KKM sert düşerken döviz mevduatı arttı

ŞEBNEM TURHAN

Kur korumalı mevduat Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre geçen hafta 58.2 milyar lira ile ağustos başından bu yana en hızlı düşüşünü gerçekleştirse de aynı hafta yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar dolara yakın arttı.

Merkez Bankası, enflasyonla mücadelede reel değerli TL’yi önemli bir enstrüman olarak kullanırken bunun yanı sıra kur korumalı mevduattan çıkış stratejisi de sürdürüyor. Tahminleri aşan enflasyon rakamı, politika faizinde beklenen indirimin ötelenmesi de standart TL mevduatı destekliyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre 18 Ekim ile biten haftada standart TL mevduat 10 trilyon liraya dayanırken toplam mevduat içindeki payı yüzde 55,1 ile Mart 2018’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Kur korumalı mevduat hesaplarında ise geçen hafta 58.3 milyar TL ile yaklaşık üç ayın en hızlı düşüşünü yaşandı böylece KKM’nin toplam mevduat içindeki payı yüzde 7,87 ile Şubat 2022’deki seviyeye indi. Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı ise geçen hafta 2 milyar dolar arttı.

Standart TL mevduatın payı yüzde 55,1

BDDK verilerine göre kur korumalı mevduat 58.3 milyar lira düşüş yaşadı 18 Ekim haftasında. Verilere göre bu düşüşle birlikte kur korumalı mevduat büyüklüğü 1 trilyon 412 milyar 183 milyon liraya indi. KKM'nin 5 haftadır yüzde 8'li seviyelerde olan toplam mevduat içindeki payı da yüzde 8'in altına geriledi. BDDK verilerine göre standart TL mevduat hacmi geçen hafta bir önceki haftaya göre 189,3 milyar lira artarak 9 trilyon 891 milyar 664 milyon lira ile 10 milyar liraya dayandı. Standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı da 11 Ekim haftasındaki yüzde 54,72 seviyesinden 18 Ekim haftasında yüzde 55,1'a çıktı. En son bu seviyede pay sahibi olduğunda standart TL mevduat tarih 30 Mart 2018 idi.

Bankacılık sektörü kaynakları Merkez Bankası’nın enflasyonda düşüşe destek olmak için TL’de görece stabil bir seyir tercih edeceğini belirterek, bu nedenle döviz talebi olduğu durumda Merkez Bankası’nın bunu karşılayabileceğini veya geçen hafta yaptığı gibi döviz alımlarını yavaşlatarak TL’de olumlu seyri sürdüreceğini kaydetti. Aynı kaynaklar önümüzdeki aylarda 32 günlük TL mevduat ve repo faizinin getirisinin döviz kurunda olası artışların üzerinde kalmaya devam etmesini beklediklerine de işaret etti.

Döviz mevduatında 2 milyar dolar artış

Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine göre geçen hafta yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 1 milyar 992 milyon dolar arttı. Haftalık artışta tüzel kişilerin döviz mevduatındaki parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar 26 milyon dolarlık artış etkili oldu. Gerçek kişilerde ise döviz mevduatı geçen hafta parite etkisinden arındırılmış olarak 34 milyon dolar azaldı.

Merkez Bankası verilerine göre kur etkisi dahil olmak üzere yurt içi yerleşiklerin 11 Ekim haftasında 166 milyar 931 milyon dolar döviz mevduatının dolar karşılığı, 18 Ekim haftasında 169 milyar 636 milyon dolara yükseldi.

Öte yandan Merkez Bankası haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre geçen hafta yabancı yatırımcılar 73.6 milyon dolarlık hisse senedi sattı, 115.7 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ve 14.5 milyon dolarlık Genel Yönetim Dışındaki Sektör (ÖST) varlığı aldı. Yurt dışında yerleşik kişilerin 11 Ekim itibarıyla 31 milyar 4,4 milyon dolar olan hisse senedi stoku, 18 Ekim'de 30 milyar 681,2 milyon dolara indi. Aynı dönemde yurt dışında yerleşik kişilerin DİBS stoku da 15 milyar 902,2 milyon dolardan 15 milyar 590,3 milyon dolara gerilerken, ÖST stokları 367,2 milyon dolardan 380,2 milyon dolara çıktı.

 ■ TCMB rezervleri 159.4 milyar dolarla rekor kırdı

Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri, 18 Ekim haftasında bir önceki haftaya göre 1 milyar 979 milyon dolar artışla 159 milyar 365 milyon dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. TCMB, haftalık para ve banka istatistiklerini açıkladı. Buna göre, 18 Ekim itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 148 milyon dolar artışla 93 milyar 791 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 11 Ekim'de 93 milyar 643 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Bu dönemde altın rezervleri de 1 milyar 831 milyon dolar yükselişle 63 milyar 743 milyon dolardan, 65 milyar 574 milyon dolara ulaştı. Böylece Merkez Bankasının toplam rezervleri, 18 Ekim haftasında bir önceki haftaya göre 1 milyar 979 milyon dolar artarak 157 milyar 386 milyon dolardan, 159 milyar 365 milyon dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Merkez Bankası net rezerv göstergelerinde de artış izlendi. Merkez Bankası’nın net rezervi 18 Ekim haftasında 58.3 milyar dolardan 60.7 milyar dolara yükseldi. Swap hariç net rezervler de 37.2 milyar dolardan 40.5 milyar dolara çıktı.