Sosyal ağlar Türkiye'de temsilcilik açacak

Canan SAKARYA/ANKARA

AK Parti, Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal ağlara hukuka aykırı içeriğin kaldırılması veya içeriğe erişimin engellenmesi için Türkiye’de temsilci bulundurma zorunluluğu getirilmesine ilişkin düzenlemeyi yeniden gündemine aldı. AK Parti kurmayları temel hak ve hürriyetlerin korunması açısından düzenlemeye ihtiyaç bulunduğunu bu konuda yaptıkları çalışmayı önümüzdeki günlerde Meclis gündemine getireceklerini açıkladı.

Bu konuda düzenleme yaparken temel yaklaşımlarının kişisel hakların korunması olduğunu kaydeden AK Parti kaynakları, “Bu ağlar üzerinden maalesef terör örgütü propagandası da yapılıyor uyuşturucu ticareti de. Hakaret ediyor, uygunsuz paylaşımlar yapıyor kim olduğu belli değil. Vatandaşın elinde mahkeme kararı var paylaşımın kaldırılması için ama Türkiye’de temsilciliği olmadığı için muhatap yok. Türkiye’de temsilciliği olsa bir muhatap bulunsa o paylaşımı kaldırmadığı ya da mahkeme kararını yerine getirmediği zaman yasalar çerçevesinde neyse yaptırımı o uygulanacak, idari para cezası verilecek” değerlendirmesini yaptı. Bütün dünyanın bu konuya eğildiğini, AB’de de bu konuda doktrinler yayımlanmaya başlandığını kaydeden kaynaklar, konuyu gündemlerine aldıklarını ve yasal bir düzenlemeye gideceklerini belirttiler.

Sansür tartışması yarattı

AK Parti’nin nisan ayında sivil toplum örgütlerinin görüşüne sunduğu yasa teklifi taslağında sosyal medya platformlarının 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun kapsamına alınmasına ilişkin düzenleme de bulunuyordu. Ancak Meclise sunulan teklifte sosyal ağlarla ilgili düzenleme yer almadı. AK Parti koronavirüse karşı ekonomik önlemleri içeren paketi hızla yasalaştırmak için tartışmalı bu düzenlemeye teklifte yer vermedi. Taslak metindeki maddeler sosyal ağ kullanıcılarının verilerine ulaşılmasını ve sansürün önünü açtığı gerekçesiyle eleştirilerek, düzenlemeyle sosyal medyanın denetim altına alarak işlevsizleştirilmek istendiği ifade edildi.

Nasıl bir düzenleme yapıldı?

Nisan ayında hazırlanan taslak çalışma da sosyal medyada yer alan hukuka aykırı içeriğin kaldırılması veya içeriğe erişimin engellenmesi için içerik veya yer sağlayıcılar bakımından yetkili bir muhatap bulunamadığı ya da çok geç bulunduğu belirtilerek, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun çerçevesinde bir düzenlemeye gidildiği kaydedildi. Bu çalışmaya göre;

Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, Kurum, Birlik, adli veya idari makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi ve kişiler tarafından bu Kanun kapsamında yapılacak başvuruların cevaplandırılması için yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirleyecek. Sosyal ağ sağlayıcı bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilir bir şekilde internet sitesinde yer verecek.

•Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yapılan bildirimden itibaren otuz gün içerisinde temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurulabilecek. Bu kararın uygulanmasından itibaren otuz gün içerisinde söz konusu temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 95 oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurulabilecek.

• Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, içeriklere yönelik olarak kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 72 saat içinde cevap verecek.

• Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve başvurulara ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren raporları üç aylık dönemlerle Kuruma bildirecek.

• 90 ile yeni bir rekorun kırıldığı 24 Mayıs 2020 de, Ramazan Bayramı’nın ilk, 4 günlük sokağa çıkma yasağının ise ikinci günü olduğu için toplam üretim 455 milyon kWh seviyesine inmişti.

•Kanundaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcılarına 100 bin Türk lirasından 5 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası uygulanacak. Hukuka aykırılığı hâkim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya içeriğe erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacak.