Ethereum’da 5 bin dolar beklentisi

Berfin ÇİPA

Ethereum Eylül 2022'de, kendisini Bitcoin'den farklılaştıran büyük bir adım attı.  Yaptıkları şeyi, uçuş sırasında bir uçağı tamir etmekle kıyaslayanlar dahi oldu. Bu bir abartı değil. Herhangi bir şeyi durdurmadan, tek bir modifikasyonla çalışma prensibini tamamen değiştirdi.

Rakibi Bitcoin’in ekosistemi, doğrulamak ve yeni bloklar oluşturmak için madenci adı verilen, büyük veri merkezlerine sahip şirketleri kullanıyor-ki hala öyle. Bu aynı zamanda doğrulama işlemleri için ödenen komisyonların da büyük şirketlere akmasını garanti ediyor. Ve hem zaman hem de para açısından maliyetli bir çaba. 

Buna karşın Ethereum, ‘The Merge’ adını verdiği bir mutabakatı devreye alarak, komisyon oyununa eşitlik getirdi. Artık, hangi düğümün hangi işlemi doğrulayacağına karar veren tek şey rastgele bir algoritma. İnternete bağlı bir bilgisayarı ve 32 Ether’i - mevcut döviz kuru üzerinden yaklaşık 1 milyon 370 bin TL-  olan herkes doğrulayıcı olup, komisyon kazanabiliyor. Risksiz ve sürekli komisyonlar, hafife alınacak bir konu değil.  

Merge sayesinde Ethereum, ölçeklenebilirliğini ve enerji verimliliğini iyileştirerek, madenciliğin çevresel etkisine bir çentik attı. Elektrik tüketimini yüzde 99'dan fazla azalttı ve bu da blok zincirinin işlem sayısında büyük bir artışa neden oldu. Sadece bu değil, 32 Ether'i olmayan insanları bir araya getiren sahiplik düğümleri hizmetleri var, yani bir bireyin hissesi oranında komisyon kazanabileceği kolektifler.

Dahası, geçtiğimiz Nisan ayında Ethereum, doğrulama düğümlerine gönderilen kripto paraları likite çevirmeyi amaçlayan Shapella yükseltmelerini duyurdu. Şimdiye kadar, birçok kullanıcı, bir borsada Ether aldıktan sonra varlıklarını borsanın kendisine stake yapıyordu (kilitliyordu). Bu onlara paralarının karşılığını verdi, evet, ama aynı zamanda risklerini merkezileştirdi ve borsaya bağladı.

Shapella güncellemesinden önce borsalar tarafından tutulan Ether yüzdesi, toplamın yaklaşık yüzde 25'i kadardı. Güncellemeden sonra, yaklaşık yüzde 15'e düştü. Bu rakamlar, Merge’in performansı ve doğrulama düğümlerinin hızla arttığına dair çok şey söylüyor. Ethereum bu yeni iş modeli ile yaygın kullanılan ve merkezi olmama özelliğini giderek geliştiren bir blok zinciri olma yolunda ilerliyor. Yeteneğini kanıtlayan geliştiricilerin elinde güven veriyor ve belki de geleceğin parası haline gelmek istiyor. Peki, sırada ne var?

Gate Türkiye Araştırma Müdürü Sevcan Dedeoğlu; “Şimdi sırada Verge, Purge ve Scourge güncellemeleri var. Bunlar, geliştiricilerin büyük miktarda veri depolamasına izin verecek, toplu işlemlerin maliyetini azaltacak, ağdaki işlemleri daha hızlı hale getirecek önemli adımlar” diyor.

“ALTCOIN’LERE YOL GÖSTERİYOR”

Lord of Crypto Ethereum’un ekosistem için rehber görevini üstlendiğini belirterek; “Ethereum yaptığı güncellemelerle ekosistemdeki diğer projeler için yol gösterici oluyor. Gelecekte de bu statünün böyle devam edip, Ethereum’un altcoinler içindeki öncü rolünün devam edeceğini ve ekosistemdeki trendler konusunda belirleyici olacağını düşünüyorum” diyor.

KRONİK SORUNLARI ÇÖZMEK İÇİN YOLA DEVAM

Kripto Para Uzmanı Altuğ İşler ise kronik sorunlara işaret etti; “ETH kronik sorunları çözmek için yeni güncellemelerle yoluna devam edecek. En fazla beklenen ise sharding konsepti… Sharding ile beraber ETH’nin ölçeklenebilirliği ve saklama kapasitesinin artması bekleniyor. Ethereum’da şuan kabaca saniyede 29 işlem yapılıyor diyebiliriz. Hedef ise sharding sonrası gelecek güncellemelerle birlikte belki de saniyede 10 bin işlem yapabilecek bir Ethereum’a doğru yolculuk.”

ETHEREUM, BITCOIN’İ GEÇEBİLİR Mİ?

Cevabı en çok merak edilen soru, zirve yarışında sıralamanın değişip değişmeyeceği konusu. Bitcoin ve Ethereum rekabeti her fırsatta çeşitli referanslarla gündem olur. Bu konuda Kripto Masası’ndan en azından bir süreliğine tartışmaları erteleyecek yorumlar geliyor.

Lord of Crypto: Ethereum yapısı itibariyle kullanım alanı Bitcoin’e göre çok daha geniş ve teknolojisi daha üstün olsa da, merkeziyetsizlik açısından Bitcoin diğer coinlerden çok farklı ve tam da bu yüzden rakipsiz. Bu yüzden Bitcoin’i geçmesi pek gerçekçi değil, Ethereum’un amacı Bitcoin’i geçmek değil, ikincilik sırasını korumak olmalı ki bu konuda da çok başarılı.

Dedeoğlu: Bu hep çok konuşulan bir iddia oldu ama ETH, Bitcoin’i geçmesi için çeşitli parametrelerin gerçekleşmesi gerekiyor. Bitcoin’in piyasa hakimiyeti yüzde 46, Ethereum’un piyasa hakimiyeti ise yüzde 20 seviyesinde.

Bitcoin’in ile ETH arasında iki büyük fark var. İlki, Bitcoin gerçekten merkeziyetsiz olması nedeniyle regülasyon açısından pozitif ayrışıyor. Regülasyon bakış açısı ile kripto para piyasası,  ‘Bitcoin ve kripto para piyasası’ olarak görülüyor. ETH ise POS e geçmesi ile beraber, staking mekanizması ile SEC cephesinde securities yani menkul kıymet yatırım sözleşmesi olarak algılanıyor. İkincisi, Bitcoin hala elektriğe bağlı biçimde PoW madencilik ile üretilirken; Ethereum PoS’a geçti. Ethereum PoS’e geçişi ile beraber elektrik tüketimi yüzde 95 azaldığı için, yeşil enerji olması nedeniyle daha fazla kurumsal tarafından yatırımcı alacağı beklentisi vardı. Ancak PoS mekanizması son durumda regülasyon cephesinde yatırım sözleşmesi olarak algılandığı için burada da negatif bir ayrışma söz konusu oldu.

Bitcoin’in Ethereum’a karşı zayıf elini kapattığı bir durum daha var. Daha öncesinde NFT, Metaverse, Memecoinler basta olmak üzere ekosistem Ethereum ağı üzerinde iken, Bitcoin ağının fazlaca eleştirildiği bir dönem olmuştu. Ve bu nedenle Ethereum’un Bitcoin’i geçebileceği düşünülmüştü. Bitcoin Taproot güncellemesi ile akıllı sözleşme yazılabilir bir ağ oldu ve BRC-20 token-ları dediğimiz memecoinler Bitcoin ağı üzerinde yer aldı. Dolayısıyla Bitcoin buradaki rekabeti de kapattı.

İşler: Fiyat olarak geçemez ancak belki market büyüklüğü olarak geçebilir. 2017 boğasında bu olacak mı diye bekleniyordu tabii ki olamadı. Önümüzdeki dönemde fiyatta olacak ralli ile birlikte market büyüklüğü olarak Bitcoin’i geçme ihtimali teorik olarak devam ediyor.

ETHEREUM’DA ÖNE ÇIKAN SEVİYELER

Her hafta bir coinin grafiğini ele aldığımız bu köşede bu hafta Ethereum var. Dedeoğlu ve İşler destek ve direnç seviyelerini okurlarımız için paylaştı.

Dedeoğlu; “Ethereum’un PoS güncellemesi ile beraber, stake eden ETH yatırımcılarının sayısı arttı. Yani insanlar ETH’lerini uzun vade sisteme kilitleyerek bir faiz getirisi elde etmeye karar verdi. ETH grafiği üzerinde Fibo 0.382 seviyesi 1896 dolar seviyesine denk geliyor. ETH bu fiyat seviyesinin aşağısına geçtiği noktada negatif fiyatlama söz konusu.  Eğer SEC ile ilgili dava/soruşturma söz konusu olursa ETH 1760 dolar ve 1400 dolar bölgesinde fiyatlanmasını bekleriz. ETH 1950 dolar seviyesini kırar ve üzerinde kalıcılık sağlarsa da yükseliş senaryoları ağırlık kazanacak. Grafik üzerinde Haziran 2022 tarihinden bu yana gelen simetrik üçgen formasyonu mevcut, siyah renk ile renklendirilmiştir. Shapella güncellemesi ile beraber turuncu renk ile renklendirdiğimiz boğa bayrağı formasyonu oluştu. Fiyat yükselse de yükselişini 2150 dolar seviyesinde sonlandırdı ve 1780 dolar seviyesine kadar geri çekilerek bu bölgede konsolidasyon oluşturdu. Eğer 1950 dolar üzerinde kalırsa bayrak formasyonu çalışacak ve grafik üzerinde gösterdiğimiz Elliot yükseliş 5 dalgasının çalışacağını bekleyeceğiz. Yükseliş hedefi 2350 dolar – 2550 dolar arasındaki bölgedir. Ancak bu bölgeye giderken de ETH’den kademli sıçrama bekliyoruz. İlk olarak 2050 dolar -2150 dolar seviyeleri direnç bölgesi; sonrasında ise 2400 dolar seviyesi direnç olarak çalışacak. Dolayısıyla dirençten geri çekilme ve sonrasında hacimle direnci kırma senaryoları gerçek olabilir”

İşler; “2 bin dolar önümüzdeki dönem ETH için önemli bir seviye. Piyasa böyle giderse ETH’nin büyük düşüşlere rağmen 1700 dolarda kalıp tekrar yükselmesi ETH yatırımcısının satış ile pek alakası olmadığını gösteriyor. Önümüzdeki dönemde 1930 doları geçerek 2000 dolara gelmesini ve 2 bini geçtikten sonra kısa vadede oralarda kalıcı olmasını bekliyorum”

“ETHEREUMSUZ BİR SEPETTEN SÖZ EDEMEYİZ”

Kripto yatırımcısı portföy oluştururken Ethereum’a ne kadar yer vermeli sorusuna Lord of Crypto’nun cevabı şöyle oldu; “Kripto yatırımı yapıyorsanız Ethereum olmadan bir sepetten söz edemeyiz. Küçük yatırımcının portföyünde BTC ve ETH’ye yer vermemesinin sebebi 3-5x’lik yükselişlerin küçük yatırımcıya tatmin edici gelmemesi. Bence belli bir büyüklüğün üzerindeki fonu yönetenler, güvenli ve dengeli bir portföy dağılımı için sepetinde her zaman yüzde 50 BTC, yüzde 20 ETH bulundurmalı. Kalan yüzde 30’u ise riski ve getirisi daha yüksek olan diğer altcoinlere dağıtmak en güvenli yol.”

Ethereum, kripto para piyasasının petrolü oldu diyen Dedeoğlu; “Merkez bankası dijital para projelerinden, NFT, Metaverse ve DeFi protokolleri için ana ağ olmuş olarak karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla Bitcoin’in ardından İkinci coin olarak piyasanın lokotomatifi haline geldi. Her kripto yatırım portföyünde olması gerektiğini düşünüyorum. BTC ve ETH yatırımı bir portföyde yüzde 30-40 bandında olursa bu iki varlık daha temelli ve sağlam olduğu için yatırımcı orta ve uzun vadede üzülmeyecektir” ifadelerini kullandı.

İşler’in değerlendirmesi ise şu şekilde; “ETH piyasada güvenli liman diyebileceğimiz bir konumda. Özellikle son dönemde staking ile birlikte ciddi bir pasif gelir elde etme imkanı sağlıyor. Bu yüzden en az yüzde 30’lar kabul edilebilir bir oran ETH için. Boğada da 5 bin doların üzerine gitmesini beklediğimizi söyleyebilirim. Yani şu an portföyde ETH bulundurmamak çok mantıklı bir hareket değil.”

EDCON’DA NELER KONUŞULDU?

Ethereum ve blok zincir topluluklarının en büyük buluşmalarından birisi olan EDCON 2023, 19-23 Mayıs tarihleri arasında Karadağ'da düzenlendi. Kâr amacı gütmeyen bir konferans olan EDCON, 10 binden fazla katılımcıyı ve 2 binden fazla geliştiriciyi etkinliklerine çekmeyi başardı. 2017’den bu yana 300’den fazla konuşmacıyı ağırlayan etkinlik, bu yıl Vitalik Buterin’i de ağırladı. Katılımcılar arasında yer alan Lord of Crypto deneyimlerini Kripto Masası’nda paylaştı; “Edcon’da ekosistemin geleceği ve geleceği şekillendirebilecek fikir ve teknolojiler konuşuldu. Bu gibi konferanslarda fiyat tahminleri değil, sektördeki oyuncuların gelecekte ekosistem için daha başka neler yapılabileceği hakkında bir beyin fırtınası yapılıyor ve gelecekte göreceğimiz yeniliklerin tohumları tam da buralarda atılmış oluyor. ”