Yaptırım kararı ticaretin en iyi olduğu dönemde geldi

ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) kapsamında yaptırım uygulama kararı, ikili ticaretin Türkiye lehine ilerlediği dönemde geldi. Ekim ayı sonu itibarıyla, Türkiye’den ABD’ye yapılan ihracat ilk kez, toplam ihracat içinde yüzde 6’lık orana ulaştı.

Bir süredir tartışılan Amerika’nın Türkiye’ye savunma sanayine yönelik veto kararı önceki akşam itibarıyla geçerlilik kazanmasıyla gözler, iki ülke arasındaki ticaretin bundan etkilenip etkilenmeyeceğine çevrildi. DÜNYA’nın TÜİK verilerinden yaptığı derlemelere göre, yaptırım kararının 2013 yılından bu yana ihracatımızın en yüksek olduğu dönemde gelmesi dikkat çekti.

2013 yılında ABD’ye 6 milyar 646 milyon dolar ihracata karşılık 13 milyar 350 milyon dolarlık ithalat yapıldı ve ikili ticarette Türkiye 6 milyar 704 milyon dolarlık açık verdi. Toplam ihracat içinde ABD’nin payı ise yüzde 4.1 düzeyindeydi. O tarihten bu yana Halkbankası ve rahip Santoro meseleleri bile ihracattaki artış eğilimini değiştirmedi. İhracat 2016’da 7 milyar 262 milyon dolar, 2019’da 8 milyar 970 milyon dolara yükseldi. Bu yılın Ocak-Ekim döneminde ise ihracat önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10.1 artarak 8 milyar 196 milyon dolara çıktı. Genel ihracat içinde ABD’nin payı ise 2017’de yüzde 5.6’ya kadar çıkarken, 2018’de yüzde 5.1, 2019’da yüzde 5 seviyesindeydi. Ekim sonu itibarıyla ihracat içinde ABD’nin payı yüzde 6 oldu.

Buna karşılık 2013 ve 2014’te 13 milyar doların üzerinde olan ithalat, 2016’da 11 milyar 275 milyon dolara kadar inerken, 2017’de 12 milyar 288 milyon dolar, 2018’de 12 milyar 995 milyon dolar, 2019’da 11 milyar 847 milyon dolar oldu. Bu yıl Ocak-Ekim döneminde ise ithalat yüzde 1.6 azalarak 9 milyar 840 milyon dolara indi.

Hava taşıtı ithalatımız 1.6 milyar dolar

TÜİK’in fasıl bazında yaptığı sınıflandırmaya göre ocak-ekim döneminde ABD’den yapılan ithalat içinde en önemli kalemlerden birini hava ve uzay taşıtları ile bunların aksam ve parçaları oluşturması dikkat çekti. Bu fasılda 181 milyon dolarlık ihracata karşılık 1 milyar 689 milyon dolarlık ithalat yapıldı. Türk çelik ürünlerine yönelik ek vergi yoluyla aldığı korunma önlemleri uygulayan ABD ile olan ticarette Türkiye büyük oranda açık veriyor. 72’nci fasılda yer alan demir ve çelik ürünlerinde Türkiye 221 milyon 793 bin dolarlık ihracata karşılık 1 milyar 70 milyon dolarlık ithalat yapıyor. Silah ve mühimmatın yer aldığı 93’üncü fasılda 244 milyon 228 bin dolarlık ihracata karşılık 25 milyon 638 bin dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Motorlu kara taşıtlarının bulunduğu 87’nci fasılda ise Türkiye 620 milyon 809 bin dolarlık ihracat ve 148 milyon 921 milyon dolarlık ithalat yaptı.

En çok otomotiv ihraç ediyoruz

Türkiye İhracatçılar Meclisi ( TİM) verilerine göre Kasım ayı sonu itibarıyla Türkiye’nin en çok ihraç ettiği ürün 830 milyon dolarla otomotiv sektörü oldu. Savunma ve havacılık alanında 688 milyon 93 bin dolarlık, demir ve demir dışı metallerde 355 milyon 734 bin dolarlık, çelikte 355 milyon 334 bin dolarlık ihracat yaptık.