Müsilaj raporundan ihtisas OSB önerisi çıktı

Canan SAKARYA

Marmara Denizi’nde 2021 Mayıs ve Haziran aylarında yoğunlaşan müsilaj (deniz salyası) sorununu araştırmak için Meclis’te kurulan araştırma komisyonu hazırladığı raporda çevre kirliliğine yol açma potansiyeli yüksek olan sanayi sektörlerinin ihtisas organize sanayi bölgelerinde bir araya getirilmesinin teşvik edilmesini önerdi.

Kentsel, endüstriyel, tarımsal, denizcilik gibi faaliyetlerden kaynaklanan kirliliğin tespit edilmesi amacıyla kurulan komisyon raporunu hazırlayarak Meclis Başkanlığı’na sundu. Marmara Denizi Olmak Üzere Denizlerimizdeki Müsilaj Sorununun Sebeplerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu’nun, sanayiden kaynaklanan kirlenmeye ilişkin yaptığı tespit ve öneriler arasında, atıksu arıtma tesisi olmayan veya inşaat aşamasında bulunan OSB’ler ve sanayi kuruluşlarının atıksu arıtma tesisleri yapımının mevzuatta belirtilen sürelere uygun şekilde tamamlanarak, buna yönelik süreçlerin takibinin yapılması gerektiği kaydedildi.

Peynir altı suyu hammadde olarak kullanılsın

Meclis’te faaliyet gösteren tüm partilerin dahil olduğu komisyon raporunda öneriler özetle şöyle sıralandı:

■ Fabrika soğutma suları, uygun yöntemler ile mevzuatta belirtilen sıcaklığa getirilmeden deniz ortamına verilmemeli.

■ Kesilen çevre cezalarının bir kısmı ile belediyelerin atık su bedellerinin bir kısmı valilikler bünyesinde oluşturulacak bir fona aktarılmalı. Bu fonda biriken para sadece arıtma tesislerinin yapım ve işletilmesi için kullanılmalı.

■ Tersanelerde temiz üretim tekniklerinin kullanımı teşvik edilmeli.

■Sanayi tesisleri tarafından kullanılmış suların yeniden kullanımının teşvik edilmeli ve cazip hale getirilebilmesi için, kaçak kuyu açılmasına müsaade edilmemeli.

■ Termik santrallerin soğutma sularının Marmara Denizi başta olmak üzere, denizlere olumsuz etkileri ortadan kaldırılmalı.

■ Temiz üretim çalışmaları kapsamında, Marmara Denizi Havzası’nda faaliyet gösteren ve su tüketiminin en yoğun olduğu sektörlerden biri olan tekstil sektöründen kaynaklanan çevresel etkilerin en aza indirilmesi amacıyla, tekstil sektöründe renk ve tuz giderimi ile salamura tuz geri kazanımı için tasarlanan sistemlerin araştırılması ve yaygınlaştırılması sağlanmalı.

■Zeytin karasuyu kaynaklı kirliliğin önlenmesi için atık su azaltımını gerçekleştirecek iki fazlı sistemlerin yaygınlaştırılmasına yönelik gerekli özendirici teşvikler hayata geçirilmeli ve bu yönde hukuki düzenlemeler yapılmalı.

■ Peynir altı suyunun ekonomik değeri dikkate alınarak, hammadde olarak değerlendirilmesi teşvik edilerek, çevreye verdiği zarar önlenmeli.

■ Ergene Derin Deniz Deşarjı kapsamında endüstriyel kaynaklı atıksuların ileri arıtma yöntemi ile arıtılarak Marmara Denizi’ne deşarj edilmesi durumunda alıcı ortama olası etkileri araştırılmalı, sıkı denetimler yapılarak ileri arıtım dışı deşarjların yapılmaması yönünde tedbirler alınmalı.

■ Belediyelerin tahsil ettiği atık su bedelleri belediye bütçesinin içinde özel bir hesaba aktırılarak sadece arıtma tesislerinin yapımı ve işletilmesi için kullanılmalı.

■ Dünya Bankası ve AB gibi uluslararası kuruluşların atıksu arıtma tesislerinin yapımına yönelik olarak sunduğu fonlardan faydalanılması için kurum ve kuruluşlara gerekli uzman desteği sağlanmalı.

■ Özel bilgi ve profesyonel deneyim gerektiren ileri biyolojik atıksu arıtma tesislerinin işletiminin, uzman özel sektör firmaları tarafından, asgari 8-10 yıllık sözleşmelere dayalı olarak profesyonel olarak işletilmesi yaygınlaştırılmalı.

■ Arıtma tesislerinin kesintisiz ve doğru çalıştırılmasının teşviki için; arıtma tesislerinde kullanılan elektrik ücretinin en düşük tarifeden ücretlendirilmesi ve atıksu arıtma tesisleri için güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji sistemleri kurularak yaygınlaşması sağlanmalı.