Türkiye aynı gün besilik sığır ithalatına ve koyun ihracatına izin verdi

Ali Ekber YILDIRIM

Tarım ve Orman Bakanlığı bugün (18 Ağustos) itibariyle erkek besilik sığır ithalatına ve erkek kasaplık toklu(koyun) ihracatına izin verdi. Koyun etine talep olmadığı için zarar eden yetiştiriciler besi süresi tamamlanmış koyunların canlı olarak ihracatına izin verilmesini istiyordu. Besilik sığır ithalatı ise önümüzdeki günlerde et fiyatlarının yükselmesini önlemek amacıyla yapılacağı iddia ediliyor.

Besilik sığır ithalatına ve kasaplık toklu(1-2 yaşındaki koyun) ihracatına aynı gün izin veren Tarım ve Orman Bakanlığı her iki konuda da duyurular yayınladı.

150 bin baş sığır ithal edilecek

Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nden yapılan duyuruya göre erkek besilik sığır ithalatı toplam 150 bin baş ile sınırlı olacak. İthal sığırlar; Angus, Charolais (Şarole), Limousin(Limusin), Hereford, Belgium Blue (Belçika Mavisi), Piedmentosa, Aubrac (Obrak), Gasconne, Salers, BlondeD’Aquitane, Senepol, Braford, Brangus, Simental (Fleckvieh) ve Shorthorn ırkları veya bunların melezleri olarak belirlendi.

İthalat yapmak isteyen işletmelerin Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’ne 31 Ağustos 2022 tarihine kadar başvurmaları gerekiyor. Bu tarihten sonraki müracaatlar değerlendirmeye alınmayacak.

İşletme kapasitesine göre ithal izni verilecek

Besilik sığır ithalatında işletme kapasitesine göre izin verilecek. Buna göre 200 ile 1000 baş arası işletmeler kapasitelerinin yüzde 25’i, 1001 baş ile 5 bin baş arasında kapasiteye sahip işletmeler yüzde 20 ve 5001 baş ve üst kapasiteye sahip işletmeler ise yüzde 15 oranında ithalat yapabilecek. Bir işletme en fazla 5 bin baş için başvurabilecek.

Başvuru yapılan hayvan sayısı toplam 150 bin başı aşması halinde her bir müracaatçıdan aynı oranda azaltmaya gidilerek liste Genel Müdürlüğün web sitesinde yayınlanacak. Başvuruda hayvan sayısı toplamda 150 bin baştan az olması halinde, geriye kalan miktar, müracaatta bulunanlardan talep edenlere dağıtılacak.

Besilik sığır ithalatının şartları

Tarım ve Orman bakanlığı Gıda ve Kontrol genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Besilik Sığır(Erkek) İthalatı Uygulama Talimatı’na göre ithalatla ilgili ayrıntılar özetle şöyle:

1- İthal edilecek besilik sığırlar, yalnızca canlı hayvan ithalatına izinli ülkelerden getirilebilir. İzinli ülkeler listesi bakanlığın internet sitesinde var.

2- “Hayvan Hastalıkları Nedeniyle Yasak Konulan Ülkeler ve Yasaklanan Maddeler Listesi” nde (türe özgü hastalık kısıtı altında bulunan ülke ve/veya bölgelerden besilik sığır ithalatı yapılamaz.

3- Hayvanların seçiminden ihracatçı ülkeden ayrılışına kadar geçen sürede ülke/bölgede yeni bir hastalık mihrakı çıkması durumunda kontrol belgesi onaylanmış olsa dahi söz konusu ülke/bölge çıkışlı hayvanların başlamış işlem niteliğinde olanlar hariç olmak (İthalatçı ülke veteriner servisi tarafından veteriner sağlık sertifikasının düzenlenmiş olması) üzere ülkemize girişine izin verilmez.

4- İthal edilecek besilik sığırlar Bakanlıkça belirlenen kriterlere uygun olmalıdır.

5- Besilik sığır ithalat başvurularında hayvan sayısı en az 30 (otuz) baş olmalıdır.

6- Başvurular Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’ne yapılır.

7- Besilik sığırlar, karantina işlemleri, fiili ithalatı ve millileşme işlemleri tamamlanmadan kestirilemez (hastalık sebebiyle mecburi kesim hariç), satılamaz ve devredilemez.

8-Fiili ithalat işlemleri tamamlanıp millileşinceye kadar hayvanlarda görülen her türlü hastalık, mecburi kesim veya ölüm durumunda idari ve mali tüm sorumluluk ithalatçıya ait olup herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.

9- Besilik sığırların yaşı ülkeye giriş tarihi itibariyle 18 aydan küçük olmalıdır.

Koyun ihracatına yılbaşına kadar izin verildi

Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından 81 İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Et ve Süt Kurumu genel Müdürlüğü’ne gönderilen yazıda kasaplık erkek toklu ihracatına Bakan oluru ile 31 Aralık 2022 tarihine kadar izin verildiği bildirildi.

İhracatla ilgili yazıda özetle şu bilgilere yer verildi:

”Ülkesel et arz güvenliğinin sağlanması, arz ve talep dengesinin korunması ve sürdürülebilir küçükbaş hayvancılık için 16.03.2022 tarihinden itibaren kasaplık küçükbaş canlı hayvan ihracatı durdurulmuştu.

Bakanlık makamının 18.08.2022 tarih ve 10724253-325.11.03.01.29 sayılı oluru ile Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğüne veya bu kurumla sözleşme yapan firmalara regülasyon amaçlı 31.12.2022 tarihine kadar küçükbaş canlı hayvan(erkek toklu) ihracatı için izin verilmiştir.

Bu çerçevede Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğünün talebi olduğunda ilgili veteriner sağlık sertifikası şartlarını sağlayan kasaplık erkek tokluların ihracatı için sağlık sertifikası düzenlenmesi,

Karayolu ile İran üzerinden gerçekleştirilecek ihracatlarda ise sertifika düzenlenebilmesi için ithalatçı ülkeden alınmış “İthalat İzin” belgesi ile birlikte konu ile ilgili daha önce Genel Müdürlüğümüz talimatlarında yer alan hükümler dikkate alınacaktır.”

Pakdemirli: ” 2022 sonuna kadar ithalat bitecek” demişti

Eski Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli hayvancılıkta çok büyük başarı elde ettiklerini belirterek birçok konuşmasında 2022 yılı sonu itibariyle Türkiye’nin artık kırmızı et ve besilik hayvan ithalatına son vereceğini söylemişti. Bakan değiştikçe değişen politikalar, değişen söylemler bir kez daha kendini gösterdi. Aynı gün besilik sığır ithalatına ve koyun ihracatına izin verilmesi hayvancılık ve özellikle kırmızı et üretiminin planlaması ile ilgili ciddi sorunlar olduğunu gösteriyor. Büyükbaş hayvan yetiştiricileri kilosunu en az 100 liraya mal ettikleri karkas eti 85-90 liradan satmaya zorlanırken 150 bin baş besilik hayvan ithalatı yetiştiricinin zararını daha da artıracaktır.

Koyun ihracatındaki yasağın faturasını kim ödeyecek?

Koyun ihracatına gelince, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün yazısından da anlaşılacağı üzere 16 Mart 2022’de kasaplık küçükbaş canlı hayvan ihracatının yasaklanmasının ne kadar yanlış olduğu anlaşılıyor. Yani 5 ay önce ihracat yasaklanırken bugün tekrar izin veriliyorsa bu arada üreticinin uğradığı zararın faturasını kim ödeyecek?