Arabaya parası yetmeyen vatandaş, motosiklete koştu!
Türkiye’de otomobil fiyatlarındaki yükseliş, trafikteki motosiklet sayısını artırırken, kamyon, kamyonet ve traktör gibi üretimde kullanılan araçlarda son 1 yıldaki negatif fark da dikkat çekti.
Şeyda Uyanık |ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan “Motorlu Kara Taşıtları” Eylül 2024 verilerinde ekonomik tablo da ortaya çıktı.
Verilerde son aylarda motosiklet satışlarındaki artış dikkat çekerken, son dönemde yavaşlayan ekonominin bir göstergesi niteliğinde de otobüs, minibüs, traktör, kamyon ve kamyonet satışlarının çok geride kaldığı görüldü.
Araba alamayan vatandaş motosiklet aldı
Son yıllarda otomobil fiyatlarındaki yükseliş vatandaşın bütçesini zorlarken, faizlerdeki yükseliş de kredili alımları zor düşürdü.
Taşıt kredisi faizleri 11 Ekim haftasında yüzde 43,34 seviyesine gelirken, TÜFE verilerinde otomobil fiyatlarındaki artış da dikkat çekiyor.
Son 5 yılda (Eylül 2019-Eylül 2024) sıfır kilometre dizel araçlardaki fiyat artışı (TÜFE harcama gruplarındaki endeks değer üzerinden) yüzde 508 olurken, benzinli araçlarda yüzde 489 oldu. Motosiklet fiyatlarındaki artış ise yüzde 412 olarak bu artışların gerisinde kaldı. Pandemi sürecinde üretim ve tedarik sıkıntıları etkili olurken, sonrasında kur artışı Türkiye’de otomobil fiyatlarında artışta etkili oldu. Yine pandemi döneminde yaşanan sıkıntılar sıfır araç bulunmasını zorlarken, ikinci el fiyatların da yükselmesine yol açtı.
Son yıllarda fiyat ve faizlerdeki artışların vatandaşı motosiklete yönelttiği görüldü.
En yüksek artış motosiklette
TÜİK verilerine göre, son 3 yılda satışların çift haneli olduğu tek kategori motosiklet oldu.
Toplam taşıt sayısında artış 3 yılda yüzde 21,50 olurken, bu oranın ortalama üzerinde kaldığı iki taşıttan biri motosiklet oldu. Yüzde 60,16 ile son 3 yılda sayısı en çok artan taşıt motosiklet olurken, diğeri de yüzde 24,47 ile özel amaçlı taşıtlar oldu.
Otomobil sayısı yüzde 16,47 artarken, minibüs sayısı yüzde 6,70, otobüs sayısı yüzde 2,05, kamyonet sayısı yüzde 12,98, kamyon sayısı yüzde 11,88 ve traktör sayısı da yüzde 10,93 oranında arttı.
Son 1 yılda üretime yönelik taşıtlarda azalış görüldü
2023-2024 Ocak-Eylül döneminde trafiğe kaydı yapılan ve trafikten kaydı silinen araçların farkında en yüksek artış minibüslerde olurken, kamyon, kamyonet ve traktör sayıları azaldı.
Toplamda artış yüzde 14 olurken, otomobil farkı yüzde 8, minibüs farkı yüzde 60, otobüs farkı yüzde 25, motosiklet farkı yüzde 28 ve özel amaçlı taşıtların farkı da yüzde 18 artış gösterdi.
Kamyonet farkı yüzde 6, kamyon farkı yüzde 2 ve traktör farkı da yüzde 12 azalış yönünde olurken, trafikten kaydı silinen araçlar daha fazla oldu.