Piyasalarda emtia-euro kardeşliği!

Evrim KÜÇÜK

COVID-19 pandemisinin dünya ekonomisini durma noktasına getirmesiyle emtia piyasaları bu yıl sancılı bir döneme girdi. Gösterge emtia endeksi S&P GSCI yılbaşından bu yana neredeyse yüzde 36 geriledi. Geçtiğimiz yıl yüzde 17’ye yakın getiri elde ettikten sonra bu yıl gerçekleşen büyük çaplı gerilemede, talebin düşmesinin yanında doların gücünü koruması da etkili oldu. Ancak hem ABD’nin gevşek para politikalarının hem de Avrupa’daki ekonomiye destek paketlerinin doları Euro karşısında zayıflatmasıyla yılın ikinci yarısında emtia fiyatları üzerindeki baskının hafifleyebileceği belirtiliyor.

Endüstriyel metaller yüzde 8 geriledi

Emtia piyasaları kötü bir yıl geçiriyor. 2014-2018 arasında ortalama 11.52 düşüş gösteren emtia fiyatları geçtiğimiz yıl ekonomik canlanmaya paralel olarak güçlü bir performans sergiledi. Bu yılki rakamlara bakıldığında ise yüzde 35.8 gerileme yaşandığı görülüyor. En sert düşüş yüzde 40’a yaklaşan gerileme ile enerji fiyatlarında meydana geldi. Endüstriyel metallerde yüzde 8 civarında değer kaybı olurken, tarımsal emtia tarafında düşüş yüzde 10’un üzerinde. Güç kazanan tek piyasa ise değerli metallerdi. Altın ve paladyuma taleple birlikte değerli metallerde fiyatlar ortalama yüzde 12 yükseldi. Buradaki yükselişin bir kısmı da gümüşten geldi.

Euro üç ayın zirvesinden döndü

Emtia fiyatları yılın ikinci yarısında dünyanın birçok ülkesinde Koronavirüs tedbirlerinin hafifletilmesinden destek bulabilir. Emtianın gözü ayrıca döviz piyasalarında. Yatırımcının Euro’ya güvenin yeniden artmaya başlamasıyla piyasalarda risk alma dönemi başlayabilir. Yılın ilk yarısında emtia piyasaları güçlü dolar baskısı hissetmişti. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) ülkede faizlerin en az birkaç yıl sıfır seviyesinde kalacağını gösteren tahminleri doların değer kaybetmesine yol açıyor.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun, COVID-19 ekonomik sonuçlarıyla mücadele için teklif ettiği 750 milyar Euro’luk kurtarma paketi de Euro’nun elini güçlendiriyor. Dolar riskli para birimleri karşısında yatay seyre geçerken, Euro da 1.1388 dolar ile son üç ayın zirvesine yaklaştıktan sonra şu sıralar 1.1245 civarında. Ancak analistlere göre yatırımcının Euro’ya güveni geri gelmeye başladı ve bu dolarda aşağı yönlü hareketin yeniden gündeme gelebileceğine işaret ediyor.

Düzeltme olabilir ancak uzun vadede yükselebilir

Analistler de Euro/dolar tahminlerin de yukarı yönlü revizyonlara gitmeye başladı.

● CIBC Capital, gelecek haftalarda paritenin 1.15 seviyesini aşacağı tahmininde bulundu. Kısa vadede mart ayında test edilen 1.1450 seviyesinin radarda olduğunu bildiren finans kuruluşuna göre parite yılın ikinci çeyreğinde ortalama 1.11, yılın son çeyreğinde ortalama 1.14 ve gelecek yılın son çeyreğinde 1.16 düzeyine gelecek.

● Commerzbank’ta döviz, emtia ve tahvil teknik analiz bölüm başkanı Karen Jones, euronun 1.1495 seviyesine gelmeden önce bir konsolidasyon beklenebileceğini belirterek 1.1250/1.1170 bandında dipten alım için fırsat olabileceğini söylüyor. Jones’a göre sonrasında Euro geçen yılın en yüksek seviyesi olan 1.1570’i görmek isteyebilir. Sonraki hedefin 1.1815/22 olabileceğini belirten Jones uzun vadeli hedeflerinin ise 2008-2020 direnç seviyesi olan 1.1862 olduğunu belirtiyor.

● Amerikan bankacılık grubu Goldman Sachs, 6 ay sonra Euro/doların 1.15 düzeyine geleceğini öngörüyor.

● Citibank uzun vadede euronun 1.20 seviyesine çıkacağını öngörüyor. Gelecek 6 ay-12 ay için dolar endeksini ortalama 96 olarak tahmin eden bankanın endeksin uzun vadede ise 90 seviyesinin altına inmesini bekliyor.

Dolar ile emtia fiyatları neden ters orantılı

Daha zayıf bir dolar emtia piyasaları için iyi haber anlamına geliyor. Doların değerinin emtia fiyatlarını etkilemesinin temel nedeni, doların çoğu emtia için temel fiyatlama mekanizması olmasıdır. Türev piyasalarında emtia ürünleri dolar üzerinden fiyatlandığından, doların gerilemesi ürünlerin cazibesini artırıyor. Örnekle açıklamak gerekirse; Mayıs 2014'te dolar güçlenmeye başladığında dolar endeksi 78,93 seviyesine işlem görüyordu. Mart 2016’da dolar endeksi 97 seviyesine geldi. Dolar iki yıldan kısa bir sürede yüzde 23 civarında değer kazandı. Birçok emtia fiyatı bu dönemde düşerken, bu süreç dolar değeri ile emtia fiyatları arasındaki ters ilişkiye iyi bir örnek olarak gösterilebilir. Dolarda, endeksi 78.93 seviyesinden 10 ayın en yüksek seviyesine çıkaran bir ralli başlattığında emtiada önemli ölçüde düşüş baş göstermişti. Bakır, 2.50 dolar/lb’nin altına düşmüştü. Haziran 2014'te petrol varil başına 107 dolar iken, 2015 yılının Ocak ayına kadar 45 doların altını görmüştü. Mart 2015'e kadar şeker 12 sentin altına inmiş, emtia fiyatlarının büyük çoğunluğunda dramatik bir düşüş meydana gelmişti.