TEPAV perakende güven endeksi aralıkta aylık ve yıllık bazda arttı

TEPAV perakende güven endeksi (TEPE) değeri, geçen üç ayda işlerin gelişimi ve gelecek 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki iyileşmelerin etkisiyle geçen yıla göre arttı. Yıl sonuna doğru göreli olarak iyileşme görülse de TEPE, 2020 yılının tamamında negatif değer aldı.

TEPAV'dan yapılan açıklamaya göre, gelecek 3 aya ilişkin satış beklentileri değerlerine 2020 ve 2019 yılları itibarıyla bakıldığında, beklentinin 2020 yılı Mart, Nisan ve Mayıs aylarında 2019’un aynı dönemlerine göre daha düşük değerler aldı. Diğer taraftan, gelecek 3 aya ilişkin satış beklentilerinin 2019 yılı ortalaması -12,5 puan iken 2020 yılı ortalaması -9,1 puan değerini aldı. Çeyreklik dönemlerde ise, 2020 yılının ikinci üç ayında 2019 değerinin 8 puan altında altında kaldı. Perakende sektörü için 2020 yılı, beklentilerin genel olarak 2019 yılına göre daha yüksek seyrettiği ancak, COVID-19 salgın süreci nedeniyle önemli ölçüde kesintiye uğradığı bir yıl oldu.

Aralık 2020’de -4,4 puan değerini alan gelecek 3 aya ilişkin satış beklentileri, bir önceki aya göre 2,4 puan azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre 3,0 puan arttı. Aralık 2020’de TEPE anketi katılımcılarının yüzde 31,7’si gelecek 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, yüzde 40,8’i işlerinde kötüleşme beklediğini belirtti.

İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı yüzde 27,5

Verilen bilgiye göre, İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumuna 2020 ve 2019 yılları itibarıyla bakıldığında, 2020 yılı değerleri Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Eylül aylarında 2019’dan düşük değer aldı. 2019 yılı ortalaması -42,6 puan iken, 2020 yılı ortalaması -43,3 puan ve 2020 yılının iş hacmi 2019 yılından daha kötü performans gösterdi.

Çeyreklik dönemler bazında geçen yıla göre işlerin durumu incelendiğinde, ikinci çeyrekte 2020 yılı değeri 2019 yılı değerinin 15,9 puan altında kaldı. Aralık 2020’de ise endeks -36,6 puan değerini alarak, Aralık 2019’a göre 5,3 puan, Kasım 2020’ye göre ise 2,9 puan arttı. TEPE anketi katılımcılarının yüzde 19,6’sı geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 56,1. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 24,3.

Perakende güveni en çok tekstil, hazır giyim ve ayakkabıda arttı

Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında, Aralık 2020’de geçen yılın aynı dönemine göre “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”, “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” ve “motorlu taşıtlar” sektörlerinde artış “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” ve “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektörlerinde azalma görüldü. “Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörü ortalama değişimin üzerinde değer alırken “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “motorlu taşıtlar”, “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”, “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” ve “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektörleri ortalama değişimin altında değer aldı. Perakende güveni en fazla “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektöründe azaldı. Söz konusu sektörel farklılaşmalar, yiyecek, içecek, akaryakıt ve eczane gibi zorunlu ihtiyaçların kapsandığı sektörlerde satışların daha olumsuz etkilendiğini gösteriyor. COVID-19 vakalarının artması nedeniyle salgını önleyici tedbirlerin Aralık ayı itibarıyla sıkılaştırılması ve karantina önlemlerinin alınmasının bu gelişmede etkili olduğu değerlendiriliyor.

Perakendecilerin beklentileri geçen yıla kıyasla arttı

Aralık 2020’de, “geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu”, “önümüzdeki 3 ayda istihdam ve satış fiyatı beklentileri” ve “işlerin geçen yıla göre durumu” göstergeleri hem Aralık 2019’a göre, hem de Kasım 2020’ye göre arttı. “Önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariş ve satış beklentileri” ve “gelecek yıl mağaza sayısı beklentisi” göstergeleri Aralık 2019’a göre artış gösterirken, Kasım 2020’ye göre azaldı.
Geçmiş döneme ilişkin değerlendirmelerdeki iyileşme, salgının birinci dalgasının geride kalması ve sonrasında yaşanan kısmi toparlanma ile ilgili olduğu düşünülüyor. Diğer taraftan, gelecek döneme dair beklentiler Kasım ayına kıyasla olumsuzlaştı. Aralık ayında vaka sayılarının artmasıyla tedbirlerin sıkılaştırılmasının satışları kısıtladığı, dolayısıyla beklentileri bozduğu değerlendiriliyor.

Konya’da perakende güveni Türkiye genelinden olumsuz ayrıştı

TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) iş birliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) kapsamında, Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.

Aralık ayında TEPE -7,1 puan değerini alırken KOPE -18,4 puan değerini aldı. KOPE, geçen yılın aynı dönemine göre 10,2 puan azalırken, TEPE 9,0 puan arttı. KOPE değeri bir önceki aya göre ise 0,4 puan azaldı.