Amazon'daki işinden servet tepti! TCMB Başkanı Karahan ne kadar maaş alıyor?
Yeni yıl maaş zamlarıyla gelince herkeste bir maaş merakı başladı. Son dönemde TCMB’deki maaşlar üzerinden yapılan tahminler de gündeme yerleşince dünyada merkez bankalarının başkanlarının ne kadar maaş aldığını araştırdık. TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın önceki görevindeki maaşını görünce bir servet teptiğini anlayacaksınız.
Şeyda Uyanık |ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Merkez bankaları ülkelerin paralarının istikrarından sorumlu en üst kurum olarak ekonominin temel taşlarından biri olurken, bu kurumu yöneten yöneticilerin de sorumlulukları çok üst düzeyde oluyor.
Türkiye’de son yıllarda enflasyondaki yükselişle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da bu açıdan tartışmaların odağında yer alıyor.
Özellikle son 5 yılda TCMB yönetiminde yaşanan değişimler hızlı olurken, enflasyon ve ekonominin de gündemin ilk sıralarında yer alması yönetimin mercek altına alınmasına neden oluyor.
Başkan ve politika değişimleri
2019 sonrasında TCMB’de başkan değişimleri kurumun 90 yıldan fazla tarihinde en hızlı dönemlerden biri oldu. 2000 yılından bu yana 9. Başkan olarak Fatih Karahan 341 gündür (8 Ocak 2025 itibarıyla) görevde bulunuyor. Son 25 yılda ilk 4 başkanın görev süresi ortalaması 1663 gün olurken, Karahan’dan önceki 2019 sonrası 4 başkanın ise görev süresi ortalaması 418 gün olarak görünüyor.
Naci Ağbal ile başlayan son 5 başkanın döneminde özellikle para politikasında da önemli değişiklikler izlendi. Bu değişikliklerde de başkanlar öne çıktı. Naci Ağbal’ın kısa sürede görevden alınması, ardından gelen Şahap Kavcıoğlu dönemindeki faiz indirimleri ile enflasyon ve kurlardaki tırmanış, ardından seçim sonrası değişimde göreve gelen ABD’den gelişi çok konuşulan ilk kadın başkan olan Hafize Gaye Erkan’ın dönemindeki faiz artırımları derken, Fatih Karahan’ın da döneminde enflasyonla mücadele halen sürüyor.
Başkan maaşları
Son günlerde Sözcü’den Erdoğan Süzer’in gündeme getirdiği maaş tartışmaları da başkanın çalışmaları içinde öne çıktı. TCMB’de yönetim maaşları kamuya açık bir bilgi olmadığından Karahan’ın maaşının yaklaşık bir hesapla 542 bin TL’den 604 bin TL’ye (204 bin 844 dolar) çıktığı bilgisi gündemde tartışma yarattı.
Peki dünyada merkez bankaları başkanları ne kadar maaş alıyor?
Fed Başkanı Powell’ın maaşı
Kamuya açık bilgisi bulunan merkez bankalarından, ekonomim.com’un derlediği bilgilere göre, ABD’nin Merkez Bankası’nın başında bulunan tüm dünyanın yakından izlediği bir isim olan Jerome Powell’ın maaşı yıllık 2023 itibarıyla 203 bin 500 dolar olarak görülüyor.
ECB Başkanı Lagarde’ın maaşı
Avrupa’nın son yıllarda tartışmaların odağında olan ekonomisinin başındaki isim Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın maaşı ECB’nin sitesindeki çalışan maaşları üzerinden en yüksek baremde olduğu düşünülerek yıllık 159 bin 324 Euro (164 bin 575 dolar) olarak görülüyor.
En yüksek maaş alan merkez bankası başkanları
İsviçre (SNB) ve İngiltere (BoE) Merkez Bankaları’nın başkanları olan sırasıyla Thomas Jordan ve Andrew Bailey gelişmiş merkez bankaları içinde en yüksek maaş alan başkanlardan oluyor.
BoE’nin başındaki isim Bailey yılda 495 bin Sterlin (616 bin 622 dolar) kazanç sağlarken, SNB’yi yöneten Jordan’ın maaşı ise yıllık 951 bin 700 İsviçre Frangı (1 milyon 44 bin 384 dolar) oluyor.
İşte ABD, Avrupa, İngiltere, Japonya, İsviçre ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankalarının başkanlarının maaşları:
Karahan’ın önceki işindeki kazancı
Fatih Karahan, ABD’de iş hayatına Fed’de ekonomist olarak başlarken, Columbia ve New York Üniversitelerinde de yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak hizmet verdikten sonra 2022’de kıdemli ekonomist olarak çalışmaya başladığı Amazon’da yıl sonunda Başekonomistlik görevine atanmasının ardından Temmuz 2023’te TCMB’de göreve başladı.
TCMB’den önce son çalıştığı Amazon’daki görevinde, kendisinin ilk başladığı görev olan kıdemli ekonomistlerin maaşları ABD’li iş arama sitelerindeki açık kaynaklara göre yıllık 247 bin 600 doları buluyor. Başekonomistlik görevinde ise bu kazanç yıllık 500 bin doların üzerine çıkıyor.
Diğer yandan bu tarz görevlerde ABD’de bonus ve hisse gibi yıllık kazançlar da sağlanıyor. Farklı kaynaklarda farklı bilgiler bulunmasından dolayı, ortalama olarak bakıldığında Karahan’ın önceki görevinde maaşının yıllık getirisi kadar da bu ekstra görev kazançlarından sağladığı görülüyor.
Yılda en azından 1 milyon dolarlık bir kazancı bırakan Karahan’ın yıllık yaklaşık 205 bin dolarlık bir kazançla çalıştığından yola çıkarak, Merkez Bankası Başkanlığı görevinin dünyanın her yerinde kazanç için yapılmadığı da anlaşılıyor.