Gecelik kredi faizlerinde 'zorunlu' yükseliş

Merkez Bankası (TCMB) üç hafta önce getirilen ve ilk defa kredilere uygulanmaya başlayan zorunlu karşılıkların ardından (ZK) gecelik kredi faizleri de yükselişe geçti.

Konuya yakın bankacılık kaynakları, kredilere başlatılan ZK'da en belirgin etkinin gecelik vadede faizlerdeki artışta görüldüğünü belirterek, yatırım, kobi, ihracatçı, tarım dışı ticari kredi büyümesini yavaşlatmayı amaçlayan uygulamanın yan etki olarak faizleri yükselttiğini söyledi.

Gecelik krediler bir sonraki gün kapandığı için tekrar kullandırıldığında tekrar ZK ayırmak gerekiyor. Bu da metametiksel olarak gecelik kredi faizlerini yukarı çekiyor.

Uygulamanın ayrıntıları cuma günü gönderildi

Merkez Bankası nisan sonunda, bankaların bilançolarının varlık tarafına da zorunlu karşılık uygulamaya başlarken bazı TL ticari kredileri de ilk kez bu zorunlu karşılığa dahil etmişti. Uygulamanın ayrıntıları ise cuma günü bankalara gönderildi.

Reuters'a değerlendirmede bulunan konu hakkında doğrudan bilgi sahibi bir bankacı, kredilere uygulanmaya başlanan zorunlu karşılıkların etkisini şu şekilde açıkladı:

"Uygulamanın matematiksel sonucu gecelik kredi faizlerinin artması oldu. Amaç faizi yükseltmek değil, kredi büyümesini yavaşlatmak ve istenilen kanala yönlendirmek ancak yan etki olarak faizler yükseliyor."

Bir başka bankacılık kaynağı da kredilere başlatılan ZK'da en belirgin etkinin gecelik vadede görüldüğünü belirterek "TCMB'nin daha önce açıkladığı belirli alanlar hariç tutulduğunda gecelik vadede ticari kredi kullanımında artık ZK var. Bu nedenle bu kredilerin rotatif vb kredilere yönlendirilme amacı olduğunu açıkça söyleyebiliriz" dedi ve ekledi:

"Gecelik vadede kredi açık tutan bu şirketlerin benzer uygulamaya tabi tutulmayan 30 gün üzeri vadeye, ellerindeki nakti kullanmaya ya da 1 aylık krediye yönlenmesinin istendiğini açıkça söyleyebiliriz. Bu şekilde kredi kullanımındaki değişiklikle bankalardaki kaynakların daha çok üretim yatırım alanlarına kaymasının arzu edildiğini de söyleyebiliriz."

Faiz %40'a kadar çıktı, talep yok

TCMB, ZK kararının amacını kaynakların daha verimli olarak istihdam yaratmaya uygun kullanılmasını sağlaması olarak özetlemişti.

Kaynakların verdiği bilgiye göre gecelik kredilerde faiz oranları %35-40 seviyelerinde ancak verilen bilgilere göre bu oranlardan kredi için talep gelmiyor.

Bankacılar kararın büyük şirketleri gecelik kredi kullanımının yerine 30 gün üzerine ellerindeki nakit varlıklara ya da yurt dışından borçlanma imkanlarına yönlendirilmek istendiğini böylece kamunun istediği diğer alanlara daha çok kaynak kalmasının istendiğini belirtiyorlar.