Türkiye, gayrimenkul hariç ‘net yatırımcı’ oldu

Mehmet KAYA / ANKARA

Türkiye yılın 10 aylık döneminde gayrimenkul hariç net dış yatırımcı haline geldi. Giden yatırımların gelenden fazla olduğu sektörlerin tekstil, konaklama, tarım ve madencilik gibi Türkiye’nin göreli olarak öne çıktığı sektörler olması dikkat çekti.

Bu yılın ocak-ekim döneminde Türkiye’ye giren gayrimenkul hariç yabancı doğrudan yatırım 4 milyar 129 milyon dolar, Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırım ise 4 milyar 555 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Türkiye’den giden yatırımın gelen yatırımdan daha yüksek olduğu sektörlere bakıldığında ilginç bir tablo ortaya çıktı. Türkiye’den giden yatırımların gelen yatırımlara oranla en yüksek olduğu sektörler tarım, madencilik, tekstil, finansal hizmetler, konaklama gibi Türkiye’nin göreli olarak öne çıktığı sektörler oldu. Özellikle son dönemde sipariş kaybedilen ve yurt dışına taşınma işaretleri verilen tekstilde, ocak-ekim döneminde gelen yatırım 34 milyon dolar, giden yatırım ise 74 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye ocak-ekimde net yatırımcıya dönüştü

Yabancı sermayenin sanayi ve hizmetler sektörlerindeki “yatırım” kaleminde manzara 2023’te farklılaştı. Geçmişte zaman zaman tutarların yaklaşması söz konusuyken, bu kez Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırım tutarı, giden yatırım tutarının altında kaldı. Türkiye, genel olarak gayrimenkul dahil net yükümlülük oluşumu-varlık edinimi kalemlerinde halen fazla verse de, sadece yatırım kalemi düşünüldüğünde net yatırımcıya dönüştü. Türkiye’ye ocak-ekim döneminde gayrimenkul dahil 2 milyar 922 milyon dolar net giriş oldu. Yabancıların Türkiye’de aldığı gayrimenkuller dışında bırakıldığında ise 171 milyon dolar çıkış oldu.

Yurt dışına yatırım net 426 milyon dolar

Gayrimenkul ve net varlık edinimi-net varlık oluşumu gibi netleştirmeler dışarıda bırakılarak, sadece yapılan yatırımın tutarına bakıldığında ise hem toplam, hem de sektörel bazda 2023 Türkiye’nin dışarıya daha fazla yatırım yaptığı bir görünüme ulaştı.

Netleştirmeler yapılmadan ve gayrimenkul hariç, mal ve hizmet üretimi yönünde ekonomik faaliyet bakımından Türkiye’ye yapılan doğrudan yatırımlar ocak-ekim 2023’te 4 milyar 129 milyon dolar oldu. Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırım ise 4 milyar 555 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu şekilde bakıldığında Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırım, gelen yatırımdan 426 milyon dolar daha fazla gerçekleşti. Geçen yıl aynı dönemde, Türkiye’ye gelen yatırım 1,7 milyar dolar daha fazlaydı.

Madencilik ve tekstil dikkat çekiyor

Merkez Bankası verilerine göre, sadece “yatırım” kaleminde gelen ve giden tutarlara bakıldığında dikkat çekici unsurlar ortaya çıktı. Madencilik, enerji ve imalattan oluşan sanayi grubunda net yatırım çekilirken, yurt dışına 1,4 milyar yatırım yapılmış olması dikkat çekti. Madencilikte ise net yurt dışına yatırım sonucu çıkarken, yapılan yatırımın tutarı 754 milyon dolara ulaştı. Son dönemde yurt dışından sipariş kaybıyla dikkat çeken tekstil ve hazır giyimde ise 74 milyon dolarlık yurt dışı yatırım oldu.