Tekstilde teknik atak!

Türkiye, önemli örnekleri İstanbul Texhibition’da sergilenen teknik tekstillerde 2023 yılını 2,2 milyar dolar ihracatla kapattı. Bir o kadar da iç pazar olduğunu söyleyen İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz, bu yılı 2,5 milyar dolarlık teknik tekstil ihracatı ile kapatmayı hedeflediklerini belirtti. Ahmet Öksüz, “Dünya pazarından aldığımız yüzde 2’lik payı da orta vadede yüzde 3’e çıkaracağız” dedi.

Daralan talep nedeni ile katma değerli ihracatın ön plana çıktığı günümüzde söz konusu alanda en önemli hamlelerden biri de tekstil sektöründen geldi. Sektörün çok daha yüksek katma değerli kategorisi olan teknik tekstillerde 2023’te 2,2 milyar dolarlık ihracata imza atıldı. Tekstil ürünlerinin konvansiyonel alanlardan dışarı çıkarak birçok sektöre kompozit veya ana ürün olarak kullanılmak üzere geliştirilen teknik tekstilde sektörün geldiği son nokta, geçtiğimiz hafta düzenlenen Texibition İstanbul Fuarı’nın Inn ovasion Hub bölümünde de sergilendi. Kreatif Direktörlüğü Arzu Kaprol tarafından yapılan bölümde ısıtıcı kumaştan ışığa bağlı olarak renk değiştiren kumaşa, tehlike anında geri bildirim yapan kumaştan kolajen ihtiyacının giysi ile karşılanmasını sağlayan kumaşa, parfüm içeren kumaştan yangını önleyen kumaşa kadar 20’ye yakın ticarileşmiş ve patenti alınmış ürün yer aldı. Birçok markanın koleksiyonlarına girmeye başlayan ürünlerin de etkisi ile bu yıl teknik tekstilde 2,5 milyar dolarlık ihracata imza atılması, önümüzdeki 3-5 yılda ise dünyada alınan payın yüzde 2’lerden yüzde 3’lere çıkarılması hedefleniyor. Balmain’den Valentino’ya kadar birçok dev markanın tedarikçisi arasına giren Türk tekstili önemli aktörleri yine son dönemde başta Rusya olmak üzere birçok ülkenin savunma güçlerinin en büyük tedarikçilerinden biri oldu.

Küresel teknik tekstil ihracatı 123 milyar doları aştı

Küresel teknik tekstil ihracatının 2022’de yüzde 1,3 oranında artarak 123,6 milyar dolara yükseldi. Son 10 yılda teknik tekstil ihracatı 24,7 milyar dolar değerinde arttı. Türkiye’nin teknik tekstil ihracatı ise 2022 yılında yüzde 1,5 oranında artış ile 2,5 milyar dolar değerinde gerçekleşti ve küresel ihracattaki payı yüzde 2,0 seviyesinde sabit kaldı. Türkiye, küresel teknik tekstil ihracatında 15. sıradan 14. sıraya yükseldi. En büyük ihracatçı Çin olurken onu Almanya ve ABD izledi.

Teknik tekstil nedir?

Teknik tekstiller, estetik veya dekoratif özelliklerinden ziyade, sahip oldukları teknik ve performans özellikleri için imal edilen tekstil malzemeler ve ürünler olarak tanımlanıyor. Teknik tekstil ürünleri evden otomobile, giyimden tarıma, karayolundan hastanelere kadar günlük hayatın çeşitli alanlarında yoğun olarak kullanılıyor. Geleneksel tekstil sektörü içinde yüzde 45-50 pay alan teknik tekstil, geleneksel tekstil ve hazır giyim sektörlerinin aksine sürekli olarak güçlü bir şekilde büyüyor. ABD başta olmak üzere bir çok dev ülke de bu alana sürekli yatırım yapıyor.

“Kendi ordumuzun tedarikçisi olduk”

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, Türkiye'de teknik tekstil alanında ciddi bir ivme olduğunu anlattı. Öksüz, “Oldukça fazla sayıda firmanın bünyesinde Ar-Ge merkezi bulunuyor. Buralarda inovasyon anlamında güzel çalışmalar yapılıyor. Katma değer bizim her zaman geçerliliği olan bir hedefimiz ve bunun en doğru karşılığı da teknik tekstlerde var” dedi. İTHİB verilerine göre salgın döneminde maske ihracatının da etkisi ile 2,7 milyar dolara kadar çıkan teknik tekstiller ihracatı, 2023 itibari ile 2,2 milyar dolara gerilemiş vaziyette. Bunda Rusya gibi birçok ülke ordusuna yapılan askeri kıyafet ihracatının da etkisi büyük. Öksüz, teknik tekstillerde önümüzdeki dönem hedefler konusunda ise , “Dünya pazarından şu anda yüzde 2 gibi bir pay alıyoruz. Bunu orta vadede yüzde 3’e yükseltme hedefimiz var. Bizim ihracat kadar da bir iç pazarımız var. Önemli ölçüde ithalat vardı hala da var. Burada da başta savunma sanayi olmak üzere güzel gelişmeler var. Ciddi üretim başladı. Kendi ordumuzun tedarikçisi olduk” ifadelerini kullandı.

"Önemli olan Türk tekstilinin geleceği"

Teknik tekstil örneklerinin sergilendiği Innovation Hub’ın Kreatif Direktörlüğünü yapan Arzu Kaprol, “Benim için önemli olan, parçası olduğum Türk tekstil endüstrisinin geleceğine dair nitelikli projelerle, dünya tekstilinde hak ettiği özel ve nitelikli yere ulaşmasının sağlanmasına katkıda bulunmak. Bu kapsamda, Texhibition Fuarı Innovation Hub kreatif direktörlüğü yürütmek benim için büyük bir keyif ve onur oldu” açıklamasında bulundu. Öte yandan Türkiye önemli bir üretici olduğu kadar önemli de bir ithalatçı. Küresel teknik tekstil ithalatının 118 milyar dolara ulaştığı 2022’de Türkiye, 1,8 milyar dolar ithalat ile en büyük 19. teknik tekstiller ithalatçısı oldu.

Yaşlanmayı durduran kumaş da var, ısı ve ışıkla renk değiştiren de…

Atlantis

Atlantis adı verilen kumaşın ana özelliği kuru/yaş hallerine göre desen göstermesi… Kuru haldeyken herhangi bir desen göstermeyen düz boyalı kumaş suya temas etmesiyle birlikte desenlere bürünüyor. Sürdürülebilirlik ilkesine bağlı olarak recycle iplik ile üretilmiş olan ürün GRS sertifikasına sahip bulunuyor.

Megaplast Wallpaper

Duvar kağıdı olarak tasarlanan Megaplast Wallpaper, Örteks tarafından geliştirilen bir ürün. Vegan olarak üretilen duvar kağıdı ısı yalıtımının yanı sıra yük miktarını minimuma indirerek yaşam alanlarında birçok avantaj sağlıyor. Deprem anında duvarda fi le görevi gören ürün, Ramada Adıyaman Oteli’nde deprem döneminde deneyimlenmiş.

Sea Cell (Deniz Yosunu)

Akın Tekstil tarafından geliştirilen ürün cildi günlük yaşamda maruz kalınan zararlı çevresel etkilere karşı koruyor. Deniz yosunu temel maddeler bakımından zengin olduğu için hücre ve cilt hastalıklarını rahatlatmaya, iltihaplanmayı azaltmaya ve kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı oluyor.

Hawaii

Arteks tarafından geliştirilen ürünün tasarımı, soğuk ve sıcak unsurların etkileşimi yoluyla farklı görünümler ortaya koymasına olanak tanıyor. Kumaşın ısıya maruz kalan alanları şeffaflaşarak desenleri veya kumaş renklerini vurguluyor. Soğuk ve sıcak etkilere karşı duyarlılığı nedeniyle gece-gündüz, yaz-kış, ortamlar arası geçişler, vücut ısısı gibi birçok durumda kumaş üzerindeki renkler gösterebiliyor.

Chamelon Simli

Mavi Kristal şirketi tarafından geliştirilen Chamelon Simli, tekstil ürünlerinin ışığın açısına bağlı olarak renk değiştirebilme yeteneğine sahip olmasını sağlıyor. Ürün, renklerin uzun süre dayanmasına ve uzun ömürlü olmasına yardımcı oluyor. Moda dünyasında da oldukça fazla tercih edilen ürünü kullanan tasarımcılar, bu simleri kullanarak benzersiz ve çarpıcı giyim ve aksesuarlar tasarlayabilirler.

Isıtıcı

Kumaş İltema tarafından geliştirilen ısıtıcı kumaşlar matris ve ısıtma elemanları olarak polyester ipliklerinden (PET) ve modifiye edilmiş karbon elyafından (CF) oluşuyor. Ürün bir bil, taşınabilir batarya ya da adaptöre bağlanınca ısıtma işlemi sağlıyor. Bu ürünü istenirse kışlık kıyafetlerde istenirse eşarpta ya da başka kıyafetlerde kullanılabiliyor.

Fabenode

Tekstil mühendisi Merve Aydıner tarafından geliştirilen Fabenode; tekstil tabanlı cilt üstü veri toplayan, çok amaçlı sensör uyumuna sahip, yıkanabilir, günlük kullanıma uygun bir elektrot olarak öne çıkıyor. Fabenode; entegre edilmiş loT sistemi ile 7/24 veri toplama ve raporlama sistemi sürücünün nabız, stres, yorgunluk verilerini analiz edebiliyor. Sürüş esnasında sürücünün direksiyona temas etmesiyle Fabenode; nabız, stres ve yorgunluk verilerinin anlık raporlanması sonucu insan kaynaklı trafik kazaları riskini %7% azaltabiliyor.

Silverion Collagen Yarn

Teksel Tekstil tarafından geliştirilen ürün, son yıllarda çokça bahsedilen kolejen yapısı ile dikkat çekiyor. Yüzde 60 Umorfili, yüzde 35 Pamuk ve yüzde 5 saf gümüş elyaflarının karışımı ile üretilen kumaş, atık balık pullarından elde edilen kolajen peptid aminoasitlerinin supramoleküler teknoloji yöntemiyle viskona eklenmesiyle üretiliyor. Bu özellikleri ile kumaş vücudun ihtiyaç duyduğu kolajen gibi bir çok ürünü kıyafete temas ederek elde edebiliyor. Bu özelliğiyle kumaş anti aging özelliği de barındırıyor.