Esad: Türkiye devreye girsin muhalifleri durdursun!

Wall Street Journal (WSJ) haberine göre, bazı Arap ülkelerinin Suriye Devlet Başkanı Esad'a yurtdışına çıkmasını tavsiye ettiği iddia ediliyor. Bu iddianın, Ürdünlü yetkililer tarafından yalanlandığı belirtilirken, WSJ’de Isabel Coles imzasıyla yayınlanan bir haberde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın "Türkiye'nin devreye girip muhaliflerin durdurmasını istediği" belirtildi.

Haberde ayrıca Esad'ın Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Ürdün, Mısır ve Irak'tan da silah ve istihbarat konularında destek istediği ancak bu isteğinin reddedildiği öne sürüldü.

WSJ'nin haberinde bunlara ek olarak Mısırlı ve Ürdünlü yetkililerin Esad'a yurtdışına çıkmasını tavsiye ettiği de iddia edildi.

Middle East Institute Siyaset Bilimcisi ve WSJ yazarı Firas Maksad, X hesabından yaptığı bir paylaşımda, görüştüğü Ürdünlü yetkililerin bu iddiayı reddettiğini belirtti.

Erdoğan açıklama yapmıştı

WSJ haberi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'Esad’dan olumlu dönüş alamadık, muhalifler Şam’a ilerliyor' açıklamasının ardından geldi.

Erdoğan, cuma namazı çıkışında gazetecilere yaptığı açıklamalarda, "Suriye'nin geleceğini birlikte belirlemek" üzere Esad'a çağrıda bulunduğunu ancak "olumlu bir cevap" alamadığını belirtmişti.

Cumhurbaşkanı, muhaliflerin ilerleyişiyle ilgili İdlib, Hama, Humus'tan sonra hedeflerinin Şam olduğunu söyledi.

Erdoğan, "Esed'e bir çağrımız olmuştu, 'Gel Suriye'nin geleceğini birlikte belirleyelim' demiştik. Ne yazık ki bu işte olumlu bir cevap alamadık. Şu an itibarıyla İdlib'den sonra Hama Humus muhaliflerin elinde. Şam'a doğru bir ilerleyiş söz konusu” dedi.

El-Kaide'nin eski bir kolu olan Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) ve Türkiye destekli Suriyeli güçlerden oluşan Suriye Milli Ordusu liderliğindeki muhalifler, sürpriz bir saldırıyla Halep'i aldıktan birkaç gün sonra Suriye'nin orta kesimindeki Hama kentini perşembe günü ele geçirdi.

Rusya ve İran’ı da etkiledi

Esad'ın ülkedeki iç savaşın başladığı 2011'den bu yana elinde tuttuğu Hama'yı kaybetmesi rejim ve destekçileri Rusya ve İran için önemli bir darbe oldu.

Suriye'deki son gelişmelerle ilgili Türkiye, İran ve Rusya dışişleri bakanları, muhaliflerin ilerleyişini görüşmek üzere cumartesi günü Doha'da bir araya gelecek.

2 Aralık'ta, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Astana Süreci'ni yeniden canlandırma ve Suriye'deki durumu çözmek için Türkiye, Rusya ve İran arasında mümkün olan en kısa sürede bakanlar düzeyinde bir toplantı yapma planlarını duyurmuştu.

Ne olmuştu?

Suriye'de sekiz yıl aradan sonra 27 Kasım sabahı erken saatlerde Halep ilinin batı kırsalında bir şok saldırısı başlatan muhaliler, Beşar Esad hükümeti güçleriyle çatışmaları sürüyor.

O zamandan beri Halep'in batı kırsalından merkeze doğru ilerleyen muhalif güçler, yol boyunca onlarca köy ve kasabanın kontrolünü ele geçirirken, 29 Kasım gecesi Halep'in merkezi de dahil olmak üzere büyük kısmını aldıklarını ileri sürdü.

Aynı zamanda İdlib'in de stratejik öneme sahip Serakib ilçesinin kontrolünün muhaliflerin eline geçtiği belirtiliyor.

Esad güçleri geri çekildi

Esad güçleri, Şam-Halep bağlantısını sağlayan M4 karayolu ile Lazkiye'den Halep'e uzanan M5 karayolunun birleştiği noktada yer alan ilçeden çekilme kararı aldı.

Muhalifler, bu kilit noktayı alarak, Suriye yönetiminin lojistiğini engellemeyi ve önceki saldırılarda kaybedilen toprakları geri almayı amaçlıyor. Anadolu Ajansı'na (AA) göre muhalifler şu anda Halep ve İdlib'de yaklaşık 70 yeri kontrol ediyor.

Halep, 2016'da Suriye hükümet güçlerinin Rusya, İran ve müttefiklerinin desteğiyle zorlu bir harekata girişmesinin ardından muhalifleri doğu mahallelerinden çıkarmasından bu yana çatışmaya sahne olmamıştı.

Son dönemdeki HTŞ liderliğindeki muhalif grupların son yıllardaki en büyük ilerlemesi oldu. Aynı zamanda hükümet güçlerinin daha önce muhaliflerin kontrolündeki bölgeleri ele geçirdiği 2020'den bu yana Kuzeybatı Suriye'deki en yoğun çatışma niteliğinde.

ABD, Kanada, İngiltere ve Türkiye, HTŞ'yi "terör örgütü" olarak tanıyor.