Tekstil sektöründe ‘ipin ucu’ kaçtı

Yener KARADENİZ / İSTANBUL

İplik ihracatı 2022’de 2,5 milyar dolara gerilerken, ithalatı 4 milyar dolarla rekor kırdı. Söz konusu kalemde açık ikiye katlandı. Yüksek maliyetlerin rekabetçiliği negatif etkilediğini ve ithalatı körüklediğini belirten sektör temsilcileri, önlem alınmadığı takdirde yatırımların atıl kalacağı uyarısında bulundu.

Türkiye, yıllık 80 milyar dolarlık üretim değeri ile tekstil ve hazır giyimde kendi kendine yetebilen ülke konumunda bulunurken, yanı sıra dünya markalarına hizmet veren 5 büyük tedarikçi arasında yer alıyor. Ancak her iki sektörün de uluslararası rekabetçiliği, yüksek maliyetler ve baskılanan kur nedeniyle negatif etkileniyor. İthalat artış trendine girerken dış ticaret açığı da yükseliyor. Bu anlamda dış açığın artış trendine girdiği alt kategorilerden biri de iplik sanayii... 2021’de 2,7 milyar dolarla rekora imza atan iplik ihracatı, 2022’de 2,5 milyar dolara geriledi. Aynı dönemde ithalat ise 4 milyar dolarlık değerle zirveye çıktı. Böylece söz konusu kalemde dış ticaret açığı ikiye katlandı. Bir an önce önlem alınması gerektiğini vurgulayan sektör temsilcileri, aksi halde birçok fabrikanın atıl duruma düşeceği uyarısında bulundu.

10 milyar TL yatırım hayata geçti

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, salgından bu yana kısa vadede 10 milyar TL’nin üzerinde iplik yatırımının devreye alındığını söyledi. Sözkonusu yatırımların yoğun olarak hayata geçtiği illerin son yaşanan deprem felaketinden önemli oranda etkilendiğini söyleyen Öksüz, “Kahramanmaraş'ta firmalarımız büyük bir yıkım yaşadı. Ağır hasarlı tesisler için en az iki yıllık bir süreç gerekiyor” dedi. Bu kapsamda destek ve teşviklerin önemine dikkat çeken Öksüz, “İlçe bazlı cazibe merkezi teşviği, işçilerin ödedikleri vergiden kesintiler yapılmaması, işverene de enerji, istihdam, faizsiz kredi desteği gerekiyor” diye konuştu.

Rekabetin yolu enerjiden geçiyor

Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD) Başkanı Vehbi Canpolat da iplik sektörünün temel problemlerinden en büyüğünün enerji maliyetleri olduğunu belirterek, rakipler elektiriği 7-8 cent alırken bizde bu rakam 20 cent’leri geçtiği oldu. Yani ipliğin temelinde rekabet edebilme yolumuz bir tane. Bu da enerji fiyatlarının rakip ülkelerle yaklaşık aynı seviyede olması” dedi.

Kalitesiz ipliklerle rekabet ediyoruz

Türkiye’nin işçilikte de rakiplerden daha pahalı olduğunu söyleyen Vehbi Canpolat, “Bu şartlarda rekabet etme, ihracat yapma şansımız azaldığı gibi ithalat da artıyor. Bunun temelini de enerji maliyetleri. İthalatın bu artması gelecekte çok fazla fabrikanın atıl kalmasına neden olabilir. Bunu engellemek için belki ithal edilen miktarın yarısı kadar yerli ikame, belki de vergilerin artırılması gibi önlemler alınabilir. Ama mutlaka ve mutlaka ithalatın önüne geçilmesi gerekiyor” dedi. Yurtdışından ucuz diye getirilen ürünlerin kalite anlamında Türk ürünlerinin gerisinde olduğunu vurgulayan Canpolat, çok daha kalitesiz ipliklerle fi yatta rekabete maruz bırakıldıklarını vurguladı.