Kâr eden ama “istisnalarla” vergi ödemeyen tabi olacak

Hüseyin GÖKÇE / ANKARA

Gelir İdaresi E. Strateji Geliştirme Daire Başkanı ve Yeni Ekonomi Danışmanlık kurucu ortağı Nazmi Karyağdı, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in hafta başında duyurduğu “Asgari Kurumlar Vergisi” düzenlemesini EKONOMİ’ye analiz etti. Karyağdı, ticari kârı olup istisnalar nedeniyle matrah oluşmayanların Asgari Kurumlar Vergisine tabi olmasının beklendiğini bildirdi. 

“Firmaların asgari bir vergi ödeyeceği anlamına geliyor” 

Türkiye’yi asgari kurumlar vergisi uygulaması aşamasına getiren konunun, indirim ve istisnalar yoluyla vazgeçilen vergi miktarı olduğunu belirten Karyağdı, bu yıl vazgeçilen vergi miktarının 657 milyar lira düzeyinde tahmin edildiğini bildirdi. Karyağdı, Asgari Kurumlar Vergisi kapsamına; ticari kârı olan ancak indirim ve istisnalar nedeniyle kurumlar vergisi matrahı hiç oluşmayan ya da asgari bir tutarın altında kalan şirketlerin yer almasının beklendiğini anlattı.

Karyağdı, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in TRT’de yaptığı “OECD’nin çok uluslu şirketler için öngördüğü asgari kurumlar vergisine benzer bir çalışmayı sadece çok uluslu şirketler için değil bütün firmalar için de yapıyoruz” ifadesini hatırlattı. Çalışmanın detayları henüz belli olmasa da firmaların ticari kârları üzerinden asgari bir oranda kurumlar vergi ödeyeceği anlamına geldiğinin altını çizen Karyağdı, “Bu da kurumların efektif vergi oranının (yani yasal vergi oranının değil, fiilen ödenen verginin oranının) belirli bir sınırın altına inemeyeceği sonucunu doğuruyor” dedi. 

Düzenlemede firmaların asgari kurumlar vergisine tabi olabilmesi için mutlaka faaliyetinden kâr etmesi gerekeceğini belirten Karyağdı, “Zira müessesenin amacının indirim ve istisnaların kurumlar vergisi matrahını azaltmasını önlemek ve asgari oranda vergi ödenmesini sağlamak olduğu anlaşılmaktadır” diye konuştu. Gelir İdaresi Başkanlığınca yayınlanan 2023 Vergi Harcamaları Raporu’nda tahakkuk eden kurumlar vergisinin yüzde 56,8’inden indirim ve istisnalar yoluyla vazgeçildiği ifadeleri yer aldığına dikkat çeken Karyağdı, bu kapsamda 2024’te vazgeçilen vergi tutarının 657 milyar lira düzeyinde tahmin edildiğini aktardı. Asgari Kurumlar Vergisinin ne şekilde dizayn edileceğinin kamuoyunca tam olarak bilinmediğini dile getiren Nazmi Karyağdı, “Ancak bilinen tarafı indirim ve istisnalar nedeniyle erozyona uğrayan kurumlar vergisini ayağa kaldırmak, böylece dolaylı/ dolaysız vergiler dağılımında dolaylı vergilerin de payını aşağı çekmektir. Asgari kurumlar vergisinin, faaliyetlerinde ticari zarar eden şirketlerden değil, ticari kârı olan ancak indirim ve istisnalar nedeniyle kurumlar vergisi matrahı hiç oluşmayan ya da asgari bir tutarın altında kalan şirketlerden alınması şeklinde düzenleneceğini öngörüyoruz” değerlendirmesinde bulundu