Kısıtlamalar kalktı, piyasalar canlandı

Yener KARADENİZ

Kademeli normalleşme kapsamında 1 Haziran itibari ile yeni bir döneme geçilmesi, alışverişi de tetikledi. Gerek düğün sezonunun gerekse işe dönüşlerin başlaması hazır giyimden kuyumculuk sektörüne, mobilyadan yeme-içme sektörüne kadar birçok alanda biriken talebin harekete geçmesine yol açtı. Son 10 günde AVM ziyaretçi sayıları 2 milyon 200 binden 4 milyon 100 bine çıkarak Mart 2020’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşırken, cirolarda ise salgın öncesinin yüzde 70’ine gelindi. Mobilya sektörü artan talebin etkisi ile 60 milyar TL iç pazar hacmine ulaşmayı hedeflerken kuyumculuk sektörü ise 2020’nin telafisine yönelik umutlarını artırdı. Sektör, satışlarda bir önceki yılın yüzde 50-60 üzerinde bir satış rakamı hedefliyor.

Perakende moral buldu

Çatısı altında bulunan 421 markayı temsil eden Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel de açılmalar ile birlikte yaşanan hareketliliğin memnuniyet verici olduğunu vurguladı. Satışların çok iyi gittiğini, özellikle cumartesi gününün oldukça hareketli geçtiğini anlatan BMD Başkanı Öncel, “Birikmiş bir talep vardı. Onun etkisini görüyoruz. Bu sektör için moral oldu. Özellikle yazlık yerlerde ciro artışını daha fazla olmasını bekliyoruz. Grafiğin önümüzdeki iki ay daha yukarı yönlü hareket edeceğini düşünüyoruz. Ancak bizim için önemli olan bu hareketliliğin bunun kalıcı ve uzun vadeli olması” dedi. Hareketliliğin bir diğer nedeni ise yaklaşan babalar günü. Öncel, “Babalar günü önemli bir alışveriş dalgası. Her zaman anneler gününün yüzde 60’ı gibi olmuştur. Bu yıl da benzer bir durumun gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi. Sektör için önemli bir diğer faktörün ise turist olduğunu belirten Öncel, temmuz ayı ile birlikte yabancı turistin piyasaya girmesi ile yukarı yönlü ivmenin hızlanacağı beklentisini paylaştı.

Kuyumcular yüzde 50-60 artış bekliyor

Hareketliliğin yaşandığı bir diğer sektör ise kuyumculuk sektörü. İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Mustafa Atayık, yılbaşı, sevgililer günü, anneler günü ve yaz düğün sezonunun özellikle kuyumculuk sektörü için ayrı öneme sahip olduğunu belirterek “Bu zaman dilimlerinde normal gün ve haftalardaki alışverişin 2-3 kat fazlası gerçekleşir. Ancak, ne yazık ki pandemi ve kısıtlamalar nedeniyle kuyumcu meslektaşlarımız için bu özel günler hiç keyif vermedi, yüzleri güldürmedi. Normalleşmeyle birlikte yaz-düğün sezonuna girdik. Zaten normalleşme başlar başlamaz sektör olarak bunun pozitif etkilerini iç piyasada görmeye başladık. Şimdiden yüzde 15-20 oranında satışlarımızda bir kıpırdanma başladı. Çok sürpriz gelişmeler olmaması halinde bu yıl düğün sezonunu, 2020 yılının yüzde 50-60 üzerinde bir satış rakamıyla kapatabiliriz. Bir diğer önemli gelişme ise dünya mücevher fuarlarının fiziki anlamda kapılarını yeniden açmaya başlaması oldu. Miami’nin ardından önümüzdeki ay Hong Kong ve ardından Dubai fuarları ziyaretçileriyle buluşuyor” açıklamasında bulundu.

Mobilya sektörü 60 milyar TL’lik iç satış bekliyor

Açılma sonrası hareketlenen bir başka alan ise mobilya sektörü oldu. Gerek ihracat gerekse iç pazarda en verimli döneminden birini yaşayan sektörde hammadde sıkıntısı ise devam ediyor. Sektör temsilcileri, hem hammadde kaynaklı zamlı fiyatları hissetmeden hem de uzayan termin sürelerine yakalanmadan alışverişlerini tamamlaması tavsiyesinde bulunuyor. MODOKO Başkanı Koray Çalışkan, geçen sene de aynı aşamalardan geçildiğini ve biriken talebin kendilerine son 10 yılın ziyaretçi rekorunu getirdiğine dikkat çekerek, “İlk hafta itibariyle satışlarımızda bir hareketliliğin başladığını rahatlıkla söyleyebiliriz. İyi senaryo üzerinden düşünürsek, geçen senenin satış rakamlarını geçeriz. Cumartesi günü yasaklarının kalkması da evini yenilemek isteyenler için bir fırsat oluşturdu. Satışlarda da şu an bir evin ihtiyacı olan yatak odası, oturma odası gibi tüm ürün gruplarında bir ilgi var. Mobilya sektörü 2020 sonunda 50 milyar TL’lik iç pazar hacmini geçtik. 2021 yılı beklentimiz ise hammadde sorununun aşılması halinde 60 milyar TL’lik iç pazar hacmine ulaşmak” şeklinde konuştu.

Termin süresi 90 güne çıktı

Mobilya Sanayi İş Adamları Derneği (MOBSAD) Başkanı Nuri Gürcan da satışların özellikle bahçeli evlere, yazlık bölgelerde yoğunlaştığına dikkat çekti. Düğünlerin başlamasının etkisinin de görmeye başladıklarını anlatan Gürcan, “Yaz sezonunun bu anlamda hareketli geçeceğini düşünüyoruz. Baktığını zaman termin sürelerimiz 45 günden 90 güne kadar çıkmış durumda. Buradan özellikle evlenen çiftlere küçük bir uyarıda da bulunmuş olalım. Hem zamlı fiyatları hissetmeden hem de termin sürelerinin uzamasından dolayı alışverişlerini bir an önce yapsınlar” dedi.

Züccaciye sektörü 2019’u da geçmeyi hedefliyor

Züccaciyeciler Derneği Başkanı Mesut Öksüz, 2019 yılında 540 bin adet olan düğün sayısının geçen yıl 480 bine gerilediğini hatırlatarak bu yıl ise söz konusu rakamın 600 binin üzerine çıkmasını beklediklerini kaydetti. Bunun da sektörde önemli bir hareketliliği beraberinde getireceğini anlatan Öksüz, “Sektörde satışların yüzde 50’sini çeyiz paketleri oluşturuyor. Çeyiz paketlerimiz de 3 bin TL-15 bin TL arasında değişiyor. Ortalama rakamın 5 bin TL olduğunu fark edersek ve bunu 600 bin nikah ile düşünürsek ortaya çıkan işlem hacmi, pazarın hareketliliğini ve geçen senenin, hatta 2019’un üzerinde bir işlem hacmine karşılık geliyor. Bizim bu yasaklar kapsamında avantaj noktamız online ticaretimizi geliştirmemiz oldu. Öte yandan şimdi online alışverişin de yavaş yavaş mağazalara kaydığını ve hatta yazlık yerlerde mağazaların daha hareketli olduğunu görebiliyoruz” açıklamasında bulundu.

AVM ziyaretçi sayısı 1 haftada yüzde 100 arttı

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, 1 Haziran itibari ile tüketici tarafında biriken talebin harekete geçtiğine dikkat çekerek 1 Haziran’dan bu yana AVM’lere giriş sayısının 2 milyon 200 binden 4 milyon 100 bine kadar çıktığını söyledi. Pazar günlerinin kapalı olmasına rağmen söz konusu rakamın bu seviyelere gelmesinin önemine dikkat çeken Altaş, “Cirolarda ise salgın öncesinin yüzde 70’ine ulaştık. Bu rakamlar bizim beklentilerimizin önünde. Tüm kategorilerde hareketlilik var. Ertelenmiş talebin etkisini görüyoruz. Bir düşüş beklemiyoruz. Bir müddet stabil gideceğini ve yıl sonunda her hangi bir sürpriz olmazsa 5 milyonlu rakamları yakalayacağımızı umut ediyoruz” diye konuştu. Öte yandan 441 olan AVM sayısı da artmaya devam ediyor. Hali hazırda Qamar Group’un Malkara AVM inşaatı devam ederken Nata Holding’in İstanbul’da hayata geçirdiği Tem Point AVM de tamamlandı.

Gelinlikçilerde siparişler 2019’un üzerine çıktı

Düğün sezonunun başlaması 10 aydan fazladır depolarında bekleyen abiye ve gelinliklerin stok maliyetlerine katlanan gelinlikçileri de sevindirdi. Ege Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Hayati Ertuğrul, “Açılmayı duyar duymaz hareketlilik başladı. İnsanların üzerine coşku geldi. Daha önceden dağıttıkları personeli bile topladı üreticiler. Sadece İzmir’de değil, Anadolu’dan da çok büyük siparişler var. Morallerimiz gayet iyi. 2019’un bile üzerinde bir talep var. Özellikle gelinlikte bölgemiz bir merkez. Bütün Anadolu’ya gelinlikler buradan gidiyor. Abiye giyimde de Beklediğimizin üzerinde hareketlilik var” şeklinde konuştu.