Mevcut ekonomi politikalarının korunması halinde... Piyasada seçim sonrası için iyimser hava hakim

Şenay ZEREN

Borsa İstanbul, 2023 yılının tamamında yüzde 36 değer kazanarak enflasyona karşı yatırımcısını koruyamazken; genel seçimlerin sonuçlanmasının ardından başlayan ve eylül ayına kadar devam eden rallide yüzde 80’in üzerinde kazanç sağladı. Dolar/TL ise, Cumhurbaşkanlığı seçiminin sonuçlandığı 28 Mayıs 2023 tarihinden, temmuz ayının ortalarına kadar güçlü yükseldi ve yüzde 35 primli seyretti; kur sonrasında da kademeli artışını sürdürdü. Dolar 2023’ün tamamında, TL karşısında yüzde 58 değer kazandı.

Borsada yaklaşık 4 ay süren düşüş trendi, ocak ayının başından itibaren yerini yükselişe bıraktı ve BIST100 endeksi, rekor üzerine rekor kırarak gün içi tarihi zirvesini 26 Şubat’ta 9450 puana taşıdı. Dolar/TL tarafında, ‘seçimden sonra hızlı değer kazanacak’ beklentisiyle son dönemde dolara talep artarken, yükseliş de ivmelendi ve aylık ortalama primli seyir yüzde 2’lerden yüzde 3,5 seviyelerine çıktı. Öte yandan geçtiğimiz salı günü, vatandaşın döviz talebinin dijitalden fiziki dolara kaymasıyla bankalararası piyasa ile Kapalıçarşı arasındaki kur makası yüzde 5’lere kadar çıktı. Makas daha sonra yüzde 2’ye gerilerken; yaşananlar 2023 yılındaki genel seçim dönenimde yüzde 10’lara kadar açılan kur makasını hatırlattı.

Gözler seçim sonrası ekonomi politikalarında olacak

Mart sonunda yapılacak yerel seçimi, önceki yerel seçimlerden ayıran fark; 2023’teki genel seçim sonrasında uygulanmaya başlayan para politikası ve yeni ekonomi yönetiminde bir değişiklik olup olmayacağına yönelik takip edilecek gelişmeler. Uzmanlar, sıkı para politikasında ve/veya ekonomi yönetiminde bir farklılık olması halinde, piyasalarda oynaklık yaşanabileceğine dikkat çekiyor. Ayrıca, yabancı yatırımcının da, seçim sonrasındaki yol haritasını yakında takip edeceği; izlenen politikaların devam etmesi halinde, ülkeye yabancı girişlerinin de hızlanabileceği tahmin ediliyor.

Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçen hafta, kurda reel değersizleşme beklemediklerini söylemiş ve “Seçim sonrası TL’nin değer kaybına ilişkin beklentiler bana çok anlamlı gelmiyor” demişti. Geçen hafta cuma günü uluslararası derecelendirme kurumu Fitch, 12 yıl sonra Türkiye adına ilk kez not artırımına gitti. Türkiye’nin kredi notunu “B+”ya yükselirken, görünüm “pozitif”e çıkarıldı. Fitch’in bu kararının da Türkiye piyasalarında pozitif havayı destekleyeceği yorumları yapılıyor.

Piyasa uzmanları, EKONOMİ’ye yaptıkları değerlendirmede yerel seçimlerin piyasa üzerinde doğrudan bir etkisi olmayacağını belirtiyor. Seçimin ardından mevcut ekonomi politikalarının korunması halinde, doların hızçlı yükselmeyeceğini, baz etkisiyle enflasyonun gerilemeye başlayacağını ve yatırımcı için borsanın daha cazip hale geleceğini vurguluyorlar.

Piyasa uzmanları EKONOMİ'ye değerlendirdi

İstanbul seçim sonucu son derece önemli

İnfo Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Mert Yılmaz;

“Yerel seçim olmasına rağmen, özellikle İstanbul seçim sonucunun son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Buradaki kaygı şu: Eğer Murat Kurum seçimi kaybederse, ‘Mevcut politika devam eder mi ve bu politikayı uygulayanlar görevinde kalırlar mı?’ Bu belirsizlik, yerli ve yabancı yatırımcıyı bekle-gör havasına çekmiş görünüyor. 9400-9450 önemli bir direnç seviyesiydi. Borsa buraya kadar gitti ve makul sayılabilecek bir düzeltme hareketi başladı. İlk etapta 8800 puana tutunma çabası var. Satış baskısı devam ederse, 8450-8500 seviyelerine kadar bir geri çekilme görebiliriz. Diğer taraftan son günlerde özellikle bireysel yatırımcının döviz talebinde artış gözleniyor. Merkez Bankası’nın, bankaların alış-satış kurları arasındaki makası açmasını istediği söyleniyor. Kapalıçarşı’da görülen tablolar da bunu destekliyor. Özetle, ne döviz ne de Borsa tarafında sert bir hareket beklemiyorum. Ama seçim sonucuna göre, bu kadronun ve politikaların uygulamaya devam edeceğine yönelik beklenti güçlenir ve piyasalar ikna edilirse yabancı ilgisinin tekrar ortaya çıkabileceğini ve borsanın lehine olacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.

Seçimden sonra kurlar ılımlı hızda artacaktır

Inveo Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı;

“Borsa sekiz haftalık bir ralliyi takiben 2 haftadır değer kaybediyor. 305 dolar zirvesinden başlayan geri çekilme 278 dolara kadar sürdü. Seçim öncesi süreçte 265-270 dolar bandının da test edilmesi mümkün. Ancak seçim sonrası süreçte seçim sonucu ne olursa olsun ekonomi politikalarında bir değişiklik olmaması şartı ile borsada bankalar liderliğinde yaz aylarında 340 doları hedefleyecek yeni bir yükseliş hareketi ile karşılaşmamız daha olası. Borsa İstanbul’da yılın ilk çeyreğinin yıldızı küçük şirketler endeksi (TUMY) oldu. BIST 100 endeksi, cari fiyatı ile (TL bazında) geçen yılın kapanışının yüzde 18 üzerindeyken, bu endeks yüzde 35 primli değerle işlem görüyor. Fiyat dezavantajı nedeniyle, ben küçük şirketler endeksinin önümüzdeki 1-2 çeyrek borsada yaşanabilecek yükselişe katılımda zorlanacağını, bu nedenle yatırımcıların büyük şirketler endeksi içinden tercihlerde bulunmasının daha doğru olacağını düşünüyorum. Döviz cephesinde ise, seçim arifesinde yerleşiklerin talebi var. Bu ay sonuna kadar sürebilir. Ancak ekonomi politikalarında bir değişiklik olmaması şartı ile seçim geride kaldıktan sonra, bu cephenin yeniden sakinleşeceğini, aylık enflasyona yakın oranlarda, ancak mevduat getirisinin altında kalacak bir hızla döviz kurlarındaki artışın ılımlı hızla süreceğini düşünüyorum” açıklamasını yaptı.

Seçime doğru oynaklık artabilir

Gedik Yatırım Yatırım Danışmanlığı Müdür Yardımcısı Eda Karadağ;

“Ay sonunda yapılacak yerel seçim, şimdilik piyasalarda belirsizlik yaratıyor. Seçime doğru zaman daraldıkça, piyasalardaki oynaklığında artmasına neden olabilir. BIST100 endeksinde, 9000 puan altına doğru hareketler, piyasaları tedirgin etmeye devam ediyor. Özellikle yatırımcılar, seçim sonrası endeksteki seyrin ne olacağını merak ediyor. Aslında bu soruya net bir cevap vermek zor. İlk olarak, bir seçim belirsizliğinin geride kalması, piyasaları rahatlatacaktır. Sonrasında piyasalar, ana hikâyeye odaklanacak. Enflasyon ve TCMB’nin para politikasında atacağı adımlar, asıl piyasaların seyrini belirleyecek unsurlar olacağını değerlendiriyorum. Aynı zamanda, yabancı kurumların Türkiye ile ilgili raporları veya açıklamaları da buna katkı sağlayabilir. Özellikle, TCMB’nin şu anda mevcut duruşunu korumak istemesi ve enflasyonla mücadeleye devam etmesi, piyasalarla olan iletişimini güçlendirmesi aslında olumlu bir gelişme olarak yorumlanabilir. Seçim sonrası içinse mevcudu koruması ve buna odaklanması bu açıdan önemli olacaktır” dedi.

Seçim sonrası hızlı bir yükseliş beklemiyorum

Ahlatcı Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Tonguç Erbaş;

“Yerel seçimlerin piyasalar üzerinde doğrudan etkisi olmasını beklemiyorum. Bununla birlikte ekonomik programın netleşmelerinin kur fiyatlaması ve Borsa yükselişi için daha önemli olabileceğini düşünüyorum. Diğer taraftan, yerel seçimlerin sonuçlanması siyasi risk olarak beklenti yaratabilecek yerli ve yabancı yatırımcılar için, tabii ki bir dönüm noktası olacak. Seçim sonrasında kur tarafında yükselişin, enflasyonda aşağı yönlü bir patika yakalanana kadar -yaz aylarından önce beklenmiyor- devam etmesini bekliyorum. Enflasyon beklentilerine paralel bir yükseliş bile gerçekleşse, bu kurda yıllık yüzde 36 yükseliş anlamına geliyor. Bu durumda Türkiye’ye beklenti üzerinde bir yabancı sermaye girişi kur üzerinde baskı yaratabilir; bu beklenti için yılın ikinci yarısının daha yüksek olasılık olarak görüyorum. Yerel seçimlere 32 TL seviyelerinde kur fiyatlaması ile girilirse, yaz aylarına kadar 35 TL’ye kadar kademeli kur yükselişinin devam etmesi beklenebilir. Borsa tarafında ise, genel seçimlere benzer olarak yerel seçimler öncesinde de aşağı yönlü fiyatlamanın devam etmesi durumunda; seçim sonrasında yükselişin, kredi derecelendirme kuruluşlarından gelecek not ve görünüm yükseltmeleriyle devam edebileceğini ve özellikle yurt dışı swap işlemlerinde gerçekleştirilecek kademeli genişleme politikasının uygulanması durumunda yeni bir rallinin yaşanabileceğini düşünüyorum” değerlendirmesini yaptı.

Seçim sonrası borsa görüşüm oldukça pozitif

Biz Finansal Danışmanlık Kurucusu Murat Özsoy;

“Hızlı bir yükseliş beklemiyorum ancak risklerin giderek artacağı bir döneme de gireceğimizi akılda tutmak lazım. 2024 yılında TL’nin dolara karşı değer kaybetme hızında 2023 sonlarına göre artış var. Bu artış, şimdiki güncel aylık hızında devam ederse seçime muhtemelen 32.20 TL seviyelerinde bir kur ile gireriz. Hemen sonrasında ise, TL’de daha da hızlı bir kayıp beklemiyorum. Yılsonu kur beklentim bugünkü şartlarda 42 TL seviyelerinde. Borsa tarafında görüşlerim, oldukça olumlu. Seçim sonrasından başlayarak, özellikle mayıstan eylül ayına kadar olan dönemde, enflasyonun artış hızında baz etkisi kaynaklı bariz bir gerileme olacak. Bu da para politikasında ilave bir sıkılaşma gerektirmeyecek diye düşünüyorum ve borsaya bu durum yarayacak. Enflasyon karşısında alternatif olma açısından değil, politika faiz artışı ile şirket değerlerinde kayıp olmasını önlenmesi açısından. Enflasyon bu haliyle gitse bile, zaten borsa ve yatırım fonları haricinde enstrüman bulmak çok zor” ifadesini kullandı.