Küresel enerji fiyatlarında 'panik' havası

Enerji hammadde fiyatlarındaki artış bugün de hız kesmeden yükselişini sürdürdü. Avrupa'da doğalgaz fiyatları yüzde 40 civarında yükselişle megavatsaat başına 160 euronun üzerine çıktı. Doğalgazın yükselmesiyle kömüre olan talebin artması ise kömür de rekorları getirdi. Avrupa'da kömürün ton fiyatı, 275 dolara yükselerek tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. AB ülkeleri, yükselen fiyatların ardından soruşturma çağrısı yaparken, Rusya'dan yanıt gecikmedi.

Bir günde yüzde 11'lik artış

Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören kasım vadeli kontratlarda, 1 megavatsaat doğal gazın fiyatı sabah saatlerinde 129 euroya çıkarak rekor kırdı. Söz konusu kasım vadeli gaz sözleşmelerin fiyatı düne göre yüzde 11 arttı. TTF'de kasım vadeli gaz kontratları 1 Ekim Cuma günü 96 avro seviyesinde bulunuyordu.

Doğalgaz fiyatları neden yükseliyor?

Doğalgaz fiyatlarındaki yükselişte normalleşmenin ve havanın soğumasının etkisiyle artan talebin yanısıra Rusya'dan kıtaya gönderilen doğal gaz miktarının düşük seyretmesi etkili oluyor.

Ayrıca kömürden elektrik üretimine uygulanan karbon fiyatlarındaki artış ve yer altı doğal gaz depolama tesislerinin doluluk oranının geçen yıllara göre düşük olması önemli rol oynuyor.

Kömür bir ayda yüzde 70 yükseldi

Geçen yıl kasım kontratlarında ton başı 55 dolar seviyesinde olan kömür fiyatındaki artış yüzde 400'ü buldu. Kömür fiyatları son bir ayda ise yüzde 70'e yakın artmıştı. Artışta arz-talep dengesizliğinin etkili olduğu belirtildi.

AB üyesi 5 ülkeden soruşturma çağrısı

Doğalgaz ve toptan elektrik fiyatlarında yaşanan artışın ardından Fransa, İspanya, Çekya, Yunanistan ve Romanya'nın maliye bakanları ortak bildiri yayımladı. Bildiride,  Avrupa çapında ortak ve eşgüdümlü yaklaşım sergilenmesi gerektiği belirtildi.

Avrupa gaz piyasalarının işleyişinin soruşturulması, mevcut gaz sözleşmelerinin neden yetersiz kaldığının belirlenmesi gerektiğine işaret edilen bildiride, fiyat artışlarını sınırlandırmak amacıyla doğal gaz depolamaya yönelik ortak kuralların ortaya konmasının önemi vurgulandı.

Bildiride, Avrupa'nın gaz ihraç eden ülkelere bağımlılığının hızla azaltılması ve enerji arz çeşitliliğine yatırım yapılması çağrısında bulunuldu.

Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, doğal gaz ithalatçısı Gazprom’un Avrupa’ya gaz sevkiyatının rekor düzeylere yakın olduğunu belirterek, “Rusya’nın, Avrupa doğal gaz piyasasında yaşananlarda herhangi bir rolü olmadığını ve olamayacağını ısrarla vurguluyoruz.” dedi.

Peskov, “Biz, yeni uzun vadeli sözleşmeleri istişare etmeye hazır olduğumuzu da defalarca ifade ettik.” dedi.

Belarus'tan sevkiyat 10 gün yüzde 70 geriledi

Rus enerji şirketi Gazprom'un Belarus üzerinden Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatı 10 günde yüzde 70 azalarak 4 Ekim itibarıyla günlük 33,3 milyon metreküpe geriledi.

Gazprom'un Avrupa Birliği ülkelerine doğal gaz ihracatı 4 Ekim'de 10 gün öncesine göre yüzde 5,5 artarak 216,2 milyon metreküpe çıkarken, Belarus üzerinden Avrupa'ya doğal gaz sevkiyatı yüzde 70 azalarak günlük 33,3 milyon metreküpe geriledi.