“Metaverse coinleri boğanın kilidini açabilir mi?”

Berfin ÇİPA

Facebook’un ismini 28 Ekim 2021’de Meta Inc. olarak değiştirmesiyle Metaverse kavramı sıklıkla duyulmaya başlandı. Yeni yeni alışılan sanal evrenin aslında daha köklü bir geçmişi var. 1992 yılında ilk kez Neal Stephenson’ın Snow Crash romanında ortaya çıkan Metaverse 30 yıl aradan sonra yapılan yatırımlarla birlikte, ulaşılamayacak bir evren olmaktan uzaklaştı. 2021’de ivmeyi yakalayan Metaverse coinler, kripto para ekosistemindeki hacim düşüklüğünden nasibini aldı yatırımcı iştahı geçtiğimiz senelere nazaran oldukça azaldı.

Metaverse kanadından son ve sıcak haber SANDBOX’tan geldi. 300 milyon adet tokenın kilit açılışı gerçekleştirildi. Piyasaya etkisini WOFDEX Araştırma Direktörü Helin Çelik şu şekilde değerlendirdi; “Kilit açılışı token arzını kontrol etmek amacıyla kullanılan kilitleme yönteminin sonlandırma durumudur. Önceden kilitlenmiş ve arz kısıtı yaratılmış tokenlar belirlenen koşullar çerçevesinde yine belirlenen periyotlarda dolaşıma sokulur. Bazen arz edilen tokenlar ihraççı firma tarafından belirli dönemlerde kilitleri açılmak ve satışı yapılmak suretiyle tasarlanmış olabilir. Bazen de firma tohum satışı yapar ve iskontolu sayılabilecek fiyattan sattığı tokenları belirli bir süre kilitler. Böylelikle piyasada arz fazlası doğar; daha fazla token alınıp satılabilen bir hal alır, transfere açılır. SAND’de 300 milyon adet tokenin kilidi açıldı ki bu yaklaşık olarak toplam arzın yüzde 16’sına denk geliyor. Yani, bu dilim artık piyasaya sürüldü ve özgür bir şekilde alınıp satılabilecek. Tohum satışlardan alım yapan yatırımcılar karlılık durumuna göre satış yapmayı seçebilir ya da kilitleri açılan tokenlarını cüzdanlarında bekletmeye devam edebilir. SAND’deki kilit açılışları farklı kategorilerden yapıldı. İçerisinde proje ekibi ve danışmanların da payının olduğu bir mekanizma işledi. Fiyatlar, en son haziran ayında test edilen dip seviyelere yakın ilerliyor. Yukarıdan maliyetlenen ve varlığını tutmaya devam eden yatırımcı halihazırda zararda bekliyor diyebiliriz. Son 7 gün içerisindeki kayıp yüzde10’un üzerinde. Ancak, zaman içerisinde altcoinlerdeki toparlanma ve fon akışına bağlı olarak fiyatlama görülecektir. Halihazırda piyasa yatırımcısının makro verilerden memnun olmaması ve risk iştahının düşük olmasından kaynaklı hacimsiz bir döngü içerisinde kalan SAND önümüzdeki aylarda eğer toparlanma evresi gelirse piyasa koşullarına adapte olacaktır. Bu durumda, Bir sonraki kilit açılışının 14 Şubat’ta gerçekleşeceğini hatırlatmakta yarar var”

YÜZDE 10 BİN’LİK KAR

Bitay Araştırma Departmanı Analisti Alper Samet Yorak, 130 milyon dolarlık kilit açılışının ardından yatırımcının kar zarar tablosunu şu sözlerle aktardı; “Ağustos ayı içerisinde yaşanan kilit açılışının önemli olmasının sebebi 300 milyon adetlik ve yaklaşık 130 milyon dolar değerindeki oldukça büyük bir kilit açılışının gerçekleşmiş olmasıdır. Geniş dönemli bir perspektiften bakarsak SAND tokenlerini stake eden yatırımcıların büyük çoğunluğu 2019 ve 2020 yılında bu kilitleme işlemini gerçekleştirdiler ve oldukça düşük fiyatlardan bunu yaptılar. Son dönemde SAND tokenin düşüş eğiliminde olduğu bir gerçek ancak 2019 ve 2020 yıllarında sahip oldukları SAND tokenleri stake eden yatırımcılar dolar bazında bugün yaklaşık yüzde 10.000 kar etmiş oldu”

EN ÖNEMLİSİ “ZAMAN”

Kripto Teknik Kurucusu Oytun Es ise kilit açılımı konusunda zamanın çok önemli olduğunu vurguladı; “Kilit açılımlarının hangi zamana ve hangi trende denk geldiği çok önemli. Boğa rallisi içerisinde alıcı hevesli olduğu için kilit açılımı piyasayı çok fazla bozmaz. Ancak şuan kripto paralarda bu kadar hacimler düşükken bu kadar yüksek kilit açılımı ister istemez yatırımcıda soru işaretleri yaratır, tahtada bazı bozulmalara yol açar… Bu da çok normal”

Helin Çelik SANDBOX grafiğini Kripto Masası için yorumladı:

SAND’de Temmuz 2022’den beri süregelen belirgin bir düşüş trendi var. Geçtiğimiz ay 0.34’lerde dip yapmasının ardından trendin düzeltme aşamasında 0.48’e kadar ivme yakalamayı başardı. Bölgede düşüş trendinin direnç bölgesinde retle karşılaşan SAND/USDT’de gerileme süreci devam ediyor. Düzeltme evresinde günlük grafikte oluşan ters çanak formasyonunun onaydan geçip geçmeyeceği ise takip edilmeli. 0.34’e kadar gevşeme normal karşılanabilir, ancak bölgeden negatif ayrışırsa 0.25 desteği gündeme gelebilir. Bu noktada, 0.30 ara desteğine dikkat edilmesinde fayda görülüyor. “Yükseliş başladı” diyebilmemiz için ana düşüş trendinin yukarı yönlü kırılması gerekiyor. Bu noktada, şu anki fiyat hareketine ve trend konumuna bakarak 0.39-0.41 bant aralığının yukarıda kritik olduğunu söyleyebiliriz.

YATIRIMLAR TAM GAZ DEVAM EDİYOR

Her ne kadar piyasanın düşük hacminden dem vursak da sektörel bazda bakıldığında Metaverse yatırımlarının tam gaz devam ettiğini görüyoruz. Apple, Apple Vision Pro isimli VR cihazını tanıtarak, Metaverse'e bir adım daha attı öte yandan British Museum da SANDBOX’da hem 3 boyutlu alanını oluşturacağını hem de NFT koleksiyonlarını Metaverse’te yayınlamayı planladığını duyurdu. Büyük kurumlardan gelen bu gelişmeler dahi piyasayı canlandıramadı. Bunun nedenini masadaki uzmanlara sordum. Yanıtlar şu şekilde:

Çelik: Metaverse kripto para piyasasında ilk anılmaya başladığında coinlerinde önlenemez bir yükseliş algısı doğdu yatırımcıda. Ancak zaman içerisinde meta evrenin gelişmeye ihtiyacı olduğu ve bazı eksikliklerin olduğu kanıksandı. Bundan sonraki dönemde ise ayı piyasası içerisinde bu coinler çok daha fazla yara aldı. Kurumlar metaverse’de çok fazla proje ya da lansman yapıyor, etki alanlarını genişletmeye çalışıyor. Buradaki gelişmeyi kaçırmamak istememeleri normal ancak yatırımcı daha farklı verilere ve piyasanın toparlanma sürecine odaklanmış durumda. Şuan piyasayı yerinden oynatacak ve mega boğa fitilini ateşleyecek yatırımcı tatmin olmamış vaziyette ve riskli varlıklara karşı çekimser yaklaşıyor. Fon çıkışları, coin satışları, Fed belirsizliği ve hareket yaratan kitlenin anlık işlem yapan kitleden oluşması ise yükselişi baskılayan etmenler arasında. Yatırımcı risk ve belirsizlikten kaçınarak farklı enstrümanlara kolaylıkla geçiş yapabiliyor.

Es: Aslında çok temel bir sebebi var. Bitcoin’e rağmen hiçbir şey olmuyor. Metaverde coinlerinin boğa rallisi yapabilmesi için ilk önce kripto para ekosisteminde Bitcoin’in kafasını kaldırması lazım. Yukarı yönlü hamleler yapıp altcoinlere fırsat tanıması lazım. Metaverse coin dediğimiz zaman bugünden yarına olgunlaşacak bir alandan bahsetmiyoruz. Kısa sürede metaverse’ün olgunlaştığını görmeyeceğiz, daha emekleme aşamalarındayız. Kaldı ki Meta’nın şu an Metaverse alanında yaptığı yatırımlar şirkette ciddi anlamda zarara yol açıyor. Fakat Meta burada istikrarlı ve vizyoner bir duruş sergiliyor. Ben de aynı fikirdeyim metaverse’ün kitlesel adaptasyonu bence de yılları alacak bir süreç…

Yorak: Metaverse sektörü ile ilgili olumlu gelişmelerin son dönemde finansal piyasalara yansımamasının önemli sebeplerinden biri haziran ayı başlarında ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu olan SEC’in içinde Metaverse coinleri olan SAND, MANA ve AXS’nin de bulunduğu birçok altcoin hakkında menkul kıymet iddiasında bulunması oldu. SEC kaynaklı olumsuz haberlere düşüş yönlü tepki veren kripto paralar olumlu haber akışını fiyatlayamamış oldu. Kripto para piyasası geliştikçe, benimsenme oranları, teknolojik ilerlemeler, düzenlemeler ve farklı kripto paraların benzersiz kullanım durumları gibi faktörler, her birinin bireysel fiyat hareketlerine katkıda bulunacaktır.

BOĞA’DA METAVERSE YATIRIMCISININ YÜZÜ GÜLER Mİ?

Nefesler tutuldu herkes kripto para piyasasının boğa sezonuna girmesini ve altcoinlerin bu rüzgardan destek bulmasını bekliyor. Metaverse’e gönül veren yatırımcılar için 2021’den daha ihtişamlı günleri görmek mümkün mü? Soruya Es’in yanıtı şöyle oldu; “Yukarı yönlü hamlelerini yapan sektörlerden ziyade başka sektörlere yönelmekte fayda var şeklinde genel bir kanı var, ben buna katılmıyorum. Çünkü Metaverse’ü konuşurken uzun vadeli bir alandan bahsediyoruz. Yukarı yönlü ataklarını yapan coinler bence ilk dalga ataklarını yaptılar. İkinci ve üçüncü ataklar da gelecek. İkinci ve üçüncü dalga atakları metaverse tarafında olacaktır. Ayağı yere sağlam basan metaverse coinlerinin boğa rallisinde önünün açık olduğunu düşünüyorum. Sektörel yatırımları her zaman öven birisiyim. Metaverse de kripto tarafında geleceği olan bir sektör. Ama buraya yatırım yaparken hadi bugün yatırdık yarın çok x yapacak yaklaşımıyla değil de gerçekten metaverse’ün ruhunu felsefesini orta ve uzun vadeli ve sağlam kriptolara yatırım yapılırsa metaverse yatırımının önümüzdeki süreçte yüz güldüreceğini düşünüyorum”

Yorak ise 2023 başında kısa soluklu yukarı yönlü ataklarda metaverse coinlerin yüzde 150’nin üzerinde prim yaptığını hatırlatarak; “2021 yılındaki boğada Metaverse’e olan ilginin bir tavan yapması sebebiyle Metaverse coinleri 10 katın üzerinde değer kazanmıştı. 2023 yılı başındaki son boğa döneminde de yüzde 150’nin üzerinde prim yapan Metaverse coinleri için önümüzdeki boğa dönemi heyecanlı geçebilir” dedi.

UZMANLARIN METAVERSE SEPETİ

Çelik: Metaverse coinleri kan kaybetmeye devam ederken düşüş trendinin kırılma durumuna göre değerlendirmeye alınmalı. Genellikle birbirinin peşi sıra fiyat hareketinin görülmesi dolayısıyla piyasa hacmi bakımından yüksek hacimli coinlerin tercih edilmesinde fayda var. Majör kripto para birimlerinin toparlanmasının ardından altcoinler sezonu açabilirse hacmi yüksek olan meta evren coinleri gündeme alınabilir. SAND, MANA, ENJ, APE ve AXS projeleri gelecek vadeden kripto para birimleri arasında yer alıyor. Bu kriptolarda trendin şuan itibariyle aşağı yönlü olduğunu söylemek mümkün.

Es: Sektörel yatırım yaparken ilk önce risk algınızı çok doğru seçmeniz lazım. Sepetinizi ona göre oluşturmanız gerekiyor. Ben ENJ’i çok seviyorum çünkü sadece Metaverse’ün hype’ından sonra ortaya çıkmış bir proje değil 2018’de de ENJ’i konuşuyorduk… O nedenle ilk sıraya ENJ’i koyarım. İkinci sıraya farklı atakların geleceğini düşündüğüm MANA’yı koyarım. Son olarak SANDBOX’ı eklerdim.

Yorak: SAND, MANA ve AXS. Metaverse endüstrisinin piyasa değeri bakımından en büyük kripto paraları olmakla birlikte son dönemlerde geliştirilen yeni projeler de önümüzdeki boğa dönemi için ciddi potansiyele sahipler. Örnek vermek gerekirse Render (RNDR), Illuvium (ILV), Merit Circle (MC) gibi son dönemin parlayan projeleri son dönemde rakiplerine kıyasla pozitif ayrışmakla birlikte kripto para piyasasında yaşanacak bir boğa sezonunda ciddi potansiyele sahipler.