Tüketici güven endeksi martta 58.2’ye yükseldi
Koronavirüs salgının Türkiye’yi de vurduğu martta tüketici güven endeksi şubat ayına göre arttı. Peki, tüketici salgını ciddiye mi almadı yoksa verilerde sıkıntı mı var?
Şebnem TURHAN
Türkiye İstatistik Kurumu ve Merkez Bankası’nın işbirliğiyle gerçekleştirilen Tüketici Güven Endeksi mart ayı sonuçları açıklandı. Buna göre tüketici güveni martta şubata göre yüzde 1.7 arttı ve şubatta 57.3 olan endeks martta 58.2’ye yükseldi. Peki, küresel ekonomiyi ve Türkiye ekonomisini alt üst eden, dünyayı neredeyse karantinaya sokan koronavirüs Türk tüketicileri endişelendirmeye yetmedi mi?
Anketin yapılma dönemi önemli
Bu sorunun yanıtı endeksi hesaplamak için yapılan anketin zamanında yatıyor. TÜİK endeksi hesaplamak için tüketici eğilim anketini açıklanacağı ayın ilk iki haftasında yapıyor. Yani mart ayının da ilk iki haftasında anketi tüketici cevapladı. Türkiye’de ilk koronavirüs vakasına ilişkin açıklamanın 11 Mart’ta geldiği gözönüne alınırsa tüketicinin henüz evlere kapanmadığı ve panikle alışverişe yeni başladığı dönemde anketin uygulandığı görülüyor. Bu da tüketici güven endeksinin martta yükselmesine neden oldu. Ancak, nisan ayında anket sonuçlarında tıpkı dünyanın geri kalan ülkelerinde olduğu gibi tüketici güveninin gerilemesini bekliyoruz.
Endeksin sonuçlarına baktığımızda tüketicilerin gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi şubatta ayında 76.8 iken, martta yüzde 2,3 artarak 78.6’ya çıktığı görülüyor. Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi şubattaki 75.9 verisinden martta yüzde 0,5 azalmayla 75.6’ya indi.
Tüketici enflasyonda artış bekliyor
Gelecek 12 aylık döneme ilişkin işsiz sayısı beklentisi endeksi şubattaki 53.8’den martta yüzde 7,2 artışla 57.6’ya yükseldi. Gelecek 12 aylık döneme ilişkin tasarruf etme ihtimali endeksi de martta yüzde 5,8 azalarak 21,2’ye geriledi. Tüketici mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygun olduğunu düşünmüyor. Buna ilişkin endeks martta yüzde 8 geriledi. Gelecek 12 ayda tüketiciler enflasyonda artış bekliyor. Merkez Bankası ise düşüş beklentisini açıklamıştı. Gelecek 12 aylık dönemde enflasyonun artacağını düşünen tüketicilerin oranı yüzde 1,7 arttı. Gelecek 12 ayda konut alma ihtimali olan tüketici oranı yüzde 4.7, otomobil alma ihtimali olan tüketicilerin oranı da yüzde 4.8 artış gösterdi.
Tüketici güven endeksinin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu,100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.