Reel sektörde bozulma görünümü dördünce ayda da sürdü

Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) tarafından hazırlanan Satınalma Müdürleri Bileşik Endeksi (SAMEKS) ekim ayı sonuçları açıklandı.

Ekim ayına ilişkin SAMEKS verileri, reel sektörün faaliyet koşullarındaki bozulmanın üst üste 4’üncü ayına ulaştığına işaret etti.

Açıklamada şöyle denildi:

"2024 yılı ekim ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 1,8 puan artarak 48,4 değerine yükselmiş olmasına karşın referans değerin altındaki seyrini sürdürmüştür.

Bu dönemde Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi önceki aya göre 2,8 puan artış kaydederek 48,6 seviyesinde gerçekleşmiştir. Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi ise önceki aya göre 1,3 puan toparlanma kaydetmiş ve 45,9 seviyesine yükselmiştir.

Sektörlerde bozulma sürdü

İş hacmindeki durgun seyir ekim ayında da devam etmiş, böylece hizmet sektöründeki azalış eğilimi üst üste 4’üncü ayına ulaşmıştır. Sanayi sektöründe ise yeni siparişlerdeki zayıf gidişata rağmen girdi alımlarında hızlı bir şekilde artış kaydedilmiş, buna karşın aylık bazda üretim kaybı bu dönemde de devam etmiştir.

Söz konusu gelişmeler neticesinde Ekim ayında 48,4 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırışmış SAMEKS Bileşik Endeksi yılın son çeyreğine negatif bir görünümle başlamış ve reel sektörde temmuz ayında başlayan ivme kaybının devam ettiğine işaret etmiştir.

Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksinde sınırlı iyileşme

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2024 yılı Ekim ayında, bir önceki aya göre 1,3 puan artarak 45,9 seviyesine yükselmiştir.

Bu dönemde yeni siparişler alt endeksi önceki aya göre 1,2 puan artış kaydetmesine karşın 42,1 puanla ivme kaybını sürdürmüştür. Girdi alımları ise önceki aya göre 9,3 puan birden artarak 56,1 puana yükselmiş ve belirgin bir toparlanma arz etmiştir.

Önceki aya göre 0,7 puan azalarak 42,1 seviyesine gerileyen üretim alt endeksi ise sektör genelinde gözlenen negatif seyrin Ekim ayında da devam ettiğine işaret etmiştir.

Aylık bazda 3,9 puan artış kaydetmesine karşın 45,4 seviyesinde gerçekleşen nihai mal stoku alt endeksi ve 2,9 puanlık toparlanmaya karşın 49,1 puanda kalan tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi, Ekim ayına ilişkin diğer olumsuz gelişmeler olarak dikkat çekmektedir.

0,2 puanlık nispi artışla 49,1 seviyesinde gerçekleşen istihdam alt endeksi ise sanayi sektöründe emek talebindeki durağan görüntünün sürdüğüne işaret etmiştir.

Bu gelişmeler neticesinde 45,9 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksinde, önceki çeyrek boyunca kaydedilen zayıf görünümün yılın son çeyreğinde de sürdüğü görülmektedir.

Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi eşik altında kaldı

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2024 yılı Ekim ayında önceki aya göre 2,8 puan artış kaydetmesine karşın 48,6 puanla referans değer altındaki seyrini sürdürmüştür.

Önceki aya göre 1,6 puan ivme kaybetmesine karşın 55,0 puan seviyesinde gerçekleşen girdi alımları, olumlu bir görünüm sunmuştur. Aylık bazda 5,0 puan artış kaydederek gözle görünür bir toparlanma kaydedilen iş hacmi alt endeksi ise 45,5 puanda kalarak negatif görünümünü Ekim ayında da sürdürmüştür.

Bu dönemde 48,4 seviyesinde gerçekleşen nihai mal stoku alt endeksi ve 46,7 seviyesinde gerçekleşen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi, hizmet sektörüne ilişkin diğer olumsuz göstergeler olmuştur.

2,5 puan artış kaydederek 49,8 seviyesine yükselen istihdam alt endeksi de referans değer altında seyretmiş ve emek talebinin daralmaya devam ettiğine işaret etmiştir.

Böylece 48,6 seviyesinde gerçekleşen Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, Ekim ayında da durağan görüntü arz etmeye devam etmiştir.

Parasal sıkılaşmanın etkileri görülüyor

Ekim ayına ilişkin SAMEKS verileri reel sektörün faaliyet koşullarındaki bozulmanın üst üste 4’üncü ayına ulaştığına işaret etmektedir. Bununla birlikte; son dönemde fiyatlar genel düzeyindeki artışların normalleşme eğilimine girmesiyle, girdi alımlarının her iki sektörde de olumlu bir görünüm arz etmesi dikkat çekmektedir. Parasal sıkılaşmanın etkisiyle iç talebin durağan görüntüsünü sürdürmesi; sanayi sektöründe üretime, hizmet sektöründe ise iş hacmine olumsuz yansımaya devam etmiştir."