EKONOMİ Masası: Piyasalar kasım ayına nasıl başlıyor?

Ekonomi basınının deneyimli isimleri Dr. Barış Esen, Hakan Güldağ ve gazeteci Berfin Çipa yeni haftanın ve kasım ayının gündemini uzman konuklarla değerlendiriyor...

EKONOMİM Güne Başlarken...

Cumhuriyet Bayramı ve Cumhuriyetimizin 100. yılı yurdun dört bir yanında büyük coşkuyla kutlandı. EKONOMİ ailesi olarak bir kez daha başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere tüm şehit ve gazilerimize rahmet ve minnetle anıyor, Cumhuriyetimizin 100. yılını kutluyoruz! 

* * *

Piyasalar kasım ayına da önemli gündem maddeleri ile başlayacak. Bu haftanın en önemli iki maddesi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Enflasyon Raporu ve Başkan Hafize Gaye Erkan'ın sunumu ile ABD Merkez Bankası (Fed) faiz kararı olacak.

Yurt içinde yoğun veri gündemi arasında en öne çıkan tüketici fiyatları olacak. Üretici fiyatları, ekonomik güven endeksi, dış ticaret, hizmet üretici fiyatları ve yabancı ziyaretçi sayısı, haftanın diğer önemli gündem maddeleri olarak takvimde yer alıyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) aylık raporu, Hazine ve Maliye Bakanlığı "İç Borçlanma Stratejisi" raporu ve TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özeti de yakından takip edilecek.

Yurt dışında Fed'in yanı sıra, İngiltere Merkez Bankası (BoE) ve Brezilya Merkez Bankası (BCB) faiz kararları da bulunuyor.

Yurt dışı verilerde öne çıkanlar imalat ve hizmet sektörü satın alma yöneticileri endeksleri (PMI) ile ABD tarım dışı istihdam verileri olacak.

ABD'nin JOLTS, fabrika siparişleri, Almanya'nın tüketici fiyatları, GSYH, iş gücü, dış ticaret, Euro Bölgesi'nin güven endeksleri, tüketici fiyatları, GSYH, Japonya'nın işsizlik oranı, perakende satışlar, öncü sanayi üretimi verileri de dikkatle takip edilecek.

* * *

Son düzenleme: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Resmi Gazete’de geçen hafta yayımlanan tebliğine göre bankalarca kullandırılan krediler üzerinden yüzde 30 menkul kıymet tesisi uygulaması, kredi için fatura ibraz etme zorunluluğu ve TCMB referans oranının 2,7 kat üstünde faiz oranına sahip faktöring alacakları için uygulanan menkul kıymet tesisi uygulamaları kaldırıldı. Ayrıca TCMB referans faiz oranının 1,8 katından yüksek faizle kullandırılan TL cinsi ticari kredilere uygulanan menkul kıymet tesisi şartının kaldırılacağı da bildirildi. Önceden aylık yüzde 2,5 olarak açıklanan gerçek kişi mevduatları için TL payı artış hedefi ise, yeni tebliğ ile birlikte yüzde 3,5’e yükseltildi.

Neden önemli? Atılan sadeleştirme adımları finansal kesimin kredi oranlarını daha serbest belirlemesine ve kredi büyüme hızını daha rahat artırmasına yol açacağı gibi, bankaların ellerinde tuttuğu uzun vadeli menkul kıymetleri elden çıkarması sebebiyle DİBS faizlerinin yukarı yönlü ivme kazanmasına da neden olabilir. Nitekim adımların açıklandığı 27 Ekim Cuma günü 10 yıllık tahvil faizi 100 baz puandan fazla artışla yüzde 28,5’e yükselerek son yılların en yüksek seviyelerinden birine ulaştı. Öte yandan TL payının artırılmasına ilişkin adımlar, son haftalarda bir miktar sakinleyen mevduat faizlerinin tekrardan yukarı doğru hareket etmesine de yol açabilir.

Açıklama: Yeni sadeleştirme adımlarıyla ilgili açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Daha iyi işleyen bir piyasa ekonomisi için önemli sadeleşme adımları. Amaç krediye erişimi kolaylaştırmak ve TL'ye geçişi özendirmek." ifadelerini kullandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni destek paketi kapsamında 25 milyar liralık garanti karşılığında 30 milyar liralık kredi imkanının reel sektör firmalarına sunulacağını duyurdu.

Uluslararası yatırım bankası JP Morgan tarafından yayımlanan raporun Türkiye bölümünde, ülkede tahvil faizlerinin yükselmeye devam ettiği, fakat alıma geçebilmek için bir miktar daha düzeltmenin gerekli olduğu ifade edildi. Raporda 10 yıllık TL cinsi Hazine tahvillerinin adil faiz değerinin yüzde 35,7 olduğu ve faizler bu seviyeye ulaşana kadar izlemede kalınacağının da altı çizildi.

Not: 27 Ekim 2023 tarihi itibarıyla 10 yıllık TL cinsi tahvil faizi yaklaşık yüzde 28,5 düzeyinde yer alıyordu.