Savunma sanayii ihracatı rekor tazeledi

Mehmet KAYA / ANKARA

Türkiye’nin son yıllarda salgın dönemi dışında yükseliş kaydeden savunma sanayii ihracatı 2022 yılında rekor tazeledi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) kayıtlarına göre geçen yılın tamamında 3 milyar 224 milyon 786 bin dolar olarak kayda geçmişti. Bu yıl Ocak-Kasım döneminde 3 milyar 770 milyon 416 bin dolara ulaştı. Böylece yıllık bazda seviye aşıldı.

Yıllıklandırılmış veriye göre ise 4,2 milyar dolar seviyesi gerçekleşti. Önceki yıl gibi Aralık ayında da 400 milyon dolar dolayında bir ihracat olması halinde yıllık ihracat da 4,2 milyar dolar düzeyinde rekor kırılmış olacak. Her ne kadar stratejik plan hedefl erine henüz ulaşılamasa da Türkiye’nin küresel ihracattaki payında plan döneminde ciddi bir yükseliş sağlanmış olacak. TİM ihracatçı birliği kaydı üzerinden bir metodoloji uyguladığı için sektöre yönelik dış ticaret verileri önce gösterge niteliği taşıyor. SASAD tarafından yapılan ve takip eden yılın ilk yarısı içinde yayımlanan, TİM kayıtlarına göre bir miktar daha yüksek gerçekleşen veriler resmi veri olarak kabul ediliyor.

Savunma sanayiinde 2022 ihracatta ciddi bir artışın sağlandığı yıl olmaya doğru gidiyor. Salgının ardından 2021’de yüzde 41,5 ile yüksek oranlı bir artış olmuştu. 2023’te ise salgındaki düşüşün baz etkisinin olmadığı yüksek oranlı yeni bir artış gerçekleşiyor. 2020’de savunma sanayii ihracatı yüzde 16,8 oranında gerilemişti. Ocak-Kasım döneminde savunma ve havacılık sanayii ihracatı bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 35,7 oranında artış gerçekleşti.

Türkiye’de son dönemde başta insansız hava araçları olmak üzere, kara ve deniz araçlarında yoğun ihracat gerçekleşmişti. Bunların önemli bir kısmı kamuoyuna açıklanmıyor. İsveç merkezli SIPRI ülkelerin şirketlerine yönelik yakın zamanda yayımladığı raporda, Türkiye’de son dönemde sadece Bayraktar değil, ANKA insansız hava araçlarında da yoğun ihracat görüldüğünü belirtmişti. Raporda , Türkiye’nin bölgesinde henüz lider olmadığı ancak son zamanlarda ağırlığını artırdığı bilgisine yer verilmişti.

İcra Komitesi'nden seri üretim kararı çıktı

Savunma Sanayii İcra Komitesi Toplantısı’nda, Türkiye’nin hava savunmasının güçlendirilmesi için Siper, Hisar ve Sungur sistemlerinin yeni seri üretimlerine yönelik karar alındı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen toplantı yaklaşık iki saat sürdü. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, toplantıda Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve güvenlik birimlerinin kullandığı yerli ve milli sistemlere yenilerini eklemeye yönelik konular görüşüldü, 25 farklı projeye ilişkin kararlar alındı. Toplantıda, Türkiye’nin hava savunmasının güçlendirilmesi için Siper, Hisar ve Sungur sistemlerinin yeni seri üretimlerine yönelik karar verildi. Türkiye’nin ilk ‘kısa menzilli balistik füzesi’ Tayfun, ilk milli gemi savar füzesi Atmaca, yeni nesil topçu füzesi TRLG-230, kısa menzilli tanksavar silahı Karaok ile Türkiye’nin milli imkanlarla geliştirilen ilk havadan havaya füzeleri olan Gökdoğan ve Bozdoğan’ın yanı sıra Akya torpidosu ve çeşitli platformlar için muhtelif mühimmatların seri üretimlerine yönelik de kararlar alındı. Toplantıda ayrıca MİLGEM projesi kapsamında inşa edilecek 6-7-8. gemilerin (i sınıfı fırkateynler) tedariği de kararlaştırıldı. İlk test uçuşunu 5 saat havada kalarak başarıyla gerçekleştiren insansız jet savaş uçağı Kızılelma’da gelinen son durumun değerlendirildiği toplantıda, İHA’lara yeni kabiliyetler kazandırılması konusu da görüşüldü.