"F-35'te cephe genişletilecek"

 Mehmet KAYA

Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması sonrası atılacak hukuki adımlar üzerinde çalışıldığını, ABD’li bir hukuk firması ile sözleşme imzalamanın bu amaca yönelik olduğunu, sonuçtan mağdur olan ABD’li firmalarla birlikte çalışmak istediklerini söyledi. İsmail Demir bir grup gazeteci ile Savunma Teknolojileri Mühendislik (STM) şirketinde bir araya geldi. Görüşmeye STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz de katıldı. 

İsmail Demir, F-35 programından ayrılma sonrası süreçle ilgili bir soruyu yanıtlarken, Türkiye’deki hukuk firmalarıyla uluslararası hukuk açısından neler yapılabileceği konusunda bir çalışma yürüttüklerini, ardından da ABD’deki atılacak adımlar ve yol haritasını belirlemek üzere ABD’li bir hukuk firması ile sözleşme yapıldığını bildirdi. İsmail Demir, Türkiye’nin program dışında kalmasının ABD’li şirketlere de 500 milyon dolara katar ilave yük getirdiğinin şirketlerce açıklandığını belirterek, “Mesele çok yönlü. Programın içinde olup olmamak, orada programın içinde olduğumuz sürece hem Türk, hem ABD'li şirketlerin kayıpları var. Programa girmek için Türkiye’nin ödediği bedeller, uçakların bedelleri karşılanması var. Bunların hepsi bir konu. Bu konuların yürütülmesiyle ilgili olarak da mağdur olan tüm tarafların haklarının toptan gündeme getirilmesi gerekiyor. Belki ilk adamı, üretim sürecindeki kararlar ile sadece Türk firmalara yönelik zarar oluşturma değil, ABD’li firmalara da zarar oluşturma sözkonusu. Zarar gören sadece Türk tarafı değil. Bu ilave bedel kimin tarafından karşılanacak” dedi. 
İsmail Demir, Türkiye’nin programdan çıkışı sürecinde idari yazışmalarda ne tür bir hukuki çerçeve çizildiğine yönelik soru üzerine, “Pek yazışma olmadı. Yaptık oldu gibi bir durum var” yanıtını verdi. 

ABD’ye Patroit yanıtı

SSB Başkanı İsmail Demir, S-400’ün ikinci sisteminin alınması konusunda müzakerelerin sürdüğünü, Türkiye’nin beklentileri olduğunu, bunların hepsinin aşama aşama müzakere edildiğini hatırlattı. Türkiye’nin baştan beri 2 sistem S-400 için masada olduğunu hatırlatan Demir, olası en iyi şartları sağlamak için çalışıldığını vurguladı. S-400 sorusunu yanıtlarken, son dönemde birkaç kez ABD’li yetkililerce tekrarlanan “Türkiye’ye Patriot teklif ettik, almadılar” açıklamalarına da yanıt verdi. İsmail Demir, “Patriot alımı konusunda ABD bu sistemi istediğimiz şartlarda vermiyor. Vermiyor kelimesini tek başına kullanmıyorum. Satıcının ‘ben sana şunu veriyorum al’ demekle olmayacağını biliyorsunuz. Pazarlık edersiniz” dedi. 

Yerli projelerde gelişmeler

Türkiye’nin hava savunmasının kritik önemde olduğunu hatırlatan İsmail Demir, yakın zamana kadar hiç yerli ürün yokken Hisar A+ ve Hisar O+ ürünlerine ulaşıldığını, SİPER olarak adlandırılan uzun menzilli hava savunma sisteminde de aşama kaydedildiğini vurguladı. Demir hava savunma sistemi konusunda Türkiye’nin hassas olduğunun altını çizdi.

HÜRKUŞ geliştirilmeye devam edecek

İsmail Demir, HÜRKUŞ B eğitim ve HÜRKUŞ C silahlı varyantlarına yönelik olarak, eğitim uçağının ilk paketinin tesliminin sözkonusu olduğunu, HÜRKUŞ’a yönelik çalışmanın devam edeceğini belirterek, “Bazı tasarım değişiklikleriyle yeni bir HÜRKUŞ’a gidiş var. Devam edecek bir süreç.” Dedi. 
Demir, Milli Muharip Uçak konusunda ise yakın zamanda TUSAŞ’ta Tasarım Merkezi açılışı yapılacağını ve detay bilgi verileceğini kaydetti. İsmail Demir, MMU projesinin Türkiye’nin iddialı bir çıkışı olduğunu belirterek, “Çok uzun süre sonra ilk tasarım uçak HÜRKUŞ.. O da bir eğitim uçağı. Onun hemen ardından süper lige atlamak gibi MMU projesine geçiş önemli ve iddialı. Bu programın gerçekleştirilmesi kritik, gerçekleştireceğiz” dedi. 

HAVA SOJ gecikecek, ANADOLU yetenekli bir gemi

Türkiye’nin elektronik karıştırıcı sistemler taşıyan uçak projesi HAVA SOJ’da engellemelerle karışıldığını açıklayan Demir, projenin gecikmeye uğrayacağını ancak sonuçlandırılacağını belirtti. 
Uçuş pisti de eklenen amfibi hücum gemisi ANADOLU’da hali hazırda envanterde olan İHA ve SİHA’ların konuşlandırılmasının düşünüldüğünü, çeşitli tipte uçakların bu gemide kullanılabileceği ancak her birinin yapım süresini uzatacağını belirten Demir, bu nedenle mevcut uçaklarla sonuca ulaşılacağını bildirdi. Demir öteyandan yeni İHA ve SİHA geliştirme projelerinin de sürdüğünü hatırlattı. 

SAMP-T: Şimdilik siyasi bir engel görünmüyor

Ortaklarından birinin Fransa olduğu yüksek irtifa hava savunma sistemi SAMP-T alımı konusunda bir soruyu yanıtlayan İsmail Demir, uzun süredir devam eden ve çerçevesi belli bir çalışmanın olduğunu, son dokümanların imzasını beklediklerini, daha önce yavaşlayan sürecin devam ettiğini  kaydetti. Demir, Fransa’nın siyasi bir engelinin çalışmalarda görülmediğini belirtti. Demir “Bu projede uzun süre önce mutabık kalınan konular var. Onlar konusunda hareket gerekiyor. Nihayetinde üç ülkenin ihtiyacını karşılayacak bir hava savunma sistemi oluşturulmak isteniyor” dedi. 

Pakistan’dan 6 ay süre alındı

Türkiye’nin ATAK helikopteri ile kazandığı Pakistan ihalesine yönelik olarak Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın “ABD engel çıkarıyor ama ihale Çin’e gidebilir” açıklamasının hatırlatılması üzerine, “Daha önce 1 yıl süre almıştık. Pakistan’dan 6 ay daha süre uzatımı aldık. Bakacağız” dedi. 

Türkiye Uydu İmalat Şirketi Kurmalı

SSB Başkanı İsmail Demir, Türkiye’nin uydu imalatına yönelik bir şirket kurması gerektiği yönündeki görüşünü uzun zamandır dile getirdiğini ve bu yönde ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Şirketin nasıl yapılanacağı, hangi kurumların dahil olabileceği gibi konuların değerlendirilmesi gerektiğini ancak münhasıran uydu imalatına yönelen bir şirketin gerekli olduğunu savunan Demir, “Bu konuda kabiliyeti olan şirketlerin birarada olması gerekli diyoruz” dedi. Demir, şirketin imalat ağırlıklı olması gerektiğini, işletmeci şirketlerin ortak olması halinde de bir yönüyle işletmecilikle ilgilenebileceğini kaydetti. 

Yeni roket denemesi yapılabilir

İsmail Demir, Türkiye’nin hibrit yakıtlı roket teknolojisinde ilerleme sağlandığını belirterek, bu tür bir roketin yakın zamanda denenebileceğini belirtti. Demir, “Belli bir aşamaya geldik, yakın zamanda bir atış olabilir” dedi. 

Siber güvenlik test ve standartları oluşturulacak

SSB Başkanı İsmail Demir, Türkiye’nin siber güvenlik ürünlerinde Pazar haline geldiğini belirterek, bu konuda yetenekli çok sayıda şirketin bulunduğunu ve kurulan Siber Güvenlik Kümelenmesinde başarı gördüklerini söyledi. Yerli ürünlerin kullanımına yönelik ikna ve yeterlilik ispatı için test ve sertifika oluşturmak istediklerini belirten Demir, “Bir ürün var ama işe yarıyor mu? Bunu gösteren bir test merkezi ve sertifika oluşturmak istiyoruz. Böylece yerli donanım ve yazılımlar kullanılır” dedi.