Lokantalarda KDV artışı yok, istismarı önleyecek adım atıldı

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Hazine ve Maliye Bakanlığı lokanta ve kafelerde, KDV’si yüzde 10 olan ürünlerin KDV’sini yüzde 1 olarak göstererek vergi istismarı yapılmasına izin vermeyeceğini bir tebliğ yayımlayarak örneklerle açıkladı.

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı.

Tebliğin giriş bölümünde geçen yıl yapılan kanun değişikliğiyle artırılan KDV oranlarının tebliğe uyarlaması yapıldı.

Hizmet işletmesi olan lokanta ve kafelerde imal edilen veya dışarıdan temin edilen gıda maddelerinin buralarda satılmasının yüzde 10 KDV’ye tabi olduğu ifadeleri yer aldı.

Tebliğde yüzde 10 KDV’ye tabi ürünlerine yönelik işletme türlerine göre şu örnekler verildi:

Örnek 1: (K) Kahvecisi, kendi hazırladığı kahvelerin yanında (T) işletmesinden temin ettiği keklerin de satışını yapmaktadır. Self-servis olarak hizmet veren işletmeye gelen müşteri sipariş ettiği kahvenin yanında ıslak kek satın almış ve işletmeye ait alanda oturmak yerine siparişlerinin paketlenmesini istemiştir. Ayrıca 100 gr Türk kahvesi çektirmiştir. Kafeterya ruhsatına sahip olan (K)’nın yaptığı bu satışların tamamında %10 oranında KDV hesaplanacaktır.

Örnek 2: (G) Lokantasında yemek yiyen müşteri (D), lokantadan ayrılırken 1 kg baklava satın almıştır. Lokanta, müşteriye vermiş olduğu yemek hizmeti ile baklava satışında %10 oranında KDV hesaplayacaktır.

Bu işletmelerin telefonla veya internet üzerinden sipariş suretiyle adrese gönderme, gel-al gibi yöntemlerle yaptıkları tüm satışlar da aynı mahiyettedir.

Örnek 3: (A) Pastanesi, telefonla verilen sipariş üzerine imalathanesinde 8 kişilik doğum günü pastası hazırlamıştır. Müşteri pastanın ev adresine gönderilmesi yerine iş çıkışı pastaneye gelerek pastayı alacağını bildirmiştir. İş çıkışında sipariş pastanın yanında 1 kg kuru pasta ve 2 şişe limonata satın almıştır. Pastane işletme ruhsatına sahip (A)’nın sipariş suretiyle hazırladığı pasta ve yanındaki gıda satışlarında %10 oranında KDV hesaplanacaktır.

Öte yandan, yiyecek ve içecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı halde müşterilerine masa, oturma yeri, tezgâh gibi servis yapılabilen alanlarda yiyecek ve içecek hizmetleri sunanların bu yerlerde yaptıkları gıda maddeleri satışları da 2007/13033 sayılı BKK eki (II) sayılı listenin 24 üncü sırası kapsamındadır.

Örnek 4: Sahilde faaliyet gösteren (B) Büfe İşletmesi, yiyecek ve içecek hizmetlerine yönelik işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmadığı halde büfesinin önüne yerleştirdiği masa ve taburelerde oturan müşterileri ile sahilde bulunan şezlonglarda denize girenlere tost, çay ve meşrubat satışı yapmaktadır. (B) Büfe İşletmesi, fiilen yiyecek ve içecek hizmetleri sunduğundan büfede hazırladığı tost ve çayın yanında dışarıdan hazır temin ettiği gıda maddelerinin satışında %10 oranında KDV hesaplayacaktır.”

Geçtiğimiz hafta tebliğ taslağı yanlış anlaşılmıştı

Gelir İdaresi Başkanlığı bu tebliğin taslağını internet sitesinde yayımlayarak görüşe açmıştı.
Ancak bu tebliğ taslağı bazı haber sitelerinde lokanta ve kafelerde KDV’nin artırıldığı şeklinde yorumlanınca Hazine ve Maliye Bakanlığı bir açıklama yayımlamıştı.

Bakanlığın açıklamasında şu ifadeler kullanılmıştı: 

"Gıdadaki KDV oranının düşük olması, başka sektörler tarafından istismar ediliyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, gıdalarda ve yeme içme hizmetinde %8 olan KDV oranını 2022 yılında gıdalar için yüzde 1’e indirdi. O tarihten sonra bu alan suistimal edilmeye başlandı.

Gıdadaki KDV oranının yüzde 1 olması, yeme içme sektöründe KDV oranının yüzde 10 olması nedeniyle yeme içme sektöründe bulunan lokantaların bir kısmı, bu alanı istismar ediyor ve rekabet eşitliğini bozuyor.

Lokanta veya kafelerin et, su, meyve suyu gibi ürünler satılmış göstererek, yeme içme hizmeti karşılığında yüzde 10 KDV hesaplamaları gerekirken sadece gıda malzemesi satıyormuş gibi yüzde 1 KDV oranından fiş veya fatura çıkışı yaptıkları tespit edildi”

41 bin mükellef denetlendi

Hazine ve Maliye Bakanlığı bu konudaki yoklamaları ve denetimleri artırdı ve yaklaşık 41 bin mükellefi KDV oran uyumsuzluğu yönünden denetledi.

Diğer taraftan denetimler sonucunda bazı marketlerin temizlik malzemesi sattıkları halde gıda malzemesi satmış gibi göstermek suretiyle KDV oranını yüzde 20 yerine yüzde 1 olarak hesapladıkları da tespit edildi.