Merkez 17 yıl sonra ilk ihaleyi gerçekleştirdi: TL depo ihalesi ne anlama geliyor?
Merkez Bankası dün TL depo alım ihalelerinin başlatıldığını duyururken, bugün 17 yılın ardından ilk TL depo ihalesini gerçekleştirdi. Merkez'in likidite fazlalığını gidermek için başvurduğu yöntem olan TL depo alım ihalelerinin amacını ve etkilerini Ekonomist Hikmet Baydar ekonomim.com'a değerlendirdi.
Şenay Zeren |Şenay ZEREN
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dün piyasa beklentilerine paralel olarak açıkladığı faiz kararıyla eş zamanlı olarak TL depo alım ihalelerinin başlatıldığını duyurdu. Banka, "Parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi ve kullanılan sterilizasyon araçlarının çeşitliliğini artırmak amacıyla Türk Lirası depo alım ihaleleri düzenlenecektir" şeklinde belirtti.
Merkez Bankası'nın likidite fazlalığını gidermek için başvurduğu yöntem olan TL depo alım ihalelerinin amacı için uzmanlar, Türk lirasını daha zor ulaşılabilir ve daha kıymetli dolayısıyla da kolay ulaşmanın yarattığı talep enflasyonun önüne geçebilmek şeklinde yorumluyor.
Türk Lirası depo alım ihaleleri daha önce 2006 yılında uygulanmıştı.
İlk Depo Alım ihalesi gerçekleşti
Merkez Bankası, 17 yıl aradan sonra bugün 5 Ocak 2024 vadeli 80 milyar TL tutarında Türk Lirası Depo Alım ihalesi açtı. İhalede 193 milyar 853 milyon TL teklif gelirken, kazanan tutar 79 milyar 999,8 milyon TL oldu. İhalede minimum faiz oranı yüzde 41,50, maksimum faiz oranı yüzde 42,40 seviyesinde oluşurken; ortalama faiz yüzde 42,18 oldu.
TL depo alım ihalelerinin etkisi ne olur?
Hikmet Baydar - Ekonomist
TL depo alım ihaleleri, TCMB tarafından likidite fazlalığını çekmek amacıyla açtığı ihalelerdir. Bu sayede piyasada fazla likidite oluşmasını, döviz gibi farklı yerlere yönelmesini engellemiş oluyor. Enflasyonu düşürmek için uygulanan sıkı para politikası gereğince, piyasada mümkün olduğunca fazla likidite bulundurmamak, parasal sıkılığı sağlamak amacıyla kullanılan finansal bir araçtır.
İhaleye bankalar katıldığı için, bankaların elindeki fazla likidite çekilmiş oluyor.
TL depo alım ihaleleri, uzun zamandır açılmıyordu. Burada kritik olan şey, yabancı yüksek mevduat faizi nedeniyle, TL mevduat yapabilir. Bu durum, bankalarda para birikmesi demek ve krediye dönene kadar maliyet yazar. TCMB bu nedenle, bu parayı çekerek o maliyeti bankalar için engellemiş de oluyor. Yabancı TL ye dönerse, TL bolluğu oluşacak o zaman depo ihaleleriyle çekilecek diye düşünüyorum.