Af ve cezaları içeren torba yasa TBMM’de

Canan SAKARYA Hüseyin GÖKÇE / ANKARA

Uzun süredir üzerinde çalışılan, ilk etapta 35 madde olacağı ifade edilen torba kanun teklifi 4 tanesi geçici madde olmak üzere 52 madde halinde, Cuma günü TBMM’ye sunuldu. Teklifte, ödenmemiş çek senet borçları ile kredi kartı borçları yüzünden kara listeye alınanlara, 1 Temmuz 2023’e kadar borçlarını ödeme veya yapılandırma şartıyla, kara listeden çıkarılmasını öngören bir hüküm yer alıyor. Ayrıca Perakende Ticaret Yasası ile ilgili Bakanlığın düzenlemelerine uymayan, denetim için istenen bilgi/belgeleri vermeyenlere yönelik ceza 125 kat artırılırken, Turizm Geliştirme Ajansı için alınan Turizm Payı ise yüzde 33,3 indiriliyor.

Torba teklif, kamuya olan ödenmeyen borçlardan 2 bin liranın altında olanların aff edilmesini öngören, Kur Korumalı Mevduat uygulamasının süresini 1 yıl uzatan, çalışanlara verilen nakit yemek ücretine vergi istisnası getiren, KYK kredilerinin faizleriyle 2 bin liranın altındaki icralık borçların silinmesi hükümlerini de içeren 4’ü geçici olmak üzere toplam 52 maddeden oluşuyor.

Torba teklif ile kredi, kredi kartı borçları, karşılıksız çek ve senet gibi konular yüzünden kara listeye alınanların, geciken kısmı 1 Temmuz 2023’e kadar ödemeleri şartıyla kara listeden çıkarılmasını içeren bir düzenleme geliyor. Borcunu yapılandıranlar da listeden çıkarılacak.

Teklif TBMM’ye sunulmadan önce özet bilgiler veren AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, çalışanlara yönelik nakit yemek ücretlerinin vergi istisnasına tabi olacağını, 1 Temmuz 2023 tarihine kadar da çalışanlara verilen doğalgaz/ elektrik desteklerine de gelir vergisi istisnası uygulanacağını bildirdi.

Elitaş’ın verdiği bilgilere göre, işletme başına verilebilecek Ar-Ge desteği 2,5 milyon liraya çıkarılacak. Yurt dışındaki projelerde çalıştırılan Türk işçilerine yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden muaf olacak.

Abonelerin, telekom, GSM, doğalgaz, elektrik, su borçları ile vatandaşların birbirleri arasındaki 2 bin liraya kadar olan borçlara ilişkin açılmış olan icra dosyaları kapatılacak. Bu şekilde alacağından vazgeçmiş olanlar, ilgili tutar kadar devlete olan yükümlülükleriyle mahsuplaşacaklar. Bu kapsamda yaklaşık 9 milyon dosya ve 20 milyar liralık bir büyüklük bulunuyor.

Maske yasağını ihlal edenlere de af geliyor

Ayrıca maske yasağını ihlal edenlere yönelik verilen 2,7 milyar liralık para cezası iptal edilecek. Devlet okullarında öğrenim göre tıp ve diş hekimliği son sınıf öğrencilerine her ay asgari ücret kadar bir ücret ödenecek.

SGK taşınmazlarının elektronik ortamda ihaleyle satışını öngören sistem hayata geçirilecek.

Varlık yönetim şirketlerinde bulunan 2500 liranın altındaki borçlar da silinecek. Maliye Bakanlığı bu değeri 5 bin liraya kadar çıkarabilecek. Silinen borçlar kadar tutar, alacaklı şirketlerin kamuya olan yükümlülüklerine mahsup edilecek.

Teklif ile kur korumalı mevduat sistemi, 31 Aralık 2023 tarihine kadar yeni bir Cumhurbaşkanı kararına ihtiyaç olmadan uzayacak.

Gecikmiş borcunu ödeyen kara listeden çıkacak

Öte yandan teklifin 27’nci maddesi ile anapara ve taksit ödeme tarihi 1 Ekim 2022’den önce olup, kullandığı kredilerin anapara ve faizine ilişkin ödemeleri aksatanlara, karşılıksız çek/senet ile ödenmemiş kredi kartı borcu bulunanlardan, borçlarını 1 Temmuz 2023’e kadar ödeyenlerin, Bankalar Birliği Risk Merkezindeki kayıtları silinecek. Yanı sıra borçlarını yapılandıranlar da bu imkanlardan yararlanabilecekler. Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar için, kredilerin yeniden yapılandırılması ve yeni kredi kullandırılması işlemlerine yönelik hukuki ve cezai sorumluluk doğmayacak.

Perakende ticaret düzenlemelerine uymayanlara ceza 125 kat artıyor

Bakanlıkça perakende ticaret alanında alınan tedbirlere ve yapılan ikincil düzenlemelere uymayanlara ve denetime yetkili olanlarca istenilen defter, belge ve diğer kayıtlar ile bunlara ilişkin bilgileri vermeyenlere veya eksik verenlere ya da denetim elemanlarının görevlerini yapmalarını engelleyenlere 2 bin Türk Lirası olan ceza miktarı, 50 bin - 250 bin lira olarak yeniden belirleniyor.

Ayrıca, taşınmaz ve ikinci el motorlu kara taşıtı alım satımı gibi ticari faaliyetleri yürütenlere yönelik mesleki davranış kurallarına uymayanlara verilen 3 bin liralık para cezası artırıldı. Bu kapsamda alt sınır 10 bin lira, üst sınır ise 300 bin lira olarak belirlendi.

Turizm payında yüzde 33,3 indirim

Turizm faaliyetinde bulunanlardan cirolarına göre Turizm Geliştirme Ajansı için alınan paylar yüzde 33,3 oranında azaltılıyor. Buna göre, bileşik tesisler ile konaklama tesisleri, Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesisleri, deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarından binde yedi buçuk olan TGA payı binde 5’e indirilecek.

Seyahat acentaları ile havayolu işletmelerinin ticari yolcu taşıma faaliyetlerinden alınan 10 binde 7,5 oranındaki pay ise 10 binde 5’e indiriliyor.

KYK borçlarına 2 yıl faiz uygulanmayacak

KYK’dan öğrenim kredisi almış ve ödeme dönemi gelmiş öğrencilerden, bugüne kadar enfl asyona endekslenerek getirilen borçlarından anapara dışında tahsilat yapılmayacak. Bundan sonraki süreçte de öğrenciler KYK kredileri için mezun olduktan 2 yıl sonrasına kadar faiz ödemeyecekler. 2 yılın sonunda ise yıllık yüzde 10’u geçmemek üzere faiz uygulanacak.