Doğalgaz piyasasında jeopolitik kırılganlık

EVRİM KÜÇÜK

Doğalgaz piyasası Rusya ve Ukrayna arasındaki artan gerginliğe kayıtsız kalamadı. Karadeniz’deki jeopolitik riskin çapının genişleyeceği riski petrolden çok doğalgaz fiyatlarını etkiledi. Arz kaygıları fiyatları yukarı iterken, 2025 yılında belirsizliklerin ve artan talebin fiyatlara ivme kazandırması bekleniyor.

Avrupa gazında aylık yükseliş %13'ü buldu

Ukrayna'nın Rus enerji altyapısını hedef alabileceği, Rusya'nın da bu saldırılara nasıl yanıt vereceği konusundaki belirsizlik doğalgaz fiyatlarında kendini gösterdi. ABD doğal gaz fiyatları, 3.35 dolarlık bir yıllık zirveye ulaştıktan sonra 3.20 dolar/ MMBtu'ya indi. Fiyatlar petrol fiyatlarındaki haftalık yüzde 5'lik artışa karşın yüzde 6.37 yükseldi. 

Avrupa'da TFF, 48 euro/mwh seviyesini test ettikten sonra ABD'nin arzının artacağı beklentisiyle 47 euronun altına indi. Yine fiyatlar geçen aya göre yüzde 13 yükselmiş durumda.

Beklentiler arz tarafındaki sıkışıklık nedeniyle doğalgaz fiyatlarında artışın devem edeceği yönünde. Avrupa'da gaz depolaması yüzde 90'ın altına düştü ve şu anda yılın bu zamanı için yüzde 91'lik 5 yıllık ortalamanın hemen altında.

Avrupa gazı için alış pozisyonları artıyor

Yatırım fonlarına göre piyasada fiyat artış beklentisini yansıtan uzun pozisyonlar 273TWh’ye çıkarak Avrupa gaz piyasasıyla ilgili iyimserliğe işaret ediyor. Kışa girerken depolama başlangıçta beklendiği kadar yüksek olmadığı ve bir dizi tedarik riski olduğu için spekülatörler doğalgazda alış yönlü pozisyon almayı tercih ediyor.

ABD gazında ortalama artış beklentisi %44

ABD doğalgazı için de yükseliş beklentisi hakim. LSEG verilerine göre, fiyatların 2025 yılında lmBtu başına ortalama 3.20 dolar olması bekleniyor. Bu da eylül ayına kadarki 2.22 dolarlık ortalamanın neredeyse 1 dolar üzerinde. Beklentinin gerçekleşmesi halinde, yıllık bazda yaklaşık yüzde 44’lük fiyat artışı yaşanacak. Bu da 2022’den bu yana en büyük yıllık tırmanış olacak ve ABD’de genel fiyat artışlarındaki yavaşlamaya rağmen enerji ürünleri enflasyon eğilimlerini kötüleştirecek.

Avrupa’da düşen stok LNG’de rekabet yaratacak

S&P Global tarafından yapılan bir analize göre, kış sonunda Avrupa envanter seviyeleri Avrupa ile Asya arasındaki LNG rekabetini etkileyecek. Sert bir kış ve Rusya- Ukrayna transit anlaşmasının sona ermesi envanterleri tüketebilir, rekabeti artırabilir ve spot fiyatları yükseltebilir. Tüccarlar, Rusya-Ukrayna doğalgaz transit anlaşmasının sona ermesinin Avrupa’da yıllık yaklaşık 15 milyar metreküp açığa yol açacağını ve zaten sıkışık olan pazarda ayda yaklaşık 10 ila 12 LNG kargosuna yönelik ek talep anlamına geleceğini söylüyor.