“Zayıf dolar pariteyi 1,20’ye yükseltebilir”

HİLAL SARI

ABD’de geçen hafta açıklanan ve beklentilerin de altında gelen enflasyon verilerinin ardından dolar 2023’ün en kayıplı haftasını yaşamıştı. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yavaşlayan enflasyon karşısında sıkılaşma döngüsünde sona yaklaştığı beklentilerinin güçlenmesiyle dolar endeksi 1 yıldan uzun bir sürenin en düşük düzeyine gerilerken, euro/dolar paritesi ise 17 ayın zirvesine tırmandı. Dolar endeksi TSİ 12:33 itibariyle Nisan 2022’den bu yana en düşük düzey olan 99,58 seviyesine kadar gerilerken, parite aynı saatler itibariyle gün içinde 1,1276 ile Şubat 2022’den bu yana en yüksek düzeyi gördü. Uzmanlar Fed’in sıkılaşmanın sonunu getirmesi ancak Euro Bölgesi ve İngiltere’de sıkılaşma sürecinin devam etmesi durumunda paritenin önümüzdeki dönemde daha da güçlenebileceğine işaret ediyor.

Finans kuruluşlarından paritede yükseliş öngörüleri

 ■ İsviçre merkezli yatırım bankası UBS “Haziran 2024 itibariyle euro/dolar paritesinin 1,18’e yükseleceğini” öngörüyor.

■ Japonya’nın en büyük bankası MUFG ise ABD’de enflasyonun yavaşlayacağını ve Fed’in Ağustos ayında Jackson Hole’da sıkılaşmanın sonunu ilan edeceğini öngörürken, banka yılın ikinci yarısında da dolardaki zayıfl ığın devam edeceğini öngören kuruluşlar arasında: “Dolar endeksi son 10 yıldır 90- 100 bandında kalmaya eğilimliydi ve küresel enflasyon şoku geçtikçe tekrar normal aralığına döneceği görüşündeyiz”.

■ ING ise “Büyük dolar trendinde uzun süredir beklenen döngüsel bir düşüşün başında olabiliriz” diyerek dolardaki zayıflığın devam edeceğine işaret ediyor.

■ Deutsche Bank ise ABD’de enflasyonun yavaşlaması ve büyümenin nispeten iyi seyretmesinin dolar için en güçlü düşüş kombinasyonu olduğunu belirterek “Parite tahminimiz 2023’ün sonu için 1,15 ve 1,20 de kesinlikle olası bir seviye” diyor.

■ Rabobank ise kısa vadeli dolar öngörülerini revize ettiği notunda ABD’deki resesyon risklerine dikkat çekiyor ancak Euro Bölgesi’nin karşı karşıya kaldığı ekonomik sorunlar nedeniyle paritenin de 2024’ün başlarına kadar zayıflayan bir trendde ilerleyeceğini öngörüyor.

■ Bank of America da “paritenin 2024’ün sonu itibariyle 1,15 düzeyine gelmesini ancak nihayetinde ‘adil değeri’ 1,20’leri bulacağını” tahmin ediyor.

■ Berenberg de Fed’in genişlemeci para politikalarına dönüş yapmasını beklediklerini, bunun da doların daha da zayıflayacağı anlamına geldiğini söylüyor.

Dolardaki satış baskısı sürecek

Dolar geçtiğimiz hafta ABD’de tüketici enflasyonunun iki yıldan fazla bir sürenin en düşük yıllık artışını kaydetmesi sonrası 2023’ün en kötü haftasını geçirmişti. Commonwealth Bank of Australia’dan para birimi stratejisti Carol Kong dolardaki satış baskısının devam edebileceğini belirterek “Piyasalar şu anda Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) sıkılaşma döngüsünün sonuna odaklanmış durumda” diyor.           

ABD’de perakende satışlar haziranda aylık bazda yüzde 0,3’lük düşüş beklentilerinin aksine yüzde 0,6 yükselirken, yıllık yükseliş yüzde 1,49’la beklentilerin (yüzde 1,6) altında kaldı. Çekirdek perakende satışlarda ise yüzde 0,3’lük beklentiye karşılık yüzde 0,2’lik bir aylık artış görüldü. Sanayi üretimi yüzde 1,10 artması beklenirken haziranda yüzde 0,43 düştü. Sanayi kapasite kullanımı ise mayıstaki yüzde 79,4 düzeyinden yüzde 78,9’a geriledi. Veriler sonrası dolar hafif güçlense de 100’ün altında kalmaya devam etti. Parite ise TSİ 17:49 itibariyle 1,1231 düzeyinden işlem görmeye devam etti.          

Aralıkta faiz indirimi fiyatlanıyor

Para piyasaları Fed’in 25-26 Temmuz'da gerçekleşecek toplantısında 25 bps faiz artırımını tamamıyla fiyatlamış durumda. Ancak merkez bankalarından gelen ‘faizler uzun süre yüksek kalabilir’ uyarılarına rağmen ABD’de faiz ‘indirimlerinin’ aralık gibi erken bir tarihte başlayacağı fiyatlanıyor.

Rüzgar, sterlin ve yen’e de yarıyor

Japon yeninde de ekonomistlere göre gelecek hafta gerçekleşecek Japonya Merkez Bankası (BoJ) toplantısına bağlı olarak yeni yükselişler gelebilir. Piyasalar BoJ’un bir sonraki toplantısında getiri eğrisi kontrolü işlem bandını 25 bps artıracağını fiyatlamış durumda. Olası bir şahin yaklaşım, dolar karşısında salı günü yüzde 0,2 yükselerek 138,46 düzeyini gören Japon yenini destekleyecektir. Sterlin de dolardaki zayıflıktan güç alan para birimlerinden. Sterlin/dolar salı günü TSİ 15:15 itibariyle yüzde 0,20 artışla 1,3125 düzeyine kadar çıktı. Yıl başından bu yana yüzde 8’in üzerinde güçlenen sterlin, salı günkü yükselişiyle Nisan 2022’den bu yana en yüksek düzeyini geçen hafta 1,3144 düzeyi ile görmüştü. Çin’de ise hükümetin teşvik önlemleri yuan’ın seyrinde etkili olacak. Çin yuan’ı yurtiçi piyasada salı günü hafif yükselişle 7,1696 düzeyine yükseldi.

Zayıf dolara rağmen TL en çok kaybeden 3’üncü para

Dolarda dış piyasada yıl başından bu yana görülen zayıf seyre rağmen, aralarında TL’nin de olduğu bir çok gelişen ülke para birimi ekonomilerin kendi koşullarına bağlı olarak 2023’te değer kaybetmeye devam etti. Nijerya naira’sı dolar karşısında yüzde 40’ın üzerinde değer kaybederken, Arjantin pesosu yüzde 33,7 ile en çok kayıp yaşayan 2. para birimi. TL ise Arjantin pesosunun ardından yüzde 29,1 kayıpla 3. sırada geliyor. Mısır lirası (yüzde 19,9), Rus rublesi (yüzde 18,4), Kenya şilini (yüzde 12,8) Güney Afrika randı (yüzde 5,7), Japon yeni (yüzde 5,5), Çin yuanı (yüzde 3,8), Malezya ringiti (yüzde 3), Norveç kronu (yüzde 2,6), Yeni Tayvan doları (yüzde 1,2) yıl başından bu yana dolar karşısında değer kaybeden diğer para birimleri.

Kolombiya pesosu yüzde 20,8’lik ralliyle bu yılın şampiyonu

Kolombiya pesosu yıl başından bu yana dolar karşısında yüzde 20,8’lik yükseliş kaydederek bu yılın en güçlü para birimi olarak öne çıkıyor. Meksika pesosu (yüzde 16,5) ise yükselen para birimleri arasında ikinci sırada. Macar forinti ve Polonya zlotisi de sırasıyla yüzde 12,3’lük ve 10,8’lik yükselişlerle dolar karşısında en fazla güçlenen beş para birimi arasında. Brezilya reali ise yüzde 9,9’luk yükselişle beşinci sırada geliyor. İsviçre frankı (yüzde 7,4), Çek korunası (yüzde 6,7), Romanya leyi (yüzde 5), Euro (yüzde 5), Danimarka kronu (yüde 4,8), Endonezya rupisi (yüzde 3,7), Kanada doları (yüzde 2,7), İsveç kronu (yüzde 1,7), Singapur doları (yüzde 1,4), Hint rupisi (yüzde 0,8) ve savaş durumunda olan Ukrayna grivnası (yüzde 0,5) dolar karşısında değer kazanan diğer para birimleri.