Altında 3 gün arayla iki önemli düzenleme!

Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında yılda yaklaşık 5 milyar dolarlık standart ve standart dışı altın ithal edip işleyerek ihraç eden sektörde, ithalat şartlarıyla ilgili 3 gün arayla iki önemli mevzuat değişikliği yapıldı. Yaklaşık yüzde 40 ile Türkiye’nin önemli katma değerli ihracat kalemlerinden birisini oluşturan sektöre yönelik mevzuat değişikliğine ilişkin, sektör yetkilileri yorum yapmaktan kaçındılar.

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’ın kıymetli maden ithalatıyla ilgili maddelerinde 19 Şubat’ta yapılan değişikliğin ardından, bu karar ilişkin 2008-32/34 numaralı uygulama tebliği de de benzer doğrultuda düzenlendi.

Tebliğin “Kıymetli maden ve taşlar” başlıklı 6’ncı maddesinin yolcu beraberinde getirilebilecek altın miktarına ilişkin düzenlemeler içeren 4, 5 ve 6’ncı maddelerinde önemli değişiklik yapıldı.
Başka bir ifade ile bu hükümler tebliğden tamamen çıkarılırken, aynı fıkralarda başka konular düzenlendi. 4’üncüa fıkra ile kamu kurum ve kuruluşları ile TSK Güçlendirme Vakfı şirketlerinin standart dışı işlenmemiş kıymetli maden ithal edebileceğine ilişkin bir hüküm getirildi.

5’inci fıkra, işlenmemiş kıymetli madenlerin sadece peşin, mal mukabili veya bedelsiz ödeme şekilleriyle ithal edilebileceğini hükme bağlarken, 6’ncı fıkra ile bedelsiz ödeme şekliyle yapılan ithalatın nasıl yapılacağına açıklık getirildi.

Buna göre bedelsiz ithalat DİR kapsamında yapılabileceği gibi, Türkiye’de yerleşik bir tüzel kişinin sermayesine eklenmek üzere, kıymetli madenler aracı kuruluşları aracılığıyla da bedelsiz ithalat yapılabilecek.

Ayrıca, mevzuatta belirlenen ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla ilgili ihracat bedellerinden mahsup edilmek üzere de aracı kuruluşlar aracılığıyla bedelsiz ithalat yapılabilecek.

Ancak bu işlemin yapılabilmesi için fiili ihracatın kıymetli madenin ithal edilmesinden önce gerçekleştirilmiş olma şartı bulunuyor.

Standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin bu şekilde ithalinde, Borsa İstanbul A.Ş’ye tesliminin ardından, standart işlenmemiş kıymetli madene dönüştürülmesi zorunluğu da getirildi. Bunların rafinasyonuna ilişkin süreçler ise Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Borsa İstanbul A.Ş. tarafından düzenlenen esaslar çerçevesinde yürütülecek.

İthalatta BIST listesinde yer alan rafineri damgalı ürün zorunluluğu kalktı

6’ncı fıkralarda yapılan bu düzenlemeyle aynı zamanda Dördüncü fıkra kapsamında yurda getirilecek altının Borsa İstanbul A.Ş. tarafından yayımlanan Rafineriler Listesinde yer alan rafinerilerce üretilmiş olması ve rafinerinin mührünü veya ismini ya da amblemini taşıması zorunluluğu da kaldırılmış oldu.

Öte yandan 6’ncı maddenin ikinci fıkrasına, standart dışı işlenmemiş kıymetli madenlerin ithalinde, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen ayar raporlarının Gümrük İdarelerine ibraz zorunluluğu getirildi.

MASAK ve Hazine’ye bildirim zorunluluğu içeren fıkralar yürürlükten kalktı

Öte yandan 6’ncı maddenin yolcu beraberinde getirilen standart işlenmemiş altına ilişkin çeşitli bildirim zorunluluklarını içeren 7, 8, 9 ve 10’uncu fıkraları yürürlükten kaldırıldı.

Bunlardan 7’nci fıkra, yolcu beraberi yapılan standart işlenmemiş altın girişlerinde beyanda bulunulmaması veya yanlış beyanda bulunulması halinde, bunların gümrük idaresi tarafından muhafaza altına alınması öngörülüyordu. Ayrıca bu durumun MASAK ve Cumhuriyet Savcılıklarına bildirimde bulunulması hükme bağlanıyordu.

8’inci fıkrada, 5 kg’dan fazla standart işlenmemiş altın getirilmesi halinde, aşan kısmın yetkili gümrük idaresince yolcu beraberi eşya ambarına alınması öngörülüyordu.

9’uncu fıkra standart işlenmemiş altında yetkili gümrük idaresinin İstanbul Havalimanı Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü’nün olduğunu düzenliyordu. 10’uncu fıkra ise yetkili gümrük idaresinin, yolcu beraberinde yurda getirilen standart işlenmemiş altına ilişkin bilgileri aylık dönemler halinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildirileceğini hükme bağlıyordu.

Yürürlükten kaldırılan hükümlere yönelik önümüzdeki dönmemde yeni bir uygulama tebliğinin çıkarılabileceği kaydediliyor.

İhraç ve ithal bedellerinin mahsup esaslarını Bakanlık belirleyecek

Öte yandan 32 Sayılı Kararın, ihracat bedelleriyle ilgili 2018-32/48 numaralı tebliğde de değişiklik yapıldı.

Tebliğe eklenen bir fıkra ile , kıymetli madenler ithalinde ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması şartıyla, mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubuna ilişkin usul ve esasların Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmesi hükme bağlandı.

17 Şubat’ta ne yapılmıştı?

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda değişiklik yapılarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na işlenmemiş kıymetli madenlerin farklı ödeme şekillerine göre ithalatını düzenleme yetkisi verildi.

Kararın 7’nci maddesinde yapılan başka bir değişiklikle, mevcut metne “DİR kapsamında standart dışı işlenmemiş kıymetli maden ithalatı serbesttir” ifadesi eklendi.

DİR kapsamında standart dışı işlenmemiş kıymetli maden ithalatına serbestlik getirilmekle birlikte, DİR kapsamında gerçekleştirilenler dahil olmak üzere, standart işlenmemiş kıymetli maden ithalatı, sadece Merkez Bankası ve Kıymetle Madenler Borsası’na üye olan aracı kuruluşlar tarafından yapılabiliyor.

7’nci maddenin Ç fıkrasında yer alan, yolcu beraberine en fazla 5 kg’a kadar standart işlenmemiş altının yolcu beraberinde yurda getirilebileceğine ilişkin hüküm değiştirildi. Yeni düzenlemede, 5 kg’lık sınır kaldırıldı. Bunun yerine, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ihtiyaç duyulması halinde standart işlenmemiş kıymetli madenlerin yolcu beraberinde yurda getirilmesine ilişkin yetkili olduğu ifadesi maddeye eklendi.

Öte yandan sektörün bazı oyuncuları, Türkiye’ye bu denli katma değer yaratan bir sektöre yönelik böylesine önemli düzenlemelerin, hazırlanmadan önce kendilerine danışılmamasından yakındılar.
Uluslararası altın ticareti alanındaki uzmanlar ise yapılan düzenlemelerin sektördeki tıkanıklığın aşılmasına yardımcı olacağını, özellikle standart dışı altın getirilmesinde yaşanan sıkıntıların da giderileceği yorumunda bulundular.