Ekonomide köklü değişim yok öncelik enflasyon ve liralaşma

HÜSEYİN GÖKÇE / ANKARA

Seçimin ardından tüm dikkatler, AK Parti iktidarının uygulanan ekonomi programının temelini oluşturan ‘faiz’ politikasında değişim olup olmayacağına odaklandı. Seçim öncesi hazırlanan 486 sayfalık beyannamede, mevcut ekonomi politikalarının süreceğine dair ifadeler sıkça yer alırken, temel tartışma konusu olan faiz politikasına ilişkin en küçük atıf dahi yer almıyor.

Beyanname özetle, fiyat istikrarı, enflasyonun indirilmesi, reel sektörün finansmana erişimi, yerli üretimin artırılarak cari açığın azaltılması gibi taahhütler içerirken, liralaşmanın süreceğine vurgu yapılıyor. Ayrıca, finansal mimarı ve altyapının güçlendirilmesi için özel bir program hazırlığından bahsediliyor. Ayrıca, memur ve emekli maaşlarına enflasyon farkının yanı sıra büyüme farkının da verileceği beyannamede yer alıyor.

ÜRETİM VE İHRACAT

“İhracatta bölgesel bağımlılık azaltılacak”

• 2022 yılı sonu itibarıyla 254,2 milyar dolar olan ihracatımızı 2028 yılında en az 400 milyar dolara yükseltilecek.
• Rekabet gücü yüksek, yüksek katma değerli ve markalı ihracatı odağına alan politikalarımıza hız verilecek.
• Katma değerli ve yüksek teknolojili ve çevre dostu ürünlerin ihracat içindeki payını artırılacak, ihracatta bölgesel bağımlılığı azaltarak ürün ve pazar çeşitlendirmesi desteklenecek.
• Emisyon Ticaret Sistemi’nin (ETS) hayata geçmesiyle ilgili sektörlerin rekabetçiliğini de dikkate alacak politikalar uygulanacak, AB ile uyumlu ETS oluşturulmasını sağlanacak.
• Yeni ihracatçıların oluşturulması, mevcut ihracatçıların pazarlarının geliştirilmesinin teşvik edilmesi sürdürülecek.
• Uzay ve havacılık, çip, elektronik, yapay zeka, biyoteknoloji, sentetik biyoloji, aşı, ilaç ve tıbbi cihaz sektörleri başta olmak üzere, kamu-özel sektör işbirliklerine hız kazandırarak, mega yatırım projelerini hayata geçirilecek.
• Kamu alımları ve proje bazlı teşvik politikalarını kullanarak seçici bir yaklaşımla ara malı ithalatına olan bağımlılık azaltılacak.

ENFLASYONLA MÜCADELE

“Reel sektöre hedef odaklı uygun finansman imkanı”

• Bir taraftan büyüme ve istihdam dostu politikaları sürdürürken, diğer yandan enflasyon ile mücadelemizi kararlı bir şekilde devam ettirecek, enflasyon tek haneli rakamlara indirilecek.
• Fiyat istikrarına yönelik yatırım-istihdam-üretim-ihracat hedefleri doğrultusunda reel sektöre uygun maliyetlerle hedef odaklı finansman imkânı sürdürülecek.
• Finansal enstrümanları daha da geliştirerek TL cinsi tasarrufları artırılacak.
• Fiyat istikrarını ve adil gelir dağılımını gözetecek şekilde para, maliye ve gelirler politikalarında daha da güçlü bir eşgüdüm sağlanacak.
• Tarımsal üretim, verimlilik ve lojistik planlamasını daha da güçlendirip, gıda arz güvenliğini sağlanacak, gıda fiyatlarındaki oynaklığın önüne geçilecek.
• Enerjide dışa bağımlılığı azaltıcı politikalara paralel bir şekilde vatandaşlara yansıyan enerji maliyetlerinde düşüş sağlayıcı bir yaklaşım sergilenecek.

“Maaşlara enflasyon artı refah payı”

• Enflasyonun dar gelirli vatandaşlarımız üzerindeki olumsuz etkisini giderecek politikalara hız kazandırılacak.
• Gelir düzeyi düşük vatandaşların harcama kompozisyonu içinde önemli bir yer tutan kira harcamalarını düşürmeye dönük olarak sosyal konut projelerine devam edilecek.
• Yönetilen-yönlendirilen fiyatların hedef enflasyona göre belirlenmesiyle enflasyonda atalet azaltılacak.
• Çalışanlar ile emeklilerin satın alma güçlerinin korunmasına yönelik adımlar atmaya devam edilecek.
• Memurların, işçilerin ve emeklilerin aylıklarına 2023 ve 2024 yıllarında enflasyonun üzerinde en az büyüme oranında refah payı artışı verilecek.

FİNANSAL PİYASALAR

“Finansal mimarı ve altyapının güçlendirilmesi”

• Bankacılık dışı finansal unsurları çeşitlendirerek finans sektöründe bankacılığın payı uluslararası normlara yakın seviyelere getirilecek.
• İyi projesi olup finansal imkâna sahip olmayan kesimleri destekleyici finansal mekanizmaları geliştirilecek.

• Uluslararası alanda oluşan eğilimler ve fırsatlar ile ulusal ihtiyaçlar dikkate alarak Finansal Mimari ve Altyapının Güçlendirilmesi Programı hazırlandı.
• Program kapsamında eylemler; sermaye piyasaları, sigortacılık, katılım finans, sürdürülebilir finans, finansal teknolojiler, risk yönetimi ve finansal eğitim olarak 7 tema altında toplandı.
• Finansal hizmetlerde dijital teknolojilerin artan payını dikkate alınarak fintek uygulamaları yaygınlaştırarak, hizmet kalitesi artırılacak.
• 2,1 trilyon dolar büyüklüğündeki “helal ekonomi”nin imkânlarından yararlanmak ve vatandaşların ihtiyaçlarına cevap verebilmek için katılım finansı güçlendirilecek.
• Müstakil bir Katılım Finans Kanunu hazırlanarak çeşitli kanunlar altında düzenlenen katılım finans sektörü tek bir çatı altında toplanacak ve katılım finans altında yer alan tüm sektörlere yönelik uluslararası standartlarda Merkezi Danışma Kurulu hayata geçirilecek.
• Katılım finans derecelendirmesi sistemi hayata geçirilecek.

“BASEL III 2025 yılında tam uygulamaya geçecek”

• Basel Komitesi’nin 2023 yılı başında uygulamaya koymayı planlandığı “Basel III Final” düzenlemesine uyum sağlanması için bankacılık mevzuatında gerekli değişiklikler yapılacak ve Avrupa Birliği’ne paralel olarak 2025 yılında tam uygulamaya geçilecek.
• Sürdürülebilir finansman imkânlarının geliştirilmesini teminen Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ESG) piyasalarına katılmayı hedefleniyor. Bu kapsamda Kalkınma ve Yatırım Bankası ile Eximbank uluslararası en iyi uygulama örneklerini dikkate alarak güçlü bir kurumsal reform sürecine tabi tutulacak.
• Avrupa Yeşil Mutabakatına uyum kapsamında yeşil bankacılık uygu lamalarının geliştirilmesi için strateji oluşturulacak.

ÖZELLEŞTİRME-HALKA ARZ

“Kamu gelirleri sermaye piyasası araçlarıyla vatandaşlarla paylaşılacak”

• Kamu Sermayeli İşletmeleri yeniden yapılandırarak kurumsal yönetişim ilkeleri çerçevesinde halka arza hazır hale getirecek, TL cinsi varlıklara yatırımı cazip kılınacak.
• Projeler geliştirmek suretiyle atıl kamu taşınmazlarına katma değer katacak ülke ekonomisine katkı sunmaya devam edilecek.
• Özelleştirme kapsam ve programında bulunan taşınmaz portföyünü klasik özelleştirme yöntemleri dışında sermaye piyasası araçları kullanarak değerlendirecek, kamuya ait taşınmazlar ile altyapı tesislerinin gelirlerini yatırımcı vatandaşlar ile paylaşılacak.

YURTDIŞI LOJİSTİK

“İhraç ürünleri 24-72 saat içinde ulaştırılacak”

• Hedef pazarlarda Yurtdışı Lojistik Dağıtım Ağları (YLDA) kurulumları desteklemeye devam edilecek. Bu yolla, ihraç ürünlerimizin son alıcısına 24 ila 72 saat içerisinde ulaştıracak, ihraç yüklerimizin konsolide edilerek taşınmasını ve taşımacılık maliyetlerimizin yaklaşık yüzde 20 oranında azalması sağlanacak.
• Dış ticaret kapasitesinin arttırılması ve ülkemizin ticaret üssü olması hedefi doğrultusunda deniz veya havayolu ile gelen eşyanın gümrük işlem süreçlerinde elektronik entegrasyonu yaygınlaştırılacak.