Piyasanın gözü faiz sinyalinde

ŞEBNEM TURHAN

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu yarın ağustos kararının açıklayacak. Yüzde 50 olan politika faizinde bir değişiklik beklemeyen piyasanın gözü kulağı ise PPK metninde verilen sinyallerde olacak. Faiz indirim tartışmalarının alevlendiği bugünlerde hem önceki PPK kararlarında hem de başkan ve başkan yardımcılarının konuşmalarında verilen sıkı para politikası söyleminde değişiklik yok. Ancak ağustos PPK kararında faiz indiriminin zamanından ziyade şartlarına ilişkin mesaj verilmesi bekleniyor.

Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın Jackson Hole toplantılarına katılması nedeniyle ağustos toplantısı her zamanki gibi perşembe değil salı günü kararını açıklayacak. Anketler politika faizinin yüzde 50’de sabit bırakılması yönünde.

Merkez Bankası geçen yılki seçimlerin ardından Haziran 2023’ten bu yana en sonuncusu Mart 2024’te olmak üzere politika faizini 4150 baz puan arttırdı. Hem başkan hem de PPK metinleri yüzde 50 seviyesindeki politika faizi ile sıkı para politikası duruşunun enflasyonda kalıcı düşüş sağlanana kadar devam edeceği yönünde.

İndirim tartışmaları alevlendi

Yılsonunda enflasyonun yüzde 38 seviyesinde gerçekleşmesini tahmin eden Merkez Bankası’nın 2025 yılsonu tahmini ise yüzde 14. Piyasa 2025 tahmini agresif bulunuyor ve bu tahminin gerçekleşebilmesi için faiz indirimlerinin seyrinin çok önemli olduğunu vurguluyor. 2024 sonu için piyasanın tahminleri ise yüzde 42 seviyesinde şekilleniyor. Ancak hem anketlerde hem de tartışmalarda piyasa politika faizinde ilk indirimin bu yıl sonuna kadar gerçekleşeceği yönünde yoğunlaşıyor. Bazı ekonomistler ise 2025’in ilk çeyreğini işaret ediyor. Reuters’in anketine katılan ekonomistlerden dört tanesi ilk faiz indiriminin ekim ayında dört tanesi ise kasım ayında yapılacağını belirtti. İki ekonomist ilk faiz indiriminin aralık ayında gerçekleşmesini bekliyor. Beş ekonomist ise Merkez Bankası’nın ilk faiz indirimini 2025 yılının ilk çeyreğinde yapmasını beklediklerini belirtti.

Yılın üçüncü enflasyon raporunda dezenflasyon sürecinde kararlı olunduğunu vurgulayan Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan önümüzdeki üç yıl için enflasyon tahminlerini değiştirmeyerek uzun süre sıkı duruşu korunması gerekeceğini belirtti. Karahan, “Bu demek değildir ki faiz, bu süreçte asla inmeyecek. Faiz indirimi döngüsüne girildiği zaman da sıkı duruş korunabilir ama enflasyon orta vadeli hedefimize yaklaşana kadar sıkı duruşu korumamız gerekecek" diye konuştu.

PPK metnine yeni ifade girebilir

Bankacılık sektörü kaynakları ağustos toplantısının potansiyel faiz indirimleri hakkında biraz ışık tutacağını vurgulayarak haziran ve temmuz toplantılarına kıyasla ağustos toplantısına daha fazla önem verdiklerini dile getirdi. Ağustos ve eylül toplantılarında erken faiz indirimi konusunda Merkez Bankası’nın kapıyı kapattığını hatırlatan kaynaklar faiz indiriminin potansiyel zamanlaması hakkında da Merkez Bankası’nın ipucu vermekten kaçınan yönlendirmeler yaptığına işaret etti. Kaynaklar mevcut fiyatlandırmaların 2024 için yalnızca ölçülü bir faiz indirimi beklentisini gösterdiğini ifade ederek Merkez Bankası’nın da beklentileri yakından yönetmek ve rehberlik etmek için bu toplantıdaki PPK metnine yeni bir ifade ekleyebileceğine vurgu yaptı.

Ne zaman değil ne koşulda

Ancak, bu beklentinin ilk faiz indiriminin zamanlamasını belirtmekten ziyade, faiz indirimleri için koşullar konusunda bazı açıklamalar getirebileceğini söyleyen kaynaklar bu nedenle de piyasadaki tahmin oyunu devam etmesini olası görüyor. Enflasyondaki düşüşün baz etkileri ortadan kalktıkça eylül ayından sonra muhtemelen yavaşlayacağını hatırlatan kaynaklar bu nedenle, oldukça agresif olan 2025 sonu yüzde 14 hedefine ulaşmak için Merkez Bankasının bundan sonraki faiz indirimlerinde çok dikkatli olması gerektiğine işaret etti. Kaynaklar, 2025'in ilk yarısındaki enflasyondaki yapışkanlığın piyasanın beklediğinden daha ölçülü faiz indirimlerine yol açabileceğini dile getirdi.

Likidite senedi tartışılmaya başladı

Merkez Bankası geçen hafta likidite fazlasıyla mücadele kapsamında Takasbank’tan TL borç alarak sistemdeki fazla TL’yi sterilize etmeye başladı. Kaynakların verdiği bilgiye göre Merkez Bankası faiz koridorunun alt sınırı olan yüzde 47'den gecelik borçlanıyor. Şu anda sistemde 211 milyar TL fazla likidite var ve kaynaklara göre bu enstrümanla sterilize edilmesi oldukça zor. Merkez Bankası’nın enflasyon raporunda da belirttiği gibi likidite fazlasıyla mücadelede başka enstrümanları da bulunuyor.

Kaynaklar, raporda belirtildiği gibi, yasa gereği vadesi 91 güne kadar olabilen "likidite senetleri"nin satılabileceğine işaret ederek Merkez Bankası’nın bu senetleri en son 2007'de ihraç ettiğini hatırlattı. Enflasyon raporunda Merkez Bankası diğer enstrümanlarla etkin şekilde sterilizasyon yapılabildiğini bu nedenlerle, likidite senedi araç setimizde yer almakla birlikte mevcut koşullarda kullanılmadığı yer almıştı.