Rekabet Kurumu'ndan Trendyol’a şartlı karar

Mehmet KAYA

Rekabet Kurumu, Trdenyol adıyla online pazaryeri olarak faaliyet gösteren DSM Grup Danışmanlık ile ilgili soruşturma devam ederken bir ara karar alarak şirketin ilgili karara uyması şartı getirdi. Süresi içinde uyum sağlanmazsa idari para cezası verilecek.

Rekabet Kurumu’nun kararı Kurum internet sitesinde yayımlandı. Kararda Rekabet Kurumu'nun 29 Temmuz 2021’de Trendyol hakkında haksız rekabet (Madde 4) ve hakim durumu kötüye kulanma (Madde 6) kapsamında ön araştırma başlatıldığı hatırlatıldı. Ön araştırma sırasında, Trendyol’un, online alışveriş esnasında, kendi markaları altında satılan ürünler ile bazı 3. Taraf satıcılara ayrıcalık doğuracak şekilde algoritmalar oluşturduğu yönünde delil bulunduğu ve bunun engellenmezse ileride telafisi güç durumlar ortaya çıkacağından hareketle tedbir kararı alındığı belirtildi.

Trendyol satışa devam edecek, uymazsa para cezası verilecek

Tedbir kararı, satışın durdurulmasını içermiyor. Kararda, bazı satıcılar lehine sonuç doğuran ihlal oluşturmaya yönelik uygulamalar sayılarak, bunlara karşı Trendyol’a şartlar getiriliyor. Trendyol bu şartlara uymazsa idari para cezası kesilecek. Trendyol karara karşı 60 gün içinde dava açabilecek.

Temel ihlal bulgusu

Rekabet Kurumu kararında, Trendyol’un; üçüncü taraf satıcıların (Trendyol e-pazaryeri üzerinde kendisine ait ürünlerini satmasına aracılık ettiği kişiler) yanında TrendyolMilla, TrendyolMan ve TrendyolKids gibi kendi markalarını da sattığı belirtildi.

Yapılan incelemeler sonucunda satış esnasında kendi ürünlerine haksız avantaj sağlayacak şekilde listeleme algoritmalarına müdahale ettiği, kendi markalarının pazarlama stratejisini oluşturabilmek için yine Trendyol e-pazaryerinden elde edilen verileri kullandığı yönünde deliller bulunduğu kararda ileri sürüldü.

Ayrıca algoritmalara müdahale ederek e-pazaryerinde satış yapan üçüncü taraf satıcılar arasında ayrımcılık yaptığına dair deliller olduğu da ileri sürüldü.

Kararda, Trendyol’un başta moda olmak üzere tüm kategorilerde önemli bir Pazar büyüklüğüne ulaştığı hatırlatılarak, önlem alınmazsa telafi olunamayacak zararlar doğabileceği gerekçesiyle, inceleme devam ederken ara nitelikli bir tedbir kararının alındığı bildirildi.

Trendyol’un uyması gereken kararlar

Rekabet Kurumu’nun DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ (Trendyol) hakkında aldığı tedbir kararı doğrultusunda şirkete yerine getirilmesini şart koştuğu “geçici tedbir” kararları şöyle:

1- Trendyol, pazaryerinde kendi ürün ve hizmet satışlarında rakiplerine avantaj sağlayacak şekilde algoritma ve kodlama yoluyla yaptığı eylemleri durduracak, benzeri davranışlardan kaçınacak.

2- Pazaryerinden elde edilen verileri kullanarak avantaj sağlamayı durduracak, benzeri davranışlardan kaçınacak,

3- Ürün satışlarına aracılık ettiği satıcılar arasında ayrıma yol açan algoritma ve kodlamalarla müdahaleyi durduracak, benzeri davranışlardan kaçınacak.

4- Bu terbir kararlarının denetlenebilirliğini sağlamak üzere teknik, idari ve organizasyon düzenleme yapacak

5- Trendyol ürün arama, satıcı listeleme, satıcı puanı hesaplama vb. amaçlarla kullanılan tüm algoritma modelleri üzerinde yapılan parametrik ve yapısal değişiklikleri versiyonlu ve doğruluğu inkâr edilemez şekilde en az 8 (sekiz) yıl süreyle saklayacak.

6- Trendyol için özel geliştirilen tüm yazılımların kaynak kodları en az 8 yıl saklanacak.

7- Trendyolun iş süreçlerindeki tüm yazılımlara kullanıcı erişimi, yetkilendirme kayıtları, denetim kayıtları en az 8 yıl saklanacak.

Rekabet Kurumu kararında, şirkete tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içinde 4. Madde hariç diğer yükümlülüklerin 30 gün içinde yerine getirilmesi şartı da bulundu.

Karara uyulmaması halinde idari para cezası kesileceği bilgisi de kararda yer aldı.