ABD’de yargılanırlarsa firarın bedeli ağır olacak: İşte Timur Cihantimur'un kaldığı ıslahevi

Mart ayında İstanbul Kemerburgaz’da ehliyetsiz kullandığı lüks araçla Oğuz Murat Aci’nin (29) ölümüne, dört kişinin de yaralanmasına neden olan ve olaydan hemen sonra annesi Eylem Tok’la (50) yurt dışına kaçan ehliyetsiz sürücü Timur Cihantimur (17) dün ABD’de 2’nci kez hâkim karşısına çıktı.

Tutukluluk halinin devamına karar verildi

Cihantimur’un Türkiye’ye iadesine ilişkin dün görülen ve ABD’nin Boston kentinde Türkiye saati ile 22.30’da başlayan davada yargıç, Cihantimur’un tutukluk halinin devamına karar verdi.

Cihantimur gergindi, sürekli ayağını sallıyordu

Mahkeme salonuna getirilen Cihantimur’un gergin olduğu ve sürekli ayağını salladığı belirtilirken, avukatları Timur Cihantimur’un kaldığı ıslahevinde kötü şartlarda kaldığını öne sürdü.

‘Tuvalet temizletildi, darp edildi’ savunması

Boston’da John Joseph Moakley Adalet Sarayı’nda salı günkü ilk duruşmada avukatları Cihantimur’un konulduğu ıslahevinde kötü muameleye maruz kaldığını, tuvalet temizletildiğini, bulaşık yıkatıldığını ve darp edildiğini iddia ederek tahliye talep etmişti.

Islahevinin şartları uygun

Dün görülen duruşmada ABD’yi temsil eden Kristin Kearney ise Timur Cihantimur’un avukatlarının serbest bırakılması talebine itiraz ederek, “Timur Cihantimur’un avukatları, serbest kalırsa kaçmayacağını söylüyor ancak annesiyle birlikte olaydan sadece birkaç saat sonra kaçmaya çalıştılar. Yani zaten kaçtılar. Fark edilmemek için nakit parayla Kahire’ye son dakika bileti aldılar. Yine kaçma riskleri var. Cihantimur’un avukatları kötü şartlarda kaldığını söylüyor ancak tesis kalması için gayet uygundur. Sizlere tesis hakkında bilgi getirdim. Tesiste spor salonu var, psikolojik destek birimi var. Görüntülü konuşabilme hakkı var” ifadelerini kullandı.

Türkiye’ye iade edilecek mi?

ABD’li yargıcın Cihantimur ve annesi Eylem Tok’un yargılandığı davada kararını kısa süre içinde vereceği değerlendiriliyor.

Uzmanlar anne Eylem Tok’un Türkiye’ye iade edilebileceğini ancak Cihantimur’un ABD vatandaşı olması ve Türkiye’de davaya dair iddianamenin henüz açıklanmamasından dolayı ABD’de yargılanabileceğini belirtiyor.

ABD'de yargılanırsa daha ağır ceza alabilir

Cihantimur’un ABD’de yargılanması halinde Türkiye’de alacağı cezanın 4-5 katını alabileceği düşünülüyor. Zira ABD’de bir trafik kazasında olay yerinden kaçmak büyük bir suç olarak kabul ediliyor. Yargılamanın ABD’de de devam etmesi halinde Türk Adalet Bakanlığı yetkililerinin, hayatını kaybeden Aci’nin ailesine ve yaralılara hukuki desteğini sürdürmesi bekleniyor.

Anne için karar günü 27 Haziran

Anne Eylem Tok’un Türkiye’ye iadesi sonrası oğlunu saklamasından dolayı ‘anne olması itibarıyla’ bir ceza almasa bile kaza yerindeki yaralıların cep telefonlarına el koymasının açık bir suç teşkil ettiği ve bundan dolayı cezaevine gönderilebileceği düşünülüyor. 27 Haziran’da görülecek Tok’un davasında kararın o gün çıkması bekleniyor.

Türkiye’nin iade dosyasında anneye iki suçlama var

Türkiye’nin iade talebi kapsamında ABD’de yakalanarak tutuklanan yazar Eylem Tok’un, 27 Haziran’daki duruşması öncesinde gözler Türkiye-ABD arasındaki yasal iade sürecine çevrildi. Hukukçulara göre anne Tok’un iade edilmesi ancak 17 yaşındaki ABD vatandaşı oğlunun iade edilmemesi gibi bir durum söz konusu olabilir. ABD ile Türkiye arasındaki suçlu iade anlaşmasına göre hem Türkiye hem de ABD yasalarına göre, asgari haddi bir yılı aşan süre ile hapis veya daha ağır bir cezayı gerektiren suçlar iade talebine konu edilebiliyor. 

İşte iade gerekçeleri

Hürriyet Gazetesi'nde yer alan habere göre İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından olaya ilişkin olarak Eylem Tok hakkında TCK’nın 283. maddesindeki altı aydan beş yıla kadar hapsi öngören “suçluyu kayırma” ve TCK’nın 281 maddesindeki altı aydan beş yıla kadar hapis içeren “suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme” suçlarından ulusal seviyede yakalama emirleri çıkartılmıştı. Türkiye, bu suçlardan Tok’un iadesini istemişti. Böylece Türkiye, Türkiye’de işlenen ve bir Türk vatandaşının ölümüyle sonuçlanan suçtan Tok’u bir yıldan on yıla kadar hapisle yargılamak üzere iadesini istiyor. ABD mahkemesinin 14 Haziran tarihli iade davası belgesinde ise anne Tok’un “suçluyu koruma” suçlamalarıyla, Türkiye’ye iadesinin istendiği yer alıyor.

TCK’daki kritik ayrıntı

Bu noktada hukukçular kritik bir ayrıntıya dikkat çekiyorlar. Eylem Tok’un iadesi istenen Türk Ceza Kanunu 283/3’üncü maddesine göre; suç işleyen bir kişinin tutuklanma veya hükmün infazından kurtulması için imkan sağlayanın üstsoy (anne veya babası gibi) olması durumunda ceza verilmiyor. Tok’un Türkiye’ye iadesi durumunda bile bu suçtan ceza almaması da olasılıklar arasında bulunuyor.

Baba Aci’den ıslahevinden şikâyet eden Timur Cihantimur'a: Bu daha başlangıç

CNN’e konuşan Baba Özer Aci, ıslahevinde kendisine temizlik yaptırıldığından yakınan Timur Cihantimur’a şöyle seslendi:
“Çocuk 3 gün hapishanede kaldı, ıslahevinden memnun olmadığını dile getirdi. Bu daha başlangıç. Bunu babanın arabasını alıp 170 km. süratle orman yolunda giderken düşünecektin. Babasına da sesleniyorum; Çocuğun altına milyonluk araba verip de orman yolunda 'sürat yap' demekle bir yere varılmaz. Bak sonuçlar ortada. En sevdiğim bir tane yavrum benim kara toprakta, seninki cezaevinde. Orada bir temizlik yapsın bakalım hiç hayatında yapmadığı temizliği öğrenecek.”

Süreç nasıl işliyor?

İade talepleri ABD yargı organları tarafından “normal bir ceza yargılaması şeklinde” ele alınıyor. ABD makamları, Eylem Tok ve oğlu hakkında Türkiye’nin iade evrakları kapsamında tüm bu konuları değerlendirerek, bir karar verecek. Dosyada yer alan delillerin yetersiz olması veya suçlu ya da müdafi tarafından çürütülmesi durumunda iade talebi reddedilebiliyor. Ancak deliller yeterli görülürse, bir yılın üstündeki suçlarda iadeye karar verilebiliyor.

İşte Timur Cihantimur'un kaldığı ıslahevi

Timur Cihantimur’un avukatları kötü şartlarda tutuklu kaldığını belirtse de reşit olmayanların tutuklu bulunduğu Manson Youth Institution’da psikolojik destek birimi, mesleki eğitim programları, kütüphane, spor salonu, derslik, tıbbi tesisler, tam donanımlı mutfak, çamaşırhane ve depo bulunuyor. 155.000 metrekarelik alana kurulu ıslahevi dördüncü seviye güvenlikli bir tutukluevi. Yaşları 14 ila 21 arasında değişen erkek tutukluların bulunduğu ıslahevi her biri 12 hücre içeren üç kanattan, bir dinlenme odasından, danışman ofislerinden ve mini mutfaktan oluşan on ayrı bina barındırıyor. Tutukluların yakınlarıyla görüntülü görüşme olanakları bulunuyor.

Sabıka fotoğrafı

Kazanın ardından annesiyle önce Mısır’a, ardından da ABD’ye kaçan Timur Cihantimur, 106 günlük firardan sonra Boston’da yakalanmıştı. Annesi Eylem Tok hapishaneye, Timur ise ıslahevine gönderilmişti. Cihantimur, 28 Haziran’da yeni yaşına muhtemelen kaldığı ıslahevinde girecek.