Borsadaki 'spekülatif hareketlerin' araştırılması için önerge

CHP Kocaeli Milletvekili Mühit Kanko, "küçük yatırımcıların korunması amacıyla borsadaki spekülatif hareketlerin" araştırılması için TBMM araştırması önergesi verdi.

Meclis Başkanlığı’na sunulan önergenin gerekçesinde şu ifadeler yer aldı:

“Son dönemlerdeki halka arzlarla birlikte 8 milyona dayanan borsadaki yatırımcı sayısı ile tarihi zirvesinde olan İMKB’nin yakaladığı ilginin ve güvenin sarsılmaması adına, borsada tahtacı tabir edilen spekülatif hareketlerle bir hisse senedinin 6-7 liradan kısa sürelerde 80-90 liralara çıkartıldıktan sonra yüzde 90’lara varan oranlarda düşürülmesi devamlı sergilenen bir sömürü düzenidir. Borsada oynanan oyunlarda bu tahtacı tabir edilen kişilerin amacı küçük yatırımcıları piyasa tabiriyle ‘silkelemek’ olduğu açık olmasına rağmen bu konuda caydırıcı cezai işlemlerin olmaması bu oyunun defalarca tekrarlanmasına neden olmakta. Özellikle sosyal medya yönlendirmeleri, tüyo ve söylentilere dayalı manipülatif kısa vadeli yatırımlar yatırımcıyı yekünde büyük zararlara uğratmaktadır. Bu gerekçelerden ötürü kamuoyunun aydınlatılması ve borsadaki balina ve tahtacı tabir edilen organizasyonlara karşı küçük yatırımcıyı korumak adına gerekli önlemlerin alınması adına Meclis Araştırma Komisyonun kurulması ülkemizin ve milletimizin menfaatlerine önem arz etmektedir.

Sermaye piyasaları bireysel yatırımcının uzak durması nedeniyle yıllardır yabancıların ağırlığı ile hareket ediyordu. Şimdilerde ise yabancı payı çok düşük oranlarda olmasına nazaran son dönemlerde ise borsaya yerli katılımcı noktasında büyük bir yönelim söz konusu. Sadece kısa bir süre içerisinde hisse senedi piyasasına 1 Eylül’den 20 Eylüle kadar 1 milyon 140 bin yeni yerli yatırımcının katılımıyla aktif bireysel yatırımcı sayısının borsa tarihinin en yükseği olduğu 7 milyon 400 bine çıktığı bir zirveye ulaştığı görülmektedir. 22 Eylül itibariyle Borsa İstanbul’daki yatırımcı sayısı 7 Milyon 706 Bin kişiye yükseldi.

"Yeni halka arzlar için seçici davranılmıyor"

Borsa İstanbul’da başlayan halka arz rüzgarı birçok yeni ve küçük yatırımcıyı çekmektedir. Sadece 2023 yılında 37 şirket halka arz olurken 60 şirket daha halka arz için sıra bekliyor. Şirketlerin halka arz büyüklüğü 52 milyar liraya yaklaşırken borsaya giren yeni yatırımcının hedefinde halka arz şirketler var. Yeterliliği tam anlaşılamayan ve önüne gelen şirketin halka arz olması yeni yatırımcıyı cezbetse de birçok riski de içinde barındırmaktadır. Bu anlamda milyonları bulan yeni yatırımcının ufak birikimleri halka arzlarda büyük paralara tekabül etmektedir. Bu durum ekonomik olarak zorda olan hükümetin işine geldiği için vatandaşı korumak adına pek de istekli olmayan mevcut iktidar, yeni halka arzlar konusunda seçici davranmamaktadır. Halk arz olan şirketlerin öncesinden bir yıl süresince borsadaki yatırımcıya verileri sağlıklı sunması açısından bir zaman geçmesi gerek. Maalesef halka arzlarda şirketler sattıkları hisselerden topladıkları paralarla yatırım yerine borçlarını ödediler. Bu durum yatırımcı ve borsa adına pekte iyi bir tablo sergilememektedir. Kredilerin yüksek olduğu bir ortamda halka arza yönelen şirketler, vatandaştan topladığı paralar ile borçlarını kapatıp yatırımcısına pekte bir fayda sağlamamıştır.

İMKB’ye olan mevcut ilginin devam edebilmesi için borsada geçmişte yaşanan mağduriyetler tekrar etmemesi adına gerekli önlemlerin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle olası manipülatif işlemlerin daha sıkı takip edilmesi ve küçük yatırımcıların da kısa vadeli kâr beklentisiyle hareket etmemesi, halka arzlarda hükümetin gerekli adımları atarak bireysel yatırımcıyı koruması, bireysel birikimlerin uzun vadeli borsaya yönelimini destekleyecektir.

“BİLGİ VE ETKİN RİSK YÖNETİMİNE DAYALI UZUN VADELİ YATIRIMLARI TERCİH EDERLERSE BU TAHTACILARIN OYUNLARINA DÜŞMEYECEKLERDIR”

"Kısa vadeli yatırımlar yerine uzun vadeli tercih edilmeli"

Uzmanların belirttiği gibi; özellikle hisse senedi piyasasında işlem yapan gençler başta olmak üzere tüm yatırımcılar, sosyal medya yönlendirmeleri, tüyo ve söylentilere dayalı manipülatif kısa vadeli yatırımlar yerine, bilgi ve etkin risk yönetimine dayalı uzun vadeli yatırımları tercih ederlerse bu tahtacıların oyunlarına düşmeyeceklerdir.

MASAK ve SPK’nın gözünden mi kaçıyor yoksa birlilerinin vatandaşı tuzağa çekmesine göz mü yumuyor, bilinmez ama Borsa’da büyük oyunların döndüğü konusunda yüz binlerce borsa yatırımcısı hemfikir.

Borsa İstanbul’u karıştıran farklı çete ve organizasyonlar var. Bu işin içinde birçok sicili bozuk şirketin ve iş insanın olduğu bizler tarafından da bilinmesine rağmen, bu konuda bir adım atılmaması, bu çarkın yetkililerce ve hükümetçe korunduğunu yönünde kamuoyu algısı giderek artmaktadır. Kurdukları çarklarla vatandaşın parasını yiyen bu tosuncuklara hükümetin artık dur demesi gerek. Bu çarkı organize edenler, vatandaşın borsadaki parasını, manipülasyon ve silkeleme yöntemiyle kendilerine aktaranlar, yurtdışında olsa bile yapılacak operasyonlarla Türkiye’ye getirilmelidir. Borsadaki küçük yatırımcıyı adeta “sağan” bu yapıların yurtdışı yurt içi organizasyonları biran önce çökertilmelidir.

Borsada yapılan oyunlar ve manipülasyonlar ile bir hisse senedinin 6-7 liradan kısa sürelerde 80-90 liralara çıkartıldıktan sonra yüzde 90’lara varan oranlarda düşürülmesi devamlı sergilenen bir sömürü düzenidir. Borsada oynanan oyunlarda bu tahtacı tabir edilen kişilerin amacı küçük yatırımcıları piyasa tabiriyle “silkelemek” olduğu açık olmasına rağmen bu konuda caydırıcı cezai işlemlerin olmaması bu oyunun defalarca tekrarlanmasına neden olmakta.

Birileri tarafından tahta kurularak hisse senetlerinin manipüle edilip yükseltilmesi, denetleyici mekanizmalar tarafından da bu yapılara tam anlamıyla müdahale edilmemesi, akıllara bu işlerin ne kadar organize ve geniş çaplı olduğunu getirmektedir. Bir takım cezalar verilemiyorsa, verilen cezalar da yeterli değil ise ya bu kişiler korunuyordur ya da bir yerlerde yasal boşluklar ve eksiklik var demektir.

Borsadaki manipülasyonların ve organizasyonların “önüne bir türlü geçilememesiyle ilgili olarak, bu sistemin tüm yönleriyle ele alınarak Meclis tarafından kapsamlı bir çalışma yapılması gereklilik arz etmektedir. Teknolojinin bu kadar ileride olduğu bir dönemde devlet kontrolünde olan borsadaki açıkların kapatılması adına biran önce gerekli çalışmalar yapılmalı ve borsadaki yatırımcılar devlet güvencesiyle tam anlamıyla koruma altına alınmalıdır. Ülkemizin ve milletimizin menfaatlerine olacak bu düzenleme için Meclis Araştırma Komisyonu kurulması bireysel yatırımcının menfaatleri adına önem arz etmektedir.

Kamuoyunun aydınlatılması ve borsadaki balina ve tahtacı tabir edilen organizasyonlara karşı küçük yatırımcıyı korumak adına gerekli önlemlerin alınması adına Meclis Araştırması açılmasını arz ve talep ederiz.”