Kafa karıştıran KDV düzenlemesiyle ilgili 4 soru 4 cevap

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Temel gıda maddelerinde KDV’yi yüzde 1’e indiren Cumhurbaşkanı Kararında yapılan teknik hata düzeldi. Diğer temel gıda ürünlerinin KDV’sini yüzde 1’e indiren kararda, yanlışlıkla liste dışı bırakılarak vergisi otomatik yüzde 18’e yükselen et için yeni bir düzenleme yapıldı. Etin yanlışlıkla yüzde 18 olan KDV’si yüzde 1’e indirildi. Ancak yeni düzenleme ile bu kez de hububat gibi ürünler, listede mükerrer olarak yer almış oldu.

Düzenleme niye yapıldı?

Ekonomi yönetimi, enflasyonla mücadele kapsamında tüketimi fazla olan temel gıda maddelerinin yüzde 8 olan KDV oranını yüzde 1’e indirme yönünde bir karar aldı. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ekonomiye yönelik tedbir paketini açıklarken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, toplantıya video konferans yöntemiyle katılarak, temel gıda ürünlerinde KDV’nin yüzde 1’e indirileceğini söyledi.

Düzenleme nasıl yapıldı?

Resmi Gazete’de 13 Şubat’ta yayınlanan 8 maddelik Cumhurbaşkanı Kararı ile yüzde 8 KDV oranına tabi II sayılı listenin “A-Temel gıda maddeleri” başlıklı bölümü, yüzde 1 KDV’ye tabi olan I sayılı listeye alındı.

“A-Temel gıda maddeleri” başlıklı bölüm ve içerdiği fasıllar şöyle:

1.fasıl büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar, domuz, 2.fasıl kümes hayvanları, 3.fasıl balık, 4.fasıl yumurta, bal, 5. fasıl bağırsak, 6.fasıl çeşitli sebze fideleri, 7.fasıl yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular, 8. Fasıl yenilen meyveler ve yenilen sert kabuklu meyveler, 9.fasıl kahve, çay, baharat, Paraguay çayı, 10.fasıl hububat, 11.fasıl değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday glüteni. 12.fasıl sebze meyve tohumları, nane, şeker kamışı, pamuk tohumu, yağlı tohum ve meyvelerin unu, 15.fasıl hayvansal ve bitkisel yağlar, 16.fasıl et, balık, kabuklu hayvanlar, 17. fasıl şeker ve şeker mamulleri, 18. fasıl Kakao ve müstahzarları, 19.fasıl hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri, 20. Fasıl sebze, meyve, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar, 21. Fasıl yenilen çeşitli gıda müstahzarları,22.fasılda yer alan su ve soda., 23.fasıl zeytin küspesi, 25.fasıl tuz.

Hata nasıl yapıldı?

Türk KDV sistemi üçlü bir yapıya sahip ve genel KDV oranı yüzde 18 olarak uygulanırken, I ve II sayılı listede ise yüzde 1 ve yüzde 8 KDV’ye tabi ürünler yer alıyor. Yani yüzde 18 KDV’ye tabi ürünler diye bir liste bulunmuyor. Yüzde 1 ve yüzde 8 KDV’ye tabi ürünleri gösteren listelerde yer almayan ürünlerin KDV’si otomatik olarak yüzde 18 oluyor.

13 Şubat’ta yapılan ilk düzenlemede I sayılı listenin 3. Sırası yürürlükten kaldırıldı. Yürürlükten kaldırılan bu 3.Sıra:

Buğday, bulgur, arpa, mısır, yulaf, çavdar, darı, çeltik, pirinç, soya, kuru fasulye, kuru barbunya, kuru bakla, nohut, mercimek, patates, kuru soğan, sarımsak, zeytin, zeytinyağı, küçük ve büyükbaş hayvanlar (arılar dahil), 20/12/2010 tarihli ve 2010/1180 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 2 no.lu faslında yer alan mallar, (02.07 pozisyonu ve 0209.90.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyon numarasında yer alan mallar hariç), tavuk yumurtası (Perakende teslimlerinde %8 KDV oranı uygulanacaktır.) şeklindeydi.

Yani bu liste toptan satışında KDV’si yüzde 1 ama perakende satış KDV’si yüzde 8 olarak ürünleri gösteriyordu.

Mevzuatı hazırlayanlar, bu ürünlerin zaten KDV’si yüzde 1’e indirilen temel gıda maddeleri arasında yer aldığı gerekçesiyle 3. Sırayı kaldırdılar. Ancak  3. Sıradaki listede yer alan et, ‘temel gıda maddesi’ başlıklı listede yer almadığı için, bu ürün otomatik olarak iki listeden de çıkmış oldu. Böylece yanlışlıkla etin KDV’si  2 günlüğüne yüzde 18’e yükseldi.

Hata nasıl düzeltildi?

Etin her iki listede de yer almadığı fark edilince, 3. Sıra yeniden mevzuata dahil edildi. Resmi Gazete’de yayınlanan ‘düzeltme’ metninde ise 3. Sıranın sehven çıkarıldığı ifadesi yer aldı. Böylece 2 günlüğüne KDV’si yüzde 18’e çıkan etin KDV’si yüzde 1’e düşürülmüş oldu.