Para piyasası fon büyüklüğü 1 trilyonu aştı

ŞEBNEM TURHAN

Yerli yatırımcı bu yıl yüksek enflasyon ve yüksek faiz ortamında daha risksiz yatırım araçlarına yöneldi. Borsa İstanbul’daki dalgalı seyir de yerli yatırımcının kararlarında etkili olurken para piyasası fonları ile standart TL mevduat yerli yatırımcı için bu yılın vazgeçilmez yatırım araçları olarak öne çıktı. TEFAS verilerine göre para piyasası fonlarının toplam değeri 30 Ekim itibariyle 1 trilyon 38 milyar 327 milyon liraya ulaştı ve tarihinde ilk kez 1 trilyon lira sınırını aştı. Yılbaşından bu yana ise para piyasası fonlarına giriş 900 milyar liraya dayandı.

Yıllık bileşik getirisi geriliyor

Merkez Bankası’nın geçen yıl hazirandan bu yıl marta kadar sürdürdüğü politika faizi artışlarıyla geçen yıl haziranda yüzde 8,5 olan politika faizi yüzde 50’ye ulaştı. Yükselen politika faizi piyasada kredi ve mevduat faizlerinin de yönünün yukarıya çevrilmesini sağladı. Standart TL mevduat faizleri yükselirken yerli yatırımcı da geleneksel yatırım aracıya yeniden göz kırpmaya başladı. En çok tercih edilen 1-3 ay vadeli standart TL mevduat faizinin yıllık bileşiği yüzde 60 seviyesi ile politika faizinin yüzde 65 olan bileşiğinin altında seyrederken geçen aylar boyunca para piyasası fonlarının getirisi ise bu oranların üzerine çıktı.

Bankacılık sektörü kaynaklarının yaptığı hesaplamalara para piyasası fonlarının yıllık bileşik getirisi ekim ortasında yüzde 65'in altına indi. Yani eylül başına kadar politika faizinin getirisinin üzerinde seyreden para piyasası fonlarının getirisinde gerileme başladı. Yaz aylarında para piyasası fonlarının yıllık bileşik getirisi yüzde 70'e dayanmıştı. Buna karşın para piyasası fonlarının yüzde 63 seviyelerinde olan yıllık bileşik getirisi yüzde 60 seviyesinde kalan standart TL mevduat getirisinin üzerinde kalmaya devam ediyor.

İşte bu getiri yatırımcıyı da para piyasası fonlarına yöneltmiş durumda. TEFAS verilerine göre geçen yıl sonunda para piyasası fonlarında toplam fon değeri 148.37 milyar lira, piyasa değeri ise 147.48 milyar lira seviyesindeydi. Özellikle yerel seçimlerin ardından para piyasası fonlarına çok hızlı bir giriş gözlenmeye başladı. Mayısta borsada düşüş eğiliminin görülmeye başlaması da borsadan çıkan likiditenin para piyasası fonlarına yöneldiğinin de göstergesi oldu. TEFAS verilerine göre 30 Ekim itibariyle para piyasası fonlarının toplam değeri 1 trilyon 38 milyar 327 milyon liraya yükseldi. Bu geçen yılsonuna göre 890 milyar 852 milyon liralık artış olduğunu ortaya koyuyor. Yerel seçim sonrası ise para piyasası fonlarına giriş 747.9 milyar lira seviyesinde hesaplandı.

TEFAS verilerine göre son bir yılda para piyasası fonlarında yatırımcı yüzde 58 civarında getiri elde etti. Yılbaşından itibaren para piyasası fonları yüzde 47,8 kazandırırken, 6 aylık getiri yüzde 27,7, üç aylık getiri ise yüzde 13 oldu. Son dönemde kıymetli madenler fonları ile yarışabilen tek fon olarak da para piyasası fonları öne çıktı.

■ Politika faiz indirimi etkili olacak

Bundan sonrasında ise politika faiz indirim döngüsü yatırımcının para piyasası fonları ve standart TL mevduat tercihlerini etkileyecek. Bankacılık sektörü kaynakları halen daha Merkez Bankası’nın aralık ayı için politika faizinde indirime tam olarak kapıyı kapatmadığını belirtse de yılın ilk indirimi için konsensüs 2025’in ilk ayında yoğunlaşıyor. Faiz indirimlerinin başlaması standart TL mevduat faizine direkt etkili olacak ve bankalar bu indirimlerin paralelinde mevduat faizini düşürmeye başlayacak. Öyle ki şimdiden 3 aydan uzun vadeli standart TL mevduat faizlerinde bankalar politika faiz indirimlerini fiyatlayarak daha düşük oranlar veriyor. Para piyasası fonlarının da politika faiz indirimleriyle birlikte getiri anlamında şimdiki oranları vermesi beklenmiyor. Zaten eylülle birlikte bu alanda da politika faiz indirimi fiyatlanmaya başlamış görünüyor. Piyasa uzmanları 2025 yılında yine para piyasası fonlarının tercih edileceğini ancak ABD başta olmak üzere beklenen faiz indirimleri ve ABD seçimleri sonrasında öngörülen güçlü dolar ve kıymetli madenler göz önüne alındığında 2024 kadar gözde bir yatırım enstrümanı olarak öne çıkmasını beklemiyor.

■ Para piyasası fonu nedir?

Likit kalmak ve birikimlerini kısa vadeli para ve sermaye piyasası araçlarında değerlendirmek isteyen yatırımcılar için uygun olan bir fon türü olarak tanımlanan para piyasası fonları, portföyünün tamamı ile vadesine en fazla 184 gün kalmış, likiditesi yüksek para ve sermaye piyasası araçlarına yatırım yapar. Fon, düşük risk profiline sahip olan O/N repo ve kısa vadeli bono piyasası yatırımcısı için alternatif olarak öne çıkarken fon portföyünün, günlük olarak hesaplanan ağırlıklı ortalama vadesi en fazla 45 gün olur. Risk almak istemeyen, ancak yatırımlarının değerini korumak isteyen yatırımcılar için uygun olan fonun risk düzeyi 7 üzerinden 2’dir. Riski mevcut olsa da düşük riskli fonlar kategorisinde bulunuyor.