Sürdürülebilir gıda üretimi için 3 adım

Geçtiğimiz 50 yıl içerisinde insan nüfusu iki katına çıktı. Bugün yaklaşık 800 milyon insan açlıkla  karşı karşıya. Hatta bu oran, Covıd-19 öncesi seviyelere göre yüzde 1,3 artmış durumda. Tarım sektörü, tek başına dünyanın karasal yüzeyinin üçte birinden fazlasını kaplıyor. Gıda sektörü ise, küresel gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 10'unu temsil ediyor. Gıda ve suyun ayrılmaz bir bütün olduğunu unutmamak gerekiyor. Su, daha geniş gıda sistemindeki doğrudan rolü nedeniyle küresel ekonominin 58 trilyon dolarını temsil ediyor. Bugün geldiğimiz noktada, küresel hidrolojik döngülerin bozulması iklim krizinin ilk olumsuz sonuçlarından  biri olarak öne çıkıyor Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan “Sürdürülebilirlik Dönüşümünün Finansmanı için Çığır Açan Modeller” başlıklı rapora göre, gıda sistemimizi sürdürülebilir kılmak için 2030 yılına kadar yılda 300 milyar ila 350 milyar dolar arasında yatırım yapılması gerekiyor. Raporun odak noktası olan “rejeneratif ” yani onarıcı tarım, tarımın çevresel maliyetini azaltmaya yardımcı olacak temel unsur olarak değerlendiriliyor. Rejeneratif tarım, toprağı iyileştiren çevre dostu tarım yöntemleri uygulamalarını kapsıyor. Bu model; toprak sağlığını iyileştiren, su kullanımını azaltan, biyolojik çeşitliliği artıran ve atmosferden daha fazla karbon uzaklaştıran bir tarım yöntemi olarak tanımlanıyor. Rejeneratif tarım ilkeleri; ürün rotasyonu, toprağı sürmeden tarım, biyolojik ve kimyasal girdilerin azaltılması, toprak işlemeyi en aza indirgemek, tarımsal ormancılık, su kalitesinin artırılması, yıl boyu bitki örtüsü toprak erozyonunu önlemesi gibi birçok olanak sağlıyor. Rapor, sürdürülebilir gıda üretimine geçişi hızlandırmak ve ölçeklendirmek için 3 adım tanımlıyor.

1- Finansman ve işbirliği için çığır açan modeller geliştirin

Rejeneratif tarım toprak erozyonunu yüzde 80 oranında azaltabildiği gibi, toprak organik maddesindeki yüzde 1’lik artış başına 20 bin galon ilave su tutabiliyor ve topraktaki biyolojik çeşitliliği yüzde 10 oranında artırabiliyor. Çiftçinin gelirini artıracak ve yaşam kalitesini iyileştirecek bu dönüşüme, bizzat çiftçiler ile birlikte liderlik etmek, onların bilinçlendirilmesini sağlamak çok önem taşıyor. Çiftçilerin sürdürülebilir uygulamaların önündeki engelleri aşmalarına yardımcı olmak için finansal ve finansal olmayan destek setine ihtiyaçları bulunuyor. Bu destek seti, uygun kredi ve sigorta koşulları, finansal riski azaltmak için ön ödemeler veya garantileri ve ilerlemenin doğrulanması ve raporlanması konusunda yardım gibi unsurları içeriyor. Finans sektörünün, çiftçilerin sürdürülebilir uygulamaları benimsemesine yardımcı olması, bir yandan çiftçiler, tedarikçiler ve müşteriler açısından daha dayanıklı sistemlerin kurulmasını sağlarken, kendi karbon ayak izlerini azaltmak açısından da büyük önem taşıyor.

2- Teknoloji ve inovasyonu sürece dahil edin

Teknoloji ve inovasyon, gıda endüstrisinin karşı karşıya olduğu sorun ve tehditlerin üstesinden gelmeye yönelik çabaları ölçeklendirmek için oyunu değiştirebilecek güce sahip. Geliştirilmiş tohum çeşitleri, mikrobiyal gübreler, biyo-çözümlerdeki ilerlemeler, veri ve yapay zekadan yararlanan gelişmiş dijital tarım, sulama ve toprak sağlığı teknolojileri, sentetik biyoloji ve kişiselleştirilmiş beslenme ve alternatif proteinler başlıca örnekler arasında sıralanabilir

3- Rejeneratif tarımı ölçmek ve raporlamak için veri standartları geliştirin

Rejeneratif tarımın benimsenmesi ve etkisine ilişkin verilerin daha ulaşılabilir olması, daha iyi tanımlanması, standartlaştırılması, ölçülmesi, doğrulanması ve raporlanması gerekiyor. Bu ölçütler, daha iyi biyoçeşitlilik, daha düşük su kullanımı ve karbon emisyonlarının azaltılması gibi her rejeneratif tarım iyileştirmesinin çevresel ve finansal faydalarının değerlendirilmesi önem taşıyor

GIDANIN GELECEĞİNİ İLGİLENDİREN GERÇEKLER…

OECD-FAO Tarımsal Görünüm 2023-2032 Raporu’na göre;

1- Küresel gıda tüketimi, nüfus ve kişi başına gelir artışında öngörülen yavaşlama nedeniyle, önümüzdeki on yılda bir önceki on yıla göre daha yavaş bir büyümeyle yıllık yüzde 1,3 oranında artacak.

2- Tarımsal sera gazı emisyonlarının önümüzdeki on yılda yüzde 7,6 oranında artması bekleniyor. Küresel düzeyde, sera gazı emisyonlarındaki artışın, bir önceki on yılda olduğundan daha düşük ve tarımsal üretimde öngörülen yüzde 12,8’lik büyümenin daha düşük gerçekleşecek olması, tarımsal üretimin karbon yoğunluğunda daha hızlı bir düşüşe işaret ettiği belirtiliyor.

3- Küresel tahıl üretiminin, büyük ölçüde mısır ve pirinçten olmak üzere, mevcut seviyesinden yaklaşık 320 milyon ton artarak 2032 yılına kadar 3,1 milyar tona çıkacağı tahmin ediliyor.  Son on yılda olduğu gibi, artışın  öncelikle küresel büyümenin  yaklaşık yüzde 45’ini oluşturacak olan Asya ülkelerinden kaynaklanması bekleniyor.

4- Asya’nın dünyanın en büyük pirinç ihraç eden bölgesi olma konumunu sürdüreceği tahmin edilirken, Latin Amerika ve Karayipler’deki ülkelerin ağırlıklı olarak buğday ithal edip mısır ihraç edecekleri tahmin ediliyor.

5- Süt ve süt ürünleri hayati önem taşıyan beslenme kaynakları olup; dünya çapında süt ürünleri değer zincirindeki milyonlarca insana geçim kaynağı sağlıyor. Genel olarak, kişi başına tüketimin yılda yüzde 0,8 artması bekleniyor. Dünya süt üretiminin ise yıllık yüzde 1,5 oranında büyüyeceği tahmin ediliyor.

6- Bakliyatların dünyanın birçok bölgesinde beslenme düzenlerinde yeniden önem kazanması bekleniyor. Küresel ortalama kişi başına yıllık bakliyat tüketiminin 2032’ye kadar 8,6 kg’a artması öngörülüyor. Bakliyatta küresel arzın 29 milyon ton artması beklenmektedir. Bu artışın neredeyse yarısının Asya’dan gelmesi; özellikle dünyanın en büyük üreticisi Hindistan’ın 2031 yılına kadar ilave 11 milyon ton yerli üretim gerçekleştirmesi tahmin ediliyor.