Diz ekleminin temel taşı: Çapraz bağ kopması
Diz eklemi, vücudumuzun en karmaşık ve en çok yük taşıyan eklemlerinden biridir. Yürüme, koşma, zıplama gibi günlük aktivitelerimizden, karmaşık sportif hareketlere kadar pek çok fonksiyonun sorunsuz bir şekilde yerine getirilmesinde kritik bir rol oynar. Bu karmaşık yapının içerisinde, dizin stabilitesini sağlayan ve hareketlerini kontrol eden önemli bağlar bulunur. İşte bu bağlardan biri olan ön çapraz bağın yırtılması veya hasar görmesi durumu, "çapraz bağ kopması" olarak adlandırılır ve özellikle aktif bireyler için önemli bir sağlık sorununu teşkil eder.
Çapraz bağ kopması nedir?
Diz ekleminde, uyluk kemiğini (femur) kaval kemiğine (tibia) bağlayan ve "X" şeklinde bir yapı oluşturan iki temel çapraz bağ bulunur. Bunlar; ön çapraz bağ ve arka çapraz bağdır. Ön çapraz bağ, kaval kemiğinin uyluk kemiği üzerinde öne doğru kaymasını engellerken, aynı zamanda dizin dönme hareketini kontrol etmede de önemli bir görev üstlenir. Bu nedenle, ani dönüşler, hızlı durmalar, zıplamalar ve dizin aşırı zorlanması gibi hareketler sırasında ÖÇB yaralanmaları sıklıkla meydana gelir. Özellikle futbol, basketbol, kayak gibi yüksek tempolu ve ani hareketler içeren sporlarda çapraz bağ kopması riski daha yüksektir.
