Negatif faiz, sıfır kupona rekor talep
Hazine dünkü TÜFE endeksli tahvil ihalesinde 12.6 milyar lira borçlandı. 6 ayda bir sıfır kupon ödemeli ve negatif yüzde 2,35’lik birleşik faizle borçlanan Hazine’ye yine rekor talep geldi. Bankaların ilk çeyrek karlarının neredeyse yarısı da TÜFE endeksli tahvillerden kaynaklanıyor.
Şebnem Turhan |Şebnem TURHAN
Bankacılık sektörü Hazine’nin TÜFE endeksli tahvil ihalelerine rekor ilgisini sürdürüyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün düzenlediği tahvil ihalesinde net 7 miylar 608 milyon liralık satış yapıldı. İhale öncesi piyasa yapıcılara yapılan rekabetçi olmayan tekliflerle satışla birlikte Hazine’nin dünkü satışı 12 milyar 608 milyon liraya ulaştı. Hazine tarihinde üçüncü kez 6 ayda bir sıfır kupon ödemeli ve Aralık 2021’den itibaren TÜFE endeksli tahvil ihalelerinde görüldüğü şekilde negatif faizle borçlanırken talep 30 milyar liraya ulaştı.
Bankacılık sektörü ilk çeyrekte net kar anlamında olağanüstü bir performansa imza atıyor. Bunun en büyük nedenlerinden biri de TÜFE endeksli tahvil stoklarını artırmaları. Tüm ihalelere büyük ilgi gösteren bankacılık sektörünün 2022 ilk çeyrekteki net karının yaklaşık yarısının bu tahvil stokundan geldiği tahmin ediliyor. Hisseleri borsada işlem gören bankaların araştırma kurumlarının hazırladığı raporlara göre ilk çeyrekte net karlarında yüzde 200’leri aşan artışlar yaşanacak.
Bankaların TÜFE endeksi tahvillere talebi dün de aynı şekilde sürdü. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın itfa tarihi 11 Şubat 2032 olan TÜFE'ye endeksli devlet tahvilinin yeniden ihracında net 7 milyar 607.7 milyon TL satış yapıldı. İhalede; nominal teklif 13 milyar 237.2 milyon, nominal satış 5 milyar 120.7 milyon TL ortalama minimum fiyat 146.823 TL, ortalama fiyat 148.569 TL, basit reel faiz negatif yüzde 2,37, reel bileşik faiz yine negatif yüzde 2,35 oldu. Hazine, ihale öncesi piyasa yapıcılara 5 milyar TL net rot satış yaptı. Kamuya satış gerçekleşmedi. Piyasa yapıcı bankaların net teklif tutarı ise 16 milyar 54.8 milyon TL oldu.
Enflasyonun martta yüzde 61’i geçmesi ve önümüzdeki aylarda yükselişini sürdürmesinin yanı sıra bozulan beklentiler de bankacılık sektörünün TÜFE endeksli tahvil ihalelerine olan ilgisini körüklüyor. Bankacılık sektörü bu kalemden de önemli bir getiri elde etmeyi başarıyor. Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye göre bankacılık sektörünün bu denli güçlü performansına karşılık hükümetin de adımları gecikmedi. Merkez Bankası’nın TL mevduatta zorunlu karşılık oranını sıfıra düşürmesi bankacılık sektörünün 2022 yılı karının yüzde 5-6’sını götürecek. Bunun yanı sıra yine bankacılık sektöründe kurumlar vergisi oranı da yüzde 25’e yükseltildi. Ancak tüm bunlara rağmen bankacılık sektörünün güçlü ve başarılı bir 2022 yılı geçirmesi öngörülüyor.
Öte yandan Hazine’nin borç stokunda TL değişken faizli, TÜFE endeksli tahvillerin stoku artmaya devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre şubat itibariyle merkezi yönetimin iç borç stokunun 311 milyar 726 milyon lirası TÜFE’ye endeksli. 214 milyar 540 milyon lirası ise TL değişken faizli tahvillerden oluşuyor. Sabit faizli TL tahvillerin stoku ise 458 milyar 845 milyon lira seviyesinde. Toplam 2 trilyon 947 milyar 962 milyon liralık iç ve dış borç stokunun içinde TL sabit faizli tahvillerin payı ise yüzde 15,5 seviyesinde bulunuyor. Döviz stoku da dikkate alındığında, TL değişken faizli, TÜFE endeksli tahvillerin payı da yüzde 84,5 seviyesine geliyor.
Piyasa yapıcılarına 21.5 milyar liralık satış
Hazine ve Maliye Bakanlığı dün gerçekleştirilen ile birlikte bu yıl 5 adet TÜFE'ye endeksli tahvil ihalesi gerçekleştirdi. Hazine 23 Şubat'ta yapılan ihalede ilk kez yüksek talep nedeniyle 6 ayda bir kupon ödemesini sıfır olarak belirledi. Öncesinde kupon ödemesi yüzde 1,45, yüzde 0,75 seviyelerinde belirleniyordu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre bu ihalelerde kamuya 500 milyon liralık satış yapılırken piyasa yapıcılara dünkü ihaleyle birlikte 21.5 milyar liralık satış yapılmış oldu. En yüksek negatif faiz 16 Şubat'taki ihalede oluşan eksi yüzde 6,03 faiz oranı olurken tüm ihalelerde negatif bileşik faiz sonucuna ulaşıldı.
Bankacılık kesiminin payı yüzde 73,5
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre merkezi yönetim iç borç stokunu elinde bulunduranların yüzde 73,5'i bankacılık kesimi. Bu oran 2012 sonu itibariyle yüzde 50,5 seviyesindeydi. 2012 sonunda yabancıların ise iç borç stokundaki payı yüzde 23,2 düzeyinde olurken Şubat 2022 itibariyle yüzde 2,2'ye kadar geriledi. Verilere göre Şubat 2022 itibariyle kamu bankaları iç borç stokunun yüzde 37,8'ini, özel bankalar yüzde 20,1'ini, yabancı bankalar yüzde 9'unu elinde bulunduruyor. Banka dışı kesimin payı ise yüzde 19,8 seviyesinde bulunuyor. Yine bu pay 2012 sonu itibariyle yüzde 24,4 düzeyindeydi.