Yabancı 1 ayda 1.2 milyar dolarlık hisse aldı

Şebnem TURHAN

Türk Lirası’nda dalgalanmanın başladığı, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında 100 baz puan daha faiz indirimi yaptığı geçen hafta yabancı yatırımcılar hisse senedi piyasasında net alıcı, devlet iç borçlanma senetlerinde ise net satıcı oldular. Yabancı yatırımcı böylece son dört haftada hisse senedi piyasasında net alım pozisyonlarını sürdürürken 1 aylık periyotta alımları 1 milyar 162 milyon dolara ulaştı. Geçen hafta ise yabancı yatırımcı 384.05 milyon dolar hisse senedi piyasasında net alım yapmış oldu. DİBS’te ise 72.2 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdiler.

Merkez Bankası haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre yabancı yatırımcılar 12 Kasım haftasında 479.62 milyon dolar ile bu yılın hisse senedine en güçlü net girişini gerçekleştirmişlerdi. 19 Kasım ile biten haftada da alım 384.05 milyon dolar olarak gerçekleşti. 5 Kasım haftasında 274.4 milyon dolar, 29 Ekim haftasında ise 24.4 milyon dolarlık alım yapmışlardı.

Borsada 6 Ekim’den bu yana yüzde 34 yükseliş

Borsa İstanbul BİST 100 endeksi 6 Ekim’den bu yana sadece iki gün negatif kapanış yaparak kesintisiz yükselişini sürdürüyor. Önceki gün itibariyle yükseliş yüzde 34’ü buldu. Dün de BİST 100 endeksi pozitif tarafta kalmayı başardı. Yerli yatırımcının ağırlıklı yer aldığı hisse senedi piyasasında yabancı yatırımcının payı da artıyor. Yabancının hisse senedi piyasasındaki payı yüzde 42,81’e kadar çıkarken 19 Kasım haftasına ilişkin veriler -yabancının borsaya girişinin sürdüğünü ortaya koydu.

Böylece 12 Kasım haftasında 22 milyar 848,4 milyon dolar olan hisse senedi stoku 19 Kasım haftasında 22 milyar 781,5 milyon dolar oldu. Yabancıların DİBS stokları 12 Kasım haftasındaki 5 milyar 449,8 milyon dolardan 4 milyar 974,1 milyon dolara indi. Yine yabancı yatırımcıların şirket borçlanma senedi stoku ise 205.6 milyon dolardan 190.1 milyon dolara geriledi. Yabancı yatırımcıların 19 Kasım haftasında net menkul kıymet işlemleri ise 311 milyon dolar olarak hesaplandı.

Bireyler dolar aldı, ticariler sattı

Merkez Bankası haftalık para ve banka verilerine göre 19 Kasım haftasında yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 235 milyar 40 milyon dolar oldu. Merkez Bankası’nın parite etkisinden arındırılmış verilerine göre 1 haftada döviz mevduatı 524 milyon dolar artış gösterdi. Yurtiçi yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 19 Kasım haftasında 1 milyar 138 milyon dolar artarken yurtiçi yerleşik tüzel kişilerin döviz mevduatı 614 milyon dolar azaldı. Gerçek kişilerin dolar cinsi döviz mevduatı 1 haftada 1 milyar 273 milyon dolar yükselirken tüzel kişilerin dolar cinsi döviz mevduatı 1 milyar 67 milyon dolar azaldı.

Net uluslararası rezervler 3.4 milyar dolar azaldı

Merkez Bankası’nın net uluslararası rezervleri 19 Kasım 2021 itibarıyla, bir önceki haftaya göre 3 milyar 427 milyon dolar düşüş ile 25 milyar 181 milyon dolara geriledi. Merkez Bankası toplam rezervleri ise 19 Kasım haftasında 713 milyon dolar artarak 128 milyar 404 milyon dolara yükseldi. Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine göre 19 Kasım'da Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 1 milyar 225 milyon dolar artışla 87 milyar 921 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 12 Kasım'da 86 milyar 696 milyon dolar seviyesindeydi. Söz konusu dönemde altın rezervleri, 512 milyon dolar azalarak 40 milyar 995 milyon dolardan 40 milyar 483 milyon dolara geriledi. Böylece Merkez Bankası'nın toplam rezervleri, 19 Kasım haftasında bir önceki haftaya kıyasla 713 milyon dolar artışla 127 milyar 691 milyon dolardan 128 milyar 404 milyon dolara çıktı.

Takipteki alacaklar 2.3 milyar lira arttı

Öte yandan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 19 Kasım itibarıyla 176 milyar 295 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 4 trilyon 249 milyar 453 milyon liradan 4 trilyon 425 milyar 748 milyon liraya çıktı. Bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalararası dahil), geçen hafta 279 milyar 75 milyon lira arttı. Söz konusu haftada yüzde 6,2 yükselen bankacılık sektörü toplam mevduatı, 4 trilyon 774 milyar 134 milyon lira oldu.

Verilere göre, tüketici kredileri tutarı, 19 Kasım itibarıyla 345 milyon lira artarak 751 milyar 129 milyon liraya yükseldi. Söz konusu kredilerin 289 milyar 37 milyon lirası konut, 13 milyar 938 milyon lirası taşıt ve 448 milyar 154 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 20 milyar 222 milyon lira artarak 651 milyar 496 milyon liraya çıktı. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları ise yüzde 0,98 azalarak 190 milyar 357 milyon lira oldu. Bireysel kredi kartı alacaklarının 79 milyar 632 milyon lirası taksitli, 110 milyar 725 milyon lirası taksitsiz oldu.

BDDK haftalık verilerine göre, bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 19 Kasım itibarıyla bir önceki haftaya göre 2 milyar 292 milyon lira artarak 155 milyar 767 milyon liraya yükseldi. Söz konusu takipteki alacakların 120 milyar 419 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı. Aynı dönemde bankacılık sisteminin yasal öz kaynakları 12 milyar 827 milyon lira artarak 853 milyar 185 milyon lira oldu.