Otoda ‘zararına satış’ da daralmayı önleyemedi
Otomotivdeki daralmayı iddialı kampanyalar da durduramadı. 7 Temmuz regülasyonu öncesi zararına düzenlenen kampanyaların etkisiyle satışlar mayıs ayında nisanı geride bıraktı. Ancak buna rağmen yıllık gerilemenin en az yüzde %20 olması bekleniyor.
Aysel YÜCEL |AYSEL YÜCEL / OTONOMİ
Bu yılın nisan ayıyla birlikte daralma eğilimine giren otomotiv pazarına yeni regülasyon öncesi stok bitirme telaşıyla yapılan satış kampanyaları da sınırlı etki yaptı. Maliyetine hatta bazı modellerde zararına yapılan satış kampanyaları showroom’lara hareket getirirdi. Böylece satışlar nisan ayını geçti, ancak mayısta yıllık bazda daralma yine de önlenemedi.
Otomotiv pazarı yıla hızlı başlamış, yılın ilk çeyreğinde otomobil ve hafif ticari araç satışları yıllık bazda yüzde 25,2 artarak 295 bin 519 adet olarak gerçekleşmişti. Yüksek enflasyonla düşen alım gücü ve krediye erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle nisan ayında otomotiv satışları 20 ayın ardından ilk kez daralmıştı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) verilerine göre, Nisan 2024’te otomobil ve hafif ticari araç satışları geçen yılın aynı ayına göre, yüzde 22,3 azalarak 75 bin 919 adet oldu.
ODMD mayıs ayı satış rakamlarını 4 Haziran Salı günü (yarın) açıklayacak. Sektör kaynakları, mayıs ayında 80-85 bin adet aralığında otomobil ve hafif ticari araç satıldığını öngörüyor. Bu öngörü gerçekleşirse, kampanyaların etkisiyle satışlar bir önceki ay olan nisanın üzerine çıkmış olacak. Ancak satışlar Mayıs 2023’ün en az yüzde 20 altında kalacak. 2023 Mayıs ayında 111 bin 456 adet otomobil ve hafif ticari araç satılmıştı.
Otomotiv sektörü yetkilileri, bütün firmaların bayi trafiğinin arttığını belirterek, kampanyaların satışlara etkisini EKONOMİ’ye değerlendirdi.
“Honda City satışı katlandı”
AB’nin yeni regülasyonuna takılan modellerden biri de Honda City oldu. Honda Türkiye Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, stoklarındaki City model araçları bitirmek için cazip bir kampanya sunduklarını hatırlatarak, “Kampanyalar etkili oldu bayi trafiği ciddi oranda hızlandı. Diğer markalarda da benzer bir hareketlilik yaşandığını duyuyoruz. Kampanya sonrası Honda City modelimiz ortalama satışlara göre iki kat arttı” diye konuştu.
Nissan, Renault, Dacia, Fiat, Peugeot, Opel ve Citroen bayiliğini yapan Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gülan da kampanyaların pazara hareket getirdiğini belirterek, “Markalar özellikle 7 Temmuz’da yürürlüğe girecek GSR II (General Safety Regulation) regülasyonunu karşılamayan modellerini kampanyalarla elden çıkarmaya çalışıyor. Showroom trafiği belirgin bir şekilde arttı. Kampanyalı modeller için gelip farklı bir model alan da oluyor. Yaz sezonu öncesi kiralama şirketleri de araç ihtiyacını karşılamak için kampanya fırsatını değerlendiriyor” diye konuştu.
“Araç almak için en doğru zaman”
Ancak hızlanan trafiğe rağmen pazarda daralmanın kaçınılmaz olduğuna işaret eden Gülan, “Mayıs ayı otomobil ve ticari araç pazarının 80-85 bin adet aralığında olacağı öngörülüyor. Maalesef yüksek faiz iç talebi baskılamaya devam ediyor. Dolayısıyla kampanyaların satışlara etkisi sınırlı kaldı” açıklamasını yaptı. Alp Gülan, kampanyaların içeriğine yönelik ise “Özellikle GSR II regülasyonuna takılan modellerde hem distribütörün hem bayinin kar marjını hemen hemen sıfırladığı kampanyalar yapıldı. Fiyatlar bundan daha aşağıya gitmez. Herkes fabrikalar kapanmadan stokları eritme telaşında. Ağustos ayında bu avantajlı kampanyaların kalmama ihtimali yüksek. Dolayısıyla otomobil almak için en doğru zaman” dedi.
Sektör tarihin ertelenmesini istiyor
AB güvenlik donanım regülasyonu 7 Temmuz’da devreye girecek. Regülasyon; Genel Güvenlik Yönetmeliği’nin geçmişte opsiyonel olarak, ekstra ücretlerle sunulan, bazı güvenlik sistemlerinin sıfır araçlarda standart olması zorunluğunu getiriyor. Bu güvenlik sistemlerini karşılamayan sıfır otomobillerin 7 Temmuz’dan itibaren satışına sınırlama başlıyor. Başta ODMD olmak üzere sektör yetkilileri, bu tarihin ertelenmesi için bakanlıkla görüşüyor. Sektör temsilcileri sürenin uzatılacağı konusunda umutlu. Ancak henüz bu konuda somut bir gelişme söz konusu değil. Avrupa markalarında regülasyona takılan model sayısının daha az olduğu belirtilirken, Uzakdoğu markalarında sayı daha fazla.