Belediye gelirlerinin artırılması için 8 maddelik teklif

CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Ordu Milletvekili Seyit Torun ile Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, belediye gelirlerinin artırılması amacıyla hazırladıkları “Gider Vergileri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasını İçeren Kanun Teklifi” ilgili TBMM’de basın toplantısı düzenledi.

Torun, son 20 yılda yerel yönetimlerin alanının daraltıldığını ve merkezi yönetime bağımlı hale getirildiğini belirterek, “Yıllar içinde, belediyelerin pek çok yetki ve geliri ellerinden alınarak, merkezi yönetime aktarılmıştır. Belediye yasaları, günlük siyasi ihtiyaçlara göre onlarca kez değiştirilerek, adeta yamalı bohçaya çevrilmiştir. Artık yerel yönetimler, iktidarın artan baskıları ve mali zorluklar altında vatandaşa hizmet etme mücadelesi vermektir. Bu çarpık anlayışın kabul edilmesi mümkün değildir.” dedi.

“Belediye bütçeleri yüzde 30 oranında eridi”

CHP’li belediyelerin ‘kara kış fonu’ kapsamında verdiği desteklerin 5 milyon aileye ulaştığını aktaran Torun; hayat pahalılığı, döviz kurlarındaki yükseliş ve temel girdi maliyetlerindeki artışlar ile belediye bütçelerinin yüzde 30 oranında eridiğini söyledi.

TBMM Başkanlığı’na 8 maddelik kanun teklifi sunacaklarını ifade eden Seyit Torun, teklif hakkında şu bilgileri verdi:

“Vergi gelirlerinden aldıkları pay oranının yüzde 50 artırılmasını öneriyoruz”

“Öncelikle yerel yönetimlerin 2012’den bu yana değişmeyen genel bütçe vergi gelirlerinden aldıkları pay oranlarının yüzde 50 artırılmasını öneriyoruz. Belediyelere genel bütçeden ayrılan paylara bazı ÖTV gelirleri dahil değildir. Merkezi yönetim bu gelirlerin tamamını kendi bütçesine almaktadır. Bu adaletsizliği ortadan kaldıracak bir düzenlemeyi de kanun teklifimizde öneriyoruz. Belediyelerin, gelir açısından merkezi yönetime mahkûm olmaması için, öz gelirlerinin artırılması şarttır. Bu kapsamda; belediyeleri ilgilendiren bazı vergilerin, belediyeler tarafından toplanmasını gerekli görüyoruz. Örneğin; şehir içi ulaşım hizmetlerinden sorumlu olan belediyelere, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nden pay verilmemesi tam bir garabettir. Trafiğin tüm yükünü belediyeler çekerken, vergiyi merkezi yönetimin alması açık bir adaletsizliktir. Aynı konu; partimizin tüm itirazlarına rağmen Meclis’ten geçirilen ve 2023’te yürürlüğe girecek olan Konaklama Vergisi için de geçerlidir. Özellikle turizm bölgesindeki belediyeler, yıl boyunca kendi yerleşik nüfusundan katbekat fazla yerli-yabancı turist ağırlamaktadır.

“Paraları belediye ödüyor, sefasını belli kesimler sürüyor”

Bu nüfus artışının yükü belediyelerin omuzlarındadır. Ancak Konaklama Vergisi’nden belediyelere hiçbir gelir öngörülmemiştir. Bu nedenle; kanun teklifimizde; Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin yüzde 20’sinin belediyelere ayrılmasını ve Konaklama Vergisi’nin belediyeler tarafından tahsil edilmesini öneriyoruz. Belediyeler düzenli olarak Kalkınma Ajanslarına pay ödüyor. Ancak siyasi iktidarın arka bahçesi haline gelen Kalkınma Ajansları, özellikle muhalefet belediyelerine hiçbir katkı sağlamıyor. Parayı belediyeler ödüyor, sefasını sadece belli kesimler sürüyor. Kanun teklifimizde, belediyelerin Kalkınma Ajanslarına pay ödeme mecburiyetini de ortadan kaldırıyoruz.

“Elektrikte avantajlı tarifeye geçilmesini öneriyoruz”

Akaryakıt, elektrik ve doğal gaz fiyatlarında tarihte görülmemiş zamlar yaşadık ve yaşamaya devam ediyoruz. Belediyeler kâr amacı gütmeden toplu taşıma hizmeti veriyor, içme suyu temin ediyor ve ucuza ekmek üretiyor. Ancak örneğin elektrik tarifesinde belediyeler ‘ticarethane’ olarak görülüyor. Bu zor dönemlerde halka hizmet eden belediyeleri ‘ticarethane’ olarak görmek, bir siyaset ayıbıdır. Bu da yetmiyor, hala belediyelerin kullandığı akaryakıttan, elektrikten ve doğal gazdan vergi alınıyor. Böyle olunca enerji fiyatlarındaki artışlar, belediye hizmetlerine, yani vatandaşa yansıyor. Biz iktidara diyoruz ki; belediyelerin vatandaşa ucuz hizmet vermesine engel olmayın, bunun önünü açın. Ve kanun teklifimizde; belediyelerin kullandığı akaryakıttan KDV-ÖTV alınmamasını, elektrikte ‘ticarethane’ ayıbına son verilerek avantajlı bir tarifeye geçilmesini öneriyoruz. Bununla birlikte elektrik ve doğal gaz kullanımında da KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesini talep ediyoruz.”

“Maliyetleri artırırsanız belediyeleri değil vatandaşı cezalandırırsınız”

Torun, şunları söyledi:

“Siyasi iktidar, muhalefet belediyeleri üzerinde, tarihte görülmemiş baskılar kuruyor ve tüm kamu kaynaklarını belediyelerimize kapatıyor. Biz tüm bu haksızlıklara rağmen, kendi belediyelerimiz için bir ayrıcalık istemiyoruz. Hangi partiden olursa olsun tüm belediyelerin güçlendirilmesini savunuyoruz. Çünkü bu işin siyasi partisi yoktur ve tüm belediyelerin sorunları ortaktır. İktidara seslenmek isterim: CHP olarak biz, halkımızın ucuza ekmek almasını istiyoruz, buna engel olmayın. Biz milletimizin toplu ulaşımı ucuza kullanmasını istiyoruz, bunun önünü kesmeyin. Biz vatandaşımızın evine ucuz içme suyu verilmesini istiyoruz, buna mani olmayın. Şunu unutmayın: Maliyetleri artırırsanız, belediyeleri değil vatandaşı cezalandırırsınız. Bu kanun teklifinin reddedilmesi durumunda, halka yansıyacak maliyetlerin tek sorumlusu iktidar olacaktır. Çünkü yerel yönetimlere zarar vermek, vatandaşa zulmetmektir.”

Toplu taşıma akaryakıtlarının ÖTV’den muafiyeti öngörüldü

Seyit Torun’un imza attığı 8 maddelik kanun teklifinde; Konaklama Vergisi’nin vergi daireleri yerine tesisin bağlı bulunduğu belediyeye ödenmesi ve büyükşehir sınırları içinde toplanacak tutarın yüzde 60’ının büyükşehir belediyelerine aktarılması önerildi. Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenecek düzenleme ile belediyelerin toplu taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan akaryakıt tesliminin KDV’den istisna edilmesi ve belediyelere yapılacak elektrik, doğal gaz ve şebeke suyu teslimlerinde uygulanan KDV oranının yüzde 1’i aşmamasının önerildiği teklifte; belediyelerin toplu taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan akaryakıtta ÖTV’den istisna tutulması, belediyelerin kalkınma ajanslarına pay ödeme zorunluluğunun kaldırılması, büyükşehir dışındaki belediyeler ile il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirlerinden aldıkları pay oranının yüzde 50 artırılması, belediyelerin toplu taşıma hizmetleri ile su ve kanalizasyon hizmetlerinde kullanılan elektrikte ‘ticarethane’ tarifesi yerine ‘mesken’ tarifesi uygulanması önerildi. (ANKA)