Stratejik görevlerde artık direksiyon kadına emanet

Aysel YÜCEL

Erkek egemen sektörlerden biri olarak bilinen otomotivde, kadın çalışan sayısı hızla yükseliyor. Türkiye otomotiv sektöründe yönetim kadrolarında ve stratejik departmanların başında artık çok sayıda kadın var. Bu başarı globale de taşınıyor. Son olarak Filiz Albrecht, Alman teknoloji devi Bosch’un yönetim kadrosuna girmeyi başaran ilk kadın oldu.

300 bine yakın istihdam yaratan Türk otomotiv sektöründe beyaz yakada kadın çalışan sayısı yüzde 25’leri aştı. Bazı firmalarda bu oran yüzde 30’lara yaklaşıyor. Ana sanayiinde yaklaşık 53 bin 600 kişiye istihdam sağlanıyor. Beyaz yaka çalışanlarının yüzde 25’ini, mavi yaka çalışanların ise yüzde 6’sını kadınlar oluşturuyor. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) ilk kadın Genel Sekreteri Özlem Güçlüler, firma bazında bakıldığında beyaz yaka içinde yüzde 30, mavi yaka içinde yüzde 15’e varan oranda kadın çalışana sahip üyeleri olduğuna dikkat çekiyor.

Özlem Güçlüer, OSD’nin çalışan uzman kadrosunun ağırlıklı bölümünün kadınlardan oluştuğunu belirterek, “İlk aşamada yönetim kurulumuzda kadın üye görmek bizler için önemli. Sonrasında bir gün OSD Yönetim Kurulu Başkanı’nın kadın olması sanayimiz için önemli bir adım olacak. Otomotiv sanayiinde kadın istihdamını artırmak adına ciddi bir farkındalık ve gayret söz konusu. Bugün geldiğimiz nokta bundan 10 yıl öncesine göre çok iyi olmakla birlikte tabii ki yeterli değil. Tüm üyelerimizin kadın istihdamını artırmak için gösterdiği gayretler ile üretimden yönetim kurullarına kadar kadınların sayısının zaman içinde olması gereken seviyeye ulaşacağına inanıyoruz” diyor.

Erkek egemen olarak algılanan otomotiv sanayiinde kadınların gösterdiği başarılara her geçen gün yenilerinin eklendiğine vurgu yapan Güçlüer, “Toplumsal refah ve sürdürülebilir kalkınma için kadınların daha üretken hale gelmesi ve kamusal alanda etkin olması gerekiyor. Bu nedenle çalışma hayatında cinsiyet ayrımcılığının önlenmesi ve kadın istihdamının artması çok önemli. Gerek ekonomik gerekse sosyo-kültürel anlamda cinsiyet eşitsizliğinin giderilmesi ve fırsat eşitliğinin sağlanması, toplumsal refahın sağlanmasını amaçlayan her ülkenin hedefi olmalı. İşletmelerde dengeli kurumsal yapının kurulması ve yaratıcı bakış açılarının geliştirilmesi kadın istihdamının artması ile mümkün olacak” açıklamasını yapıyor. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik de sektörde ‘erkek egemen’ algısının yıkılmaya başladığına dikkat çekerek, “Kurumsal yapının dengeli olmasına önem veren Türk otomotiv firmaları, yaratıcı bakış açıları açısından ekonomik performansın artırılmasında büyük rol oynayan kadın çalışanlarımızın sayısının artmasına büyük çaba gösteriyor” diyor. Çelik, OİB olarak yönetim ve denetleme kurulları başta olmak üzere tüm kadrolarında kadın üyelerin ve çalışanların temsil edilmesine büyük özen gösterdiklerinin altını çiziyor ve şöyle devam ediyor: “Kadınlar gerek karar alma süreçlerini gerekse kurumsal yönetim ve finansal performansı olumlu etkileyen yapılarıyla sadece otomotiv endüstrisi için değil her alanda başarıya ulaşmakta kilit güç. Otomotiv sektöründe daha fazla kadın yönetici ve kadın çalışanın yer alabilmesi için detayları belirli bir kariyer planlaması, uluslararası kariyer fırsatları, sektördeki kadın liderlerin tanıtılması, kadınların iş – özel hayatını dengeleyici çalışma olanaklarının artırılması yaklaşımları etkili olacak.”

Tedarik sanayiinde 40 bin kadın çalışıyor

Peki, tedarik sanayiinde kadın istihdamı ne durumda? Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Genel Sekreter Vekili Sevgi Özçelik, 464 üyesi olan ve 200 binden fazla kişiye istihdam sağlayan sektörde, kadın çalışan sayısının yaklaşık yüzde 20 olduğunu söylüyor. 40 bin kadın tedarik sanayiinde üretimden kaliteye, mühendislikten finansa, satış-pazarlamadan insan kaynaklarına ve üst yönetime kadar farklı kademelerde görev alıyor. TAYSAD üyesi şirketlerin 30’unda genel müdürlük görevinde kadınlar yer alıyor. Özçelik, “Artık herkesin bildiği gibi, toplumsal cinsiyet eşitliği olmadan ve kadınların topluma, ekonomiye, yönetime tam katılımı sağlanmadan hayalini kurduğumuz dünya düzenine ulaşmak oldukça zor. TAYSAD, bu alanda da Türkiye’de eşine az rastlanır bir örnek teşkil ediyor. Biz dernek yönetiminde kadınların ve genç kuşak temsilcilerin olmasına önem veriyoruz. 15 yıldan bu yana yönetim ve denetleme kurullarımızda mutlaka kadınların yer almasını sağlıyoruz. Dernek profesyonel kadrosunun da yüzde 70’i kadınlardan oluşuyor. Sektördeki kadın çalışan oranını artırmaya yönelik, bu yılki stratejik planımızda ayrı bir başlık ayırdık” diye konuşuyor.

Kiralamada kadın çalışan oranı %28

Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) sektörde 5 bin kişilik istihdam sağlıyor. Bu sayının yaklaşık yüzde 28’ini kadın çalışanlar oluşturuyor. Dernek yönetiminde de kadınların rolü yüksek. TOKKDER Başkanı İnan Ekici, konuyla ilgili şu açıklamayı yapıyor: “Yönetim kadrosunda kadın temsilci sayısının artmasını da çok isterim, bu yönde teşvik çalışmalarımız her zaman var. Bu ülkenin insanlarının, özellikle de kadınlarının potansiyeli çok yüksek. Var olan cevherin mücevher olması için uygun koşulların, ortamın, fırsatın sağlanması ve doğru yöntemlerle işlenmesi gerekir. Kısa zamanda ‘kadının yeri’ neresi diye tartışmayacağımız, cinsiyet eşitsizliği diye bir gündeme gerek kalmadığı, bir dünyada yaşıyor olmayı diliyorum.”

Türk kadınlar Avrupa'da da kritik görevlerde

Türk kadınlar artık sadece ülkede faaliyet gösteren uluslararası otomotiv şirketlerinin önemli kadrolarında yer almakla kalmıyor, bu başarılarını globale de taşıyor. Bilindiği gibi, dünyanın önde gelen otomotiv üreticilerinden Daimler AG’nin İstanbul’daki Küresel IT Çözümleri Merkezi’nin direktörlüğünü Özlem Vidin Engindeniz yürütüyor. Şerife Ünal ise Ford’un Avrupa’da iç tasarım ve kumaş seçimlerinden sorumlu. Son olarak geçtiğimiz aylarda Filiz Albrecht, Alman teknoloji devi Bosch GmbH’nin yönetim kuruluna giren ilk kadın oldu.