TÜGİAD’dan 15 maddelik ilave paket önerisi geldi

Zehra ORUÇ

BURSA - Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD), iş dünyasının COVID- 19 salgını nedeniyle karşı karşıya kaldığı olumsuzlukların engellenmesi için Hükümete 15 maddelik ilave paket önerisi oluşturdu.

TÜGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Anıl Alirıza Şohoğlu, DÜNYA’ya açıklamalarda bulunarak, Türkiye’nin pandemi biter bitmez ranta ve sıcak paraya dayalı ekonomiden çıkıp, uzun vadeli yapısal reformlar yapması gerektiğinin altını çizdi. Şohoğlu, “Elbette iş dünyası olarak her şeyi devletten beklemiyoruz, bizlerin de eli taşın altında” dedi. Odağa ‘sosyal devletin’ ve ‘dijitalleşmenin’ alınması gerektiğine vurgu yapan Şohoğlu, iş insanları olarak reel sektörün beklentilerini listeleyen bir öneri paketi hazırladıklarını açıkladı. TÜGİAD’ın ilave paket önerisine Şohoğlu’nun yanı sıra TÜGİAD Ankara Şube Başkanı Zafer Yıldırım, TÜGİAD Bursa Şube Başkanı Ersoy Tabaklar, TÜ- GİAD Çukurova Şube Başkanı Gül Akyürek ve TÜGİAD Ege Şube Başkanı Melih Sebastien Durmuş da imza koydu.

Salgının yaratacağı sıkıntının 2020 yılının sonuna kadar sürebileceğini kaydeden Başkan Şohoğlu, “Bu süreç atlatıldığında insanlığı bambaşka bir dünya bekliyor. Hem sosyal hem de ekonomik anlamda kartlar yeniden karılıyor. Yeni bir çağ başlıyor. Hiçbir şey eskisi gibi üretilemeyecek. Dijitalleşmenin önemi arttı. Uzun vadede eğitim, hukuk gibi pek çok meslek kolu dijitale geçiş yapacak. Tarım, sağlık ve enerjinin en kıymetli olduğu bir düzen başladı. Sosyal devlet tanımı değişiyor. Türkiye bu düzeni kafasında kurgulamak zorunda. Bu bir fırsat da olabilir. Pandemi biter bitmez ranta ve sıcak paraya dayalı ekonomiden çıkıp, uzun vadeli yapısal reformlar yapılması gerek” diye konuştu.

“İki ay şirketini ayakta tutamayan iş adamı zaten kapatsın”

Türkiye’nin kamu özel sektör tüm kesimlerinin birlikte hareket etmesi gerektiğine dikkat çeken Şohoğlu, “Eğer bir iş adamı iki ay kendi işletmesini yaşatamayacak kadar krizden etkileniyor ve ilk etapta işçisine maaş vermiyor, işçisini çıkarıyorsa o iş adamı o iş yerini zaten kapatsın. O zaman; sen zaten iş adamı değilsin. Kamu da pandemi sürecinde iki, ay kendi vatandaşının asgari ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tedbir alamıyorsa, oturup kendini sorgulasın. Bundan sonra yapılacak en önemli konu kamunun kendini kısıtlaması olmalı” dedi.

“Ertelemelerle bir çığ biriktiriyoruz”

Anıl Alirıza Şohoğlu, KGF’den yalnızca gerçekten ihtiyacı olan firmaların faydalanması gerektiğine de vurgu yaptı. Öte yandan, özel bankaların sürece kamu bankaları gibi katkı göstermediğini savunan Şohoğlu, “Kamu bankalarının biraz rahatlatılması lazım. Özel bankalar ile kamu bankalarının iş birliği yapması sağlanmalı. Yapılan ertelemelerin ödemesi de zor olacak. Bugünkü ertelemelerle bir çığ biriktiriyoruz. Uzun vadeli reformlarla yaptıklarımızı destekliyor olsaydık daha az hasarla çıkardık. Bu senaryoda, ekim ayında neler olacağını merak ediyoruz” diye konuştu.

İşte reel sektörün beklediği 15 ek tedbir

1. Kamu bankalarıyla destekler öncesinde faaliyeti olmayan firmaların da yeni yönetmeliklerle imkanlardan hızlı bir şekilde faydalanabilmelerinin önü açılmalı.

2. Katılım bankacılığında yapılandırma süreçleri, ilave maliyetler sebebi ile çok masrafl ı. Bu süreçler daha masrafsız bir hale getirilmeli.

3. Firmalar bu süreçte gelir elde edemedikleri için, kamu bankaları öncelikli olmak üzere hiçbir banka ertelenen kredilere faiz tahakkuk ettirmemeli.

4. Bankaların finansman sağlamak için talep ettikleri ipotek işlemlerinin tapu dairelerine gidilmeden online olarak yapılabilmesinin önü açılmalı.

5. Gayrimenkul satış teşviklerinin sonuç verebilmesi için bu kapsamdaki gayrimenkullerin satış işlemleri online olarak yapılmalı.

6. İmalat sanayi içinde bulunan firmaların üretimleri tüm sektörlere hitap ettiği için tüm sektörler erteleme ve desteklerden faydalanmalı.

7. Müteahhitlik hizmetleri ve müşavirlik sektöründe faaliyet gösteren firmaların, yurt dışındaki görevli personeli için (mücbir sebep kapsamında yurt dışında tatil edilen projeler) SGK ödemelerinde yurt dışı işçisi primi ödemeye devam etme zorunluluğu kaldırılmalı.

8. Otomotiv ve tekstil sektörlerinde birikmiş KDV alacakları, doğalgaz, elektrik gibi kamusal alacaklarla mahsup edilmeli.

9. İşe devam kredisinin kullanım koşulları ve cezai şartları en hızlı şekilde belirlenmeli.

10. Tarımsal faaliyetlerde bulunan firmalar, gıda dışı tarım ürünlerinin mevcut satış ve nakliye kanallarının kapalı olması nedeniyle desteklenmeli.

11. Gıda kapsamındaki tarım ürünlerinde ihraç edilemeyecek ürünler, iç piyasaya devlet sübvansiyonları ile sunulabilmeli. Böylece hem üretici korunmalı hem de halkın ucuz ve taze ürüne ulaşımına katkı sağlamalı.

12. Turizm sektöründeki yetişmiş iş gücü işsiz kalmamalı, SGK ve diğer kamusal giderler bu süreçte tahakkuk ettirilmemeli.

13. Faaliyetlerini tamamen üyelerinin katkıları ile sürdüren STK’lar da mücbir sebep içinde bulunan kuruluşlardan sayılmalı ve finansman imkânları ile de desteklenmeli.

14. SGK, muhtasar gibi kamusal ödemeler ertelenmek yerine (işletmeler çalışmadığı için daha sonra ödemede sıkıntı çıkmaması adına) tahakkuk ettirilmemeli.

15. Kısa Çalışma Ödeneği başvuruları çok hızlı bir şekilde neticelendirilmeli.

“EN KÂRLI ÇIKACAK SEKTÖR: TEKSTİL”

Salgın sürecini sektörel olarak değerlendiren Anıl Alirıza Şohoğlu, “Otomotivde ertelenmiş talep hızlanacak. Çin’den gelen kalıp işleri hareketlilik getirebilir. Tekstil bu süreçten en karlı çıkan sektör olabilir. Tarım politikaları hızlıca devreye girerse, kaybettiğini kazanacak. Turizmde kayıp yıl olacak, sonrası için iç pazar canlanacak. Sanayide çarklar dönmeye başladığında turizm için ayrı bir paket çıkarılabilir. Koronavirüs etkisi azalırken, petrolde hareketlilik yaşanacak. Dolar artacak. Bitcoin, coin ve sanal parada hareketlilik yaşanacak. Paranın dijitalleşeceği bir dönem yaşayacağız. İşsizlik çok ciddi artacak. Sosyal yozlaşma en büyük tehdit olacak” öngörüsünde bulundu.