TL mevduat dışında tüm faizler çıkışta

ŞEBNEM TURHAN

Standart TL mevduat faizleri bir türlü istenilen seviyede artmıyor. Bankaların yayımladıkları verilere göre standart TL mevduat faizleri ağustos ayına ortalama yüzde 45 seviyelerinde başladı.

Bazı bankalarda yüzde 52 oranı görülse de bazı bankalarda yüzde 40-45 arası değişen faiz oranları yaklaşık son iki aydır değişmiyor. Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kapsamında ana enstrümanlarından biri TL’nin reel olarak değerlenmesi. Bu nedenle hem faizler yüksek kalıyor hem de döviz kurlarında aşırı yükseliş sınırlanıyor. Net fonlamanın negatif olması nedeniyle sterilizasyon araçlarını artıran Merkez Bankası geçen haftanın son işlem günü itibariyle net fonlamanın 50.4 milyar lirayı aşacak şekilde pozitife dönmesini sağladı. Piyasada gösterge faiz olan TLREF faizi de yüzde 50’nin altındaki seviyesinden yükseldi ve yine geçen haftanın son işlem günü itibariyle yüzde 52,34’e çıktı. Tüm bunların pozitifliği ise TL mevduat faizlerine yansımış görünmüyor.

Yüzde 45’li seviyeler bir türlü aşılamadı

EKONOMİ olarak standart TL mevduat oranlarını bankalar bazında takip ediyoruz. Özellikle 50 bin liraya kadar standart TL mevduata verilen faiz oranı oldukça önemli. Yıla yüzde 40’ın altında başlayan 3 aya kadar vadeli 50 bin liraya kadar tasarrufa verilen TL mevduat faiz oranı marttaki sürpriz politika faizi artışının ardından yüzde 50’nin üzerine çıktı. Ancak bu oran korunamadı ve mayıs ortasında yüzde 45’in altına düşen TL mevduat faiz oranları mayıs sonunda atılan adımlarla yüzde 50’ye yaklaştı. Haziran ve temmuz ayları ise standart TL mevduat faizi için yatay geçti. Yüzde 45-46 seviyeleri aşılamayan TL mevduat faiz oranları ağustosun ilk haftasında da yüzde 45 seviyesinde takıldı kaldı.

Merkez Bankası'nın yüksek tasarruf miktarlarına veriler faiz oranlarını da içerek ortalama faiz oranlarını verdiği istatistiklere göre de 2 Ağustos haftasında 3 aya kadar vadeli TL mevduat faiz oranı yüzde 59,07'ye düştü. Bir önceki hafta oran yüzde 59,25 seviyesindeydi. Merkez Bankası'nın verileri en yüksek oranın yüzde 68,88 ile 19 Nisan haftasında verildiğini gösterdi. Bu veriler yüksek seyretse de bankaların 50 bin liralık tasarrufa 3 aya kadar vadeli mevduat faizleri bu oranlara hiç yaklaşmadı. Merkez Bankası hem kur korumalı mevduatta çözülme hem de standart TL mevduatın toplam içindeki payının artmasını istiyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verileri standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payının yüzde 50’nin üzerinde olduğunu ortaya koyuyor. BDDK haftalık verilerinden yapılan hesaplamalara göre temmuzun son haftasında yüzde 52,35'e kadar yükselen standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki oranı 2 Ağustos haftası itibariyle yüzde 51,98'e geriledi. 2 Ağustos haftasında standart TL mevduat hacmi de bir önceki haftaya göre 139.82 milyar lira azalarak 8 trilyon 724 milyar 350 milyon liraya indi.

TCMB geçen haftanın ilk 3 günü 6.6 milyar dolar sattı

Geçen hafta küresel piyasalarda yaşanan sert çalkantıyla başladı. Hisse senedi piyasasında sert düşüş yaşanırken döviz kurlarında ise yukarı yönlü hareketler gözlendi. Bankacılık sektörü kaynaklarının yaptığı hesaplamalara göre net uluslararası rezervler geçen haftanın ilk üç gününde 6.6 milyar dolar azaldı. Hesaplamalar TCMB’nin döviz kurunda artan oynaklığı azaltmak için piyasaya döviz arz ettiğine işaret ettiğini belirten bankacılık sektörü kaynakları 2 Ağustos haftasında nette 0.5 milyar dolarlık swap (carry trade) girişi olduğunu da hesapladı. Kaynakların verdiği bilgiye göre mart sonundan beri carry trade girişi 25.1 milyar dolar oldu. Yabancı yatırımcılar nisan-mayıs aylarında toplam 30 milyar dolar civarında portföy girişi gerçekleştirdikten sonra, son 2 aydaki toplam girişin 10 milyar dolar civarına yavaşladığını belirtti.