Türkiye 40 adet istemişti: Almanya'dan Eurofighter kararı

Suudi Arabistan’ın İngiltere’ye verdiği 48 adetlik Eurofighter Typhoon savaş uçağı siparişi, Almanya’nın ambargosuna takılmıştı. Hem Eurofighter Konsorsiyumu üyesi ülkelerden hem de kendi savunma ve havacılık sektöründen tepki alan Alman Hükümeti, ambargo kararında geri adım attı.

Konuyla ilgili olarak Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock tarafından yapılan açıklamada, “Suudi Arabistan’a daha fazla Eurofighter Typhoon savaş uçağı satışına hazırız” dedi.

Baerbock'un bu çıkışı, "Rusya ile yaşanan kriz sonrası petrol ve doğal gaz açığını kapatmaya çalışan Almanya'nın, Suudi Arabistan'a Eurofighter satışına onay vermek zorunda kaldı" şeklinde yorumlanıyor.

Fabrikada eylem düzenlenmişti

Eurofighter Konsorsiyumu üyesi İngiltere, İspanya ve İtalya, Suudi Arabistan’a yönelik ambargo sebebiyle Almanya’ya tepki göstermişti. İngiltere, Almanya’nın bahsi geçen satışta programdan by-pass edilme seçeneğini dahi gayriresmi olarak dile getirmişti. Almanya’daki Airbus çalışanları, Alman hükümetinin bu kararının satışları ve dolayısıyla istihdamı riske attığı gerekçesiyle fabrikada eylem düzenlemişlerdi.

Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri, halihazırda 71 adet Typhoon savaş uçağına sahip. Suudi Arabistan, Typhoon ambargosuna karşı olarak Rafale savaş uçağı tedariki için Fransa ile de görüşmeye başlamıştı.

Öte yandan Almanya, Türkiye’nin yine İngiltere’den tedarik etmeyi planlandığı 40 adet Eurofighter Typhoon’un satışına karşı çıkmayı sürdürüyor.

Airbus, Almanya’dan sipariş istiyor

Mevcut planlara göre; Almanya’daki Eurofighter Typhoon üretimi, 2030 yılında Luftwaffe (Alman Hava Kuvvetleri) için son Tranche 4 uçağının (Quadriga sözleşmesi, 38 avcı uçağı) teslim edilmesiyle sona erecek. Fransa ve İspanya ile birlikte geliştirilen yeni nesil SCAF/FCAS avcı uçağının ilk başlangıç seviyesi operasyonel kabiliyet ilanın en erken 2040 yılında yapılması planlandığından, şu anda Alman askeri havacılık endüstrisi için siparişsiz on yıllık bir boşluk var.

Alman Savunma Bakanlığı’nın kısa süre içinde yeni bir sipariş (yani Tranche 5) vermemesi halinde Airbus, Almanya’da askeri savaş uçağı yapımının sona ermesinden, büyük iş kayıplarından ve havacılık endüstrisinin genel olarak gerilemesinden korkuyor. Airbus bu nedenle Eurofighter konusunda acil karar alınması çağrısında bulunuyor.

Bu boşluk içerisinde Suudi Arabistan ve Türkiye’nin toplam 88 adetlik uçak siparişi, adeta bir ‘kurtarıcı’ rolü oynuyor. Almanya’nın, Türkiye’nin Typhoon tedarikine yönelik bakış açısını değiştirmesi bekleniyor.

Türkiye'nin Eurofighter talebi

Savunma Bakanı Yaşar Güler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl 17 Kasım'daki Berlin ziyareti öncesinde Türkiye'nin Eurofighter satın alma niyetini açıklamıştı. Güler, Eurofighter satın almak istediklerini, İngiltere ve İspanya'nın bu talebe olumlu baktıklarını ancak Almanya'nın ikna edilmesi gerekeceğini söylemişti.

Erdoğan konuyu Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Berlin'deki ortak basın toplantısında da gündeme getirmiş ve Almanya'nın NATO müttefik olarak Türkiye'ye savunma sanayii ihracatında kısıtlama uygulamaması gerektiğini vurgulamıştı.

Almanya Türkiye'nin 2019'da Suriye'nin kuzeyine başlattığı askeri operasyonlar ve 2020 yılında Doğu Akdeniz'de tırmanan gerilimlerle birlikte savunma sanayii ihracatını büyük ölçüde sınırlandırmıştı.