Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu 'ilk yarı'ya işaret etti

Şebnem TURHAN

Dolar/TL’deki yükselişe yönelik piyasa kaynaklarının verdiği bilgiye göre 1 milyar dolara yakın doğrudan döviz satım müdahalesi sonrasında Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu yılın son yatırımcı toplantısında ekonomistlerle bir araya geldi. 

Toplantıya katılan kaynaklardan edinilen bilgiye göre Kavcıoğlu, politika faizinde indirim için sınırlı bir alan kaldığını, aralıkta bunun kullanılacağını ve para politikasının birikimli etkilerinin ise 2022’nin ilk yarısında görüleceğini belirtti.

Kaynaklar Kavcıoğlu’nun aralık ayından sonra faiz indirimlerine kapıyı kapatmadığı aralıktan sonra izleyip ona göre değerlendirileceğini kaydettiğini bildirdi.

Kavcıoğlu’nun videokonferans yöntemiyle yaptığı yatırımcı toplantısında merak edilen konularda yaptığı açıklamalar edinilen bilgilere göre şöyle oldu:

FAİZDE 2022 İÇİN NET MESAJ ALINMADI

Faiz konusunda Kavcıoğlu’nun verdiği bilgiler katılımcılar tarafından biraz ‘karışık’ olarak nitelendirildi. Sınırlı bir alan kaldığını söylediklerini hatırlatan Kavcıoğlu aralıkta o alanı kullanacakları izlenimini net olarak verirken para politikasında gevşeme için kalan sınırlı alanı da büyük ölçüde kullandıklarını belirtti. Ancak, analistlerin bir kısmı 2022’nin ilk yarısında para politikasının birikimli etkilerinin görüleceğini söylemesini bir bekleme mesajı olarak okurken bir kısmı ise tekrar değerlendirileceği olarak değerlendirdi. Ve 2022 toplantılarında pas geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu dile getirerek Kavcıoğlu’nun bu konuda net bir yönlendirme yapmadığı yorumunu yaptı. Zaten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları faiz indirimlerinin 2023 seçimlerine kadar süreceğine yönelik bir net bir mesaj taşıyor.

"ENFLASYON KALICI OLMAYACAK"

Fiyat istikrarı Merkez Bankası’nın kanunda yazılan ilk görevi. Bu konuda Kavcoğlu, ilk yarıda enflasyonun oynak seyredeceğini, fiyat artışlarının geçici olduğunu yinelerken yaşanan oynaklıkların ise temel ekonomik gerçekler ve gelişmelerle izah edilemeyecek düzeyde olduğunu ileri sürdü. Enflasyondaki tüm yükselişi uluslararası enflasyon gelişmelerine bağlama eğiliminde olan Kavcıoğlu ayrıca şu anki fiyat artışlarının ise kalıcı bir enflasyona dönüşmeyeceğini savundu. Kavcıoğlu 2022 sonunda çok daha düşük bir enflasyon seviyesi gözleneceğini söylerken orta vadede ise yüzde 5 enflasyon hedefine ulaşılacağını ve bu hedefi değiştirmeyi de düşünmediklerini vurguladı. Analistler ise kurda kalıcı bir düşüş olmadığı sürece enflasyonun tek haneye inmesinin mümkün olmadığını 2022 sonunda önemli ölçüde düşüşün ise üst ve alt sınırının önemli olduğuna dikkat çekti. Bilgi veren kaynaklar enflasyonda yüzde 40’tan 30’a bir gerileme yaşanabileceği yorumunu yaptı.

"DÖVİZ SATIŞI OYNAKLIĞI GİDERMEK İÇİN"

Kavcıoğlu önceki günkü doğrudan satım müdahalesinin Merkez Bankası'nın döviz piyasasına müdahalesinin amacını piyasadaki likidite koşullarını desteklemeyi ve oynaklığı gidermeye yönelik olduğunu söyledi. Ancak edinilen bilgiye göre kendilerinin doğrudan satış yapmayı tercih ettiklerini ancak geçmiş dönemlerde yapılan müdahale yöntemlerinin de yanlış olmadığını da ekledi Kavcıoğlu. Analistler bunu geçmişte kamu bankaları üzerinden yapılan döviz satışlarını Kavcıoğlu’nun desteklemesi olarak yorumladı. Kavcıoğlu döviz piyasalarına müdahaleye ilişkin tavırlarını ise bu ay içinde açıklayacakları para ve kur politikası metninde açıklayacaklarını duyurdu. Analistler para ve kur politikası metninde hangi durumlarda ve nasıl bir yöntemle döviz kurlarına müdahale edileceğine ilişkin bir açıklama bulmanın şaşırtıcı olacağını çünkü para ve kur politikası metninin böyle bir yayın olmadığını vurguladı.

TİCARİ KREDİLER

Merkez Bankası son dönemde her Para Politikası Kurulu toplantı kararında ticari kredilerdeki artış oranının geçmiş yılların altında kalmasına dikkat çekiyor. Kavcıoğlu da toplantıda ticari kredilerdeki artışın yüzde 8 ile geçmiş yılların altında kaldığına işaret etti ve bu veriyi önemsediklerini de vurguladı. Bu artışın ivmelenmesi için kamu bankalarının ticari kredi politikasında ön plana çıkmaya devam ettiğini ifade eden Kavcıoğlu özel bankaların da bu değişime uyum sağlayacağını söyledi. Bilgi veren kaynaklar bu ifadeler sonrasında kamu bankalarının ticari kredi faizinde yeni bir indirime gidebileceği yorumunu yaparken kamu bankalarının kredileri artırmasının önünde bir engel olduğuna da dikkat çekti. Kamu bankalarının daha fazla kredi verebilmesi için yerlerinin olmadığını söyleyen analistler kamu bankalarının sermaye artışına gitmesi gerektiğine de işaret etti.

DÖVİZ MEVDUATTAN TL'YE GEÇİŞ İÇİN DÜZENLEME YOLDA

Kavcıoğlu, TL mevduata dönüşün hala sürdüğünü ve bundan mutlu olduklarını dile getirirken özellikle yastık altından gelen dövizle TL mevduatın 400 milyon TL arttığını ileri sürdü. 23 Eylül'den bu yana TL tasarruf mevduatındaki yükselişin devam etiğini, yabancı para tasarruf mevduatında sınırlı düzeyde azalış gerçekleştiğini söyleyerek daha düşük seviyelerde gerçekleşecek enflasyonla birlikte reel mevduat getirilerinin yüksek kalmaya devam edeceğini savundu. Kavcıoğlu’nun ters dolarizasyon ve TL enstrümanlara geçişi teşvik etmek için yakında düzenleme yapacaklarını söylemesi ise analistleri şaşırttı. Bu konuda Merkez Bankası’nın bir yetkisi olmadığını Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’nun yetkili olduğunu söyleyen analistler nasıl bir düzenleme olabileceğine ilişkin ise fikir edinmediklerini dile getirdi.

KRİPTOYA GİDEN PARADAN RAHATSIZ

Analistler Merkez Bankası’nın kripto paraya kayan yatırımdan oldukça rahatsız olduğu izlenimini edindiklerini vurguladı. Kavcıoğlu’nun kripto paraya önemli bir para gittiğini ve bundan rahatsız olduklarını dile getirdiğini kaydeden analistler ancak giden paranın büyüklüğünün tam olarak tespit edilemediğinin de ifade edildiğini söyledi.

REPO FAİZİ

Merkez Bankası’nın önceki günkü müdahalesi sonrası repo faizlerinde yükseliş yaşanmıştı. Toplantıda bu konu da gündeme geldi ve önceki dönemlerde devreye alınan geç likidite penceresinin kullanılıp kullanılmayacağı da soruldu. Kavcıoğlu bu konuda net bir açıklama yapmazken duruma göre politikanın değişebileceğini ancak piyasadaki faizle Merkez Bankası faizi arasında çok marj olmadığını dile getirdi. Kavcıoğlu ayrıca şimdilik ihtiyaç duymadıklarını da ekledi.

BÜTÇE, İHRACAT, BORÇLANMA

Kavcıoğlu’nun konuşmasında bütçe gelişmelerine, ihracat ve Hazine’nin borçlanma maliyetlerine değinmesi ise katılımcılar tarafından şaşırtıcı bulundu. Kavcıoğlu iç ve dış borçlanmada sorun olmadığını, bütçe sonuçlarının çok iyi olduğunu dile getirdi, cari işlemler dengesinde kalıcı bir iyileşme için yatırımları destekleyecek, ihracatı artıracak ve ithalatı sınırlayacak uygulamaları ve politikaları önemli gördüklerini vurguladı.