Ticari lastikte Afrika pazarına zorunlu dönüş!
Pandemiyle birlikte lojistik sektöründeki ivmeyle rekor satışlara sahne olan ticari lastik pazarında talepte büyük yavaşlama başladı. Prometeon Tyre Group’un Türkiye, AFME, Rusya, CIS Bölgesi CEO’su Gökçe Şenocak, “Avrupa ve Türkiye pazarında talep o kadar güçlüydü ki, Afrika’nın siparişlerine cevap veremiyorduk. Ancak resesyon ve yüksek enflasyon nedeniyle yüzümüzü Afrika’ya döndük” dedi.
Aysel YÜCEL |Aysel YÜCEL/PORTEKİZ
Dünyanın endüstriyel ve ticari lastik odaklı tek global şirketi Prometeon Tyre Group’un Türkiye, AFME, Rusya, CIS Bölgesi CEO’su Gökçe Şenocak ve Türkiye, MEA, Rusya, CIS Bölgesi Pazarlama Direktörü Faruk Uslu, Prometeon’un 2022’den bu yana sponsorluğunu üstlendiği ve milli motosikletçi Superbike Dünya Şampiyonu Toprak Razgatlıoğlu’nun yarıştığı Dünya Superbike Şampiyonası’nın Portekiz etabında haftasonu gerçekleştirilen toplantıda sektöre yönelik önemli açıklamalarda bulundu. Pandemiyle birlikte kamyon ve dolayısıyla ticari lastik satışlarında hem küreselde hem de Türkiye’de patlamaya neden oldu. Türkiye ağır ticari araç sektörü, 2022’de son 10 yılın en yüksek satış adetine ulaştı. Gökçe Şenocak, bu dönemde rekor talabi karşılamakta zorlandıklarını ifade ederek, “Her yıl kapasitemizi artıran bir şirket olmamıza rağmen siparişlere yetişemiyorduk” dedi. Ancak, en önemli ihracat pazarı Avrupa’da başlayan resesyon yanı sıra Türkiye ekonomisinde yaşanan yüksek enfl asyon ve krediye erişim zorluklarıyla beraber işler tersine döndü. Avrupa ticari lastik pazarında yüzde 25’e varan daralma olduğunu belirten Prometeon yetkilileri, benzer şekilde iç pazarda da talepte yavaşlama olduğunu belirten Prometeon yetkilileri, sürekli yatırım yaptıkları fabrikalarında üretim hacimlerini korumak için alternatif pazarlara yöneldiklerini açıkladı. Şenocak, “Avrupa ve Türkiye pazarında talep o kadar güçlüydü ki, Afrika pazarından gelen siparişlere cevap veremiyorduk. Ancak resesyonun etkilerini hissetmeye başladık. Bu nedenle alternatif pazarlara odaklandık. Şimdi Afrika için yeni bir yapılanmaya gidiyoruz” diye konuştu. Küresel ticari lastik pazarının bu yıl 175 milyon adete ulaşması bekleniyor. 2024’te ise pazarın 180 milyon adete çıkacağı öngörülüyor. Bu büyümeye resesyonun yaşanmadığı alternatif pazarlardaki satışların önemli katkı sağlaması bekleniyor.
İç pazarda büyüme % 6’lara indi
Türkiye, yıllık 2 milyon adeti aşan satışla Avrupa’nın en büyük ticari lastik pazarı . Ancak iç pazar talebinde büyük yavaşlama söz konusu. Ocak 2023’te yıllık bazda yüzde 30’a yakın büyüyen lastik pazarında bu oran, yüzde 6’lara kadar geriledi . CEO Şenocak, artan maliyetlerin yanı sıra finansmana erişimin hem üreticileri hem de bayileri zorladığını ifade ederek, “Elimizden geldiğince bayilerimizi sübvanse etmeye çalışıyoruz” dedi.
75 ülkeyi yönettiği Türkiye’de yatırımda hız kesmiyor
Prometeon Türkiye, AFME, Rusya, CIS Bölgesi CEO’su Gökçe Şenocak, grup olarak Türkiye’de yatırım yapmaya devam ettiklerini ve pazardan yüzde 20’nin üzerinde pay aldıklarını söyledi. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk lastik fabrikası olan Kocaeli fabrikasında kapasite her yıl düzenli olarak artıyor. Bu fabrikada üretimin yüzde 50’si 87 ülkeye ihraç ediliyor. 2027 yılında yıllık 850 bin adet olan üretim kapasitesi bugün 1 milyon 850 bin adete ulaşmış durumda. 2.300 kişinin istihdam edildiği Prometeon Türkiye, 75 ülkeyi kapsayan ‘Türkiye-AfrikaOrta Doğu-Rusya-Orta Asya ve Kafk aslar’ Bölgesi’nin merkez üssü konumunda. Şenocak, “2017-2024 yılları arasında Türkiye’ye teknoloji, kapasite artışı, Ar-Ge başta olmak üzere gerçekleştirdiğimiz doğrudan yabancı yatırımlarımız 175 milyon euro’ya ulaşıyor. Bu sayede halihazırda Türkiye’nin en yüksek ticari lastik üretim kapasitesine sahip fabrikası olarak, en premium lastikleri üretiyor ve üretimin yüzde 50’den fazlasını başta Avrupa olmak üzere 87 ülkeye ihraç ediyoruz” açıklamasını yaptı. Prometeon Türkiye’nin içinde bulunduğu MEA Bölgesi, net satışının yüzde 53’ünü, üretimin ise yüzde 52’sini gerçekleştiriyor. Türkiye’de Her dört ticari lastikten birini biz üretiyoruz. Ciromuzu 5 yılda euro bazında 2.4 katına çıkardık ve ihracat ciromuzu da yine euro bazında 4 kat artırdık. Toplam ciromuz 410 milyon euro’ya ulaştı” açıklamasını yaptı.
Ticari lastikte orta segment erdi
Prometon yetkilileri, Türkiye’de ekonomik lastiklere talep artışı olduğunu söyledi. Ticari lastikler premium, standart ve ekonomik olmak üzere üç farklı segmente ayrılıyor. Yakın bir döneme kadar satışların tamamına yakınını premium ve standart lastiklerin oluşturduğunu ifade eden Promeden Türkiye, MEA, Rusya, CIS Bölgesi Pazarlama Direktörü Faruk Uslu, alım gücünün yavaşlamasıyla bireysel kamyoncuların ekonomik lastiklere yöneldiğini söyledi. Kurumsal büyük fi rmalar ise ağırlıkla premium lastiği tercih ediyor. Standart lastiklerin eridiğini belirten yetkililer, buradaki payın premium ve ekonomik lastiğe kaydını ifade ediyor. Ekonomik lastikler premiuma göre yaklaşık yüzde 25 daha ucuz.